|
|
Suốt nhiều năm, các chuyên gia bảo mật và giới chức Mỹ cảnh báo rủi ro dữ liệu người dùng TikTok tại nước này được chia sẻ cho chính phủ Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg. |
Thời gian gần đây, TikTok liên tục đối mặt với hàng loạt lệnh cấm đến từ nhiều quốc gia khác nhau như Mỹ, Canada, khu vực EU… Ban đầu chỉ là những văn bản dự luật được nộp lên Quốc hội và chờ duyệt, những lệnh cấm này đã bắt đầu được đưa vào các đạo luật và có hiệu quả ở một số khu vực, đặc biệt là Mỹ.
Theo tuyên bố của giới lập pháp nước này, lý do ban hành lệnh cấm là lo ngại nguy cơ gián điệp và thu thập dữ liệu cá nhân từ ứng dụng Trung Quốc. Lệnh cấm của Mỹ là đòn đánh hiểm hóc mang lại nhiều hệ lụy khó lường cho TikTok bởi nền tảng video ngắn sở hữu hơn 100 triệu người dùng tại quốc gia này.
Bức tường vô hình chặn đứng TikTok
Các chuyên gia cho rằng lệnh cấm TikTok sẽ biểu hiện qua nhiều cách thức khác nhau như buộc xóa khỏi kho ứng dụng của Apple, Google hay can thiệp vào các nhà mạng để chặn truy cập người dùng. Điều này sẽ khiến độ phủ sóng của TikTok sụt giảm nặng nề, thậm chí là bị xóa sổ hoàn toàn.
“Lệnh cấm của Mỹ không chỉ đơn giản là chặn trang web mà còn tạo ra một bức tường vô hình cho ứng dụng”, Giáo sư khoa học máy tính Timothy Edgar tại Đại học Brown nhận định.
 |
| Thượng nghị sĩ Michael Bennet yêu cầu Apple và Google xóa TikTok khỏi kho ứng dụng. Ảnh: Reuters. |
Theo ABC News, cách đơn giản nhất để chặn truy cập vào TikTok là xóa app khỏi kho ứng dụng App Stores của Apple hay Play Stores của Google. Cách làm này sẽ khiến ứng dụng không có người dùng mới, đồng thời hạn chế truy cập của những người dùng đã có.
“Người dùng mới sẽ không thể cài đặt TikTok, trong khi những người đang sử dụng cũng không thể tải những bản cập nhật”, Qi Liao, Giáo sư tại Đại học Central Michigan nói.
Tháng 2, Thượng nghị sĩ Michael Bennet gửi thư yêu cầu Google và Apple xóa TikTok khỏi các cửa hàng ứng dụng do rủi ro về an ninh quốc gia. Lá thư đã được gửi cho CEO Apple Tim Cook và CEO Google Sundar Pichai nhưng hiện vẫn chưa nhận được phản hồi từ phía hai tập đoàn.
Mặc dù nhiều người dùng trung thành sẵn sàng tìm cách “lách luật” để tải lậu TikTok hay qua mặt các kho ứng dụng, giáo sư Qi Liao vẫn tin rằng đạo luật xóa app sẽ hạn chế lượng khán giả của ứng dụng này. “Ngay khi TikTok bị gỡ khỏi kho ứng dụng, những hậu quả nặng nề sẽ ập tới”, chuyên gia khẳng định.
Mỹ đánh vào chỗ hiểm của TikTok
Bên cạnh đó, lệnh cấm sẽ tạo ra một bức tường vô hình chặn mọi truy cập đến máy chủ hay địa chỉ IP của TikTok. Chính phủ Mỹ có thể sẽ sử dụng DNS sinkhole, hình thức chặn yêu cầu kết nối với các tên miền độc hại và trả về một địa chỉ IP sai hoặc không liên quan.
Điều này khiến người dùng không thể vào ứng dụng hay tiếp nhận bất cứ nội dung số nào từ TikTok, Giáo sư khoa học máy tính Timothy Edgar nói. “Người dùng có thể sẽ nhìn thấy một trang trống viết rằng ‘TikTok đã bị chính phủ Mỹ cấm và trang này thuộc sở hữu của Bộ Tư pháp Mỹ'”, chuyên gia cho biết thêm.
Nhưng cũng như các cách làm khác, người dùng cũng có thể lách luật bằng cách sử dụng VPN, làm giả địa chỉ truy cập từ nước ngoài để dùng TikTok. Trong khi đó, ở Trung Quốc, tình hình lại hoàn toàn ngược lại. Người Trung Quốc dùng VPN để truy cập những trang web của Mỹ vì lệnh cấm từ chính phủ.
 |
| TikTok có nguy cơ cao bị cấm hoạt động tại Mỹ. Ảnh: Bloomberg. |
Tuy vậy, với quá trình đổi VPN rườm rà, một lượng người dùng lớn có thể sẽ quyết định rời khỏi TikTok. “Một khi lệnh cấm chính thức áp dụng, người dùng bình thường sẽ không muốn mạo hiểm hay trải qua quá trình rườm rà như vậy. Các KOL trên TikTok vì thế cũng sẽ mất một lượng lớn người theo dõi”, Giáo sư Edgar nhận định.
Ngoài ra, chính phủ Mỹ cũng có thể áp lệnh cấm TikTok lên các nhà mạng lớn như Verizon hoặc AT&T để người dùng không thể truy cập vào website tại nhà, ở nơi làm việc hay ở viện, trường học… Trước đó, năm 2020, TikTok từng bị các nhà cung cấp Internet Ấn Độ cấm. Họ từ chối mọi truy cập của người dùng vào ứng dụng này.
Theo Giáo sư Liao, cách làm của Ấn Độ cũng bao gồm yêu cầu gỡ TikTok khỏi kho ứng dụng. Cách làm này nếu áp dụng ở Mỹ sẽ giúp mở rộng quy tắc cấm người dùng sử dụng một số website nhất định. Mặc dù không thể chặn hoàn toàn truy cập, việc hợp tác với các nhà mạng để chặn TikTok sẽ giúp giảm lượng người dùng.
“Chúng ta không thể cấm tất cả khách hàng truy cập TikTok nhưng sẽ khiến việc sử dụng app này trở nên khó khăn hơn”, Sarah Kreps, Giám đốc Viện Chính sách công nghệ ở Đại học Cornell chia sẻ.
Những chiếc bẫy vô hình trên mạng xã hội
Cuốn sách Vũ trụ kĩ thuật số của giáo sư Kim Sang Kyun đã đi sâu phân tích, mổ xẻ một cách tường tận, những tác động các thiết bị thông minh, thế giới ảo và mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại.
