Trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì phiên khai mạc, phiên họp toàn thể, các phiên họp đặc biệt về tăng quyền năng phụ nữ trong thời đại số; Đối thoại giữa Lãnh đạo các nước ASEAN với Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA), đại diện Thanh niên ASEAN, Hội đồng Tư vấn Kinh doanh ASEAN (ASEAN-BAC).
Tại phiên khai mạc, Thủ tướng nói rằng việc hội nghị ASEAN và nhiều sự kiện lớn thời gian gần đây phải tổ chức trực tuyến phản ánh thực tế về nhiều phương thức vận hành công việc của chúng ta đang buộc phải thay đổi, không chỉ do phát triển của khoa học công nghệ, mà còn do thách thức chưa từng có là dịch COVID-19 trên toàn cầu.
Dịch Covid-19 mới bùng phát, lan rộng từ đầu 2020 đã cuốn đi thành quả loài người đã tích lũy trong nhiều năm, cướp đi sinh mạng và đe dọa cuộc sông của hàng triệu người.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tới dự khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN 36 sáng 26/6. Ảnh: Việt Hùng. |
Xuất hiện hành vi thiếu trách nhiệm ở khu vực
Thủ tướng dẫn Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (8/6/2020) cho biết, kinh tế toàn cầu năm 2020 sẽ suy giảm nghiêm trọng, ở mức âm 5,2%, thu nhập bình quân đầu người giảm 3,6% và khiến cho 70-100 triệu người rơi vào nghèo đói cùng cực, gia tăng nguy cơ mất ổn định xã hội. Hơn 40% các ngành sản xuất, kinh doanh của các quốc gia phải chịu tác động trực tiếp từ các biện pháp phong tỏa dịch bệnh.
Sự bùng phát của dịch bệnh, càng thổi bùng thêm những thách thức vốn tiềm ẩn trong môi trường chính trị - kinh tế - xã hội của thế giới và mỗi khu vực.
Cọ xát chiến lược giữa các nước lớn càng bộc lộ rõ nét và bị đẩy lên cao. Thủ tướng nhấn mạnh: "Trong khi cả thế giới đang phải gồng mình chống dịch vẫn xuất hiện những hành động thiếu trách nhiệm, vi phạm luật pháp quốc tế, ảnh hưởng đến môi trường an ninh và ổn định ở một số khu vực, trong đó có khu vực của chúng ta".
"Trọng trách nặng nề trên vai Chính phủ các quốc gia thành viên ASEAN và cá nhân các Nhà Lãnh đạo chúng ta trong thời gian nửa năm 2020 còn lại là phải đưa ASEAN vượt qua giai đoạn cam go đây khó khăn này, minh chứng cho giá trị và sức sống vững bền của một Cộng đồng tự cường và năng động", Thủ tướng nói.
Thủ tướng nói rằng trải qua 5 năm hình thành Cộng đồng, ASEAN đang đứng trước những cơ hội và thách thức do dịch chuyển địa chiến lược toàn cầu cũng như tác động của dịch Covid-19. Trong hoàn cảnh này, bản lĩnh của Cộng đồng ASEAN được thể hiện rõ nét, gắn kết chặt chẽ các thành viên tạo nên sức mạnh tổng hợp để tranh thủ hiệu quả các cơ hội, vững vàng vượt qua thử thách.
Theo thông lệ, Hội nghị Cấp cao đầu tiên trong năm sẽ là Hội nghị nội bộ của các lãnh đạo ASEAN rà soát công tác xây dựng Cộng đồng ASEAN kể từ Hội nghị Cấp cao ASEAN 35, cho ý kiến chỉ đạo về hướng triển khai các trọng tâm ưu tiên của năm, hướng quan hệ đối ngoại của ASEAN trong thời gian tới trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.
Ứng phó dịch bệnh trong hoàn cảnh đặc biệt
Trong hoàn cảnh đặc biệt hiện nay, một trọng tâm được các nhà lãnh đạo tập trung trao đổi sẽ là hợp tác ứng phó dịch bệnh và tăng cường khả năng phục hồi.
Hội nghị với sự tham dự của lãnh đạo 10 nước ASEAN, Bộ trưởng phụ trách các trụ cột Cộng đồng Chính trị-An ninh, Văn hóa-Xã hội và Kinh tế của các nước ASEAN, Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi, Trưởng Quan chức cao cấp ASEAN tại 3 trụ cột (Chính trị-An ninh, Văn hóa-Xã hội và Kinh tế), các Đại sứ, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực các nước ASEAN, đại diện Ngoại giao đoàn tại Hà Nội
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA 41, phát biểu đại diện cho Việt Nam tại Phiên họp đặc biệt về tăng quyền năng phụ nữ trong thời đại số và cùng Phó chủ tịch thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Trưởng đoàn đại biểu Việt Nam tại AIPA, dự phiên đối thoại giữa Lãnh đạo ASEAN với AIPA.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đọc phát biểu khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN 36. Ảnh: Việt Hùng. |
Tại phiên họp toàn thể của hội nghị vào buổi sáng, các lãnh đạo sẽ nghe báo cáo và cho ý kiến về ba trụ cột trong xây dựng Cộng đồng ASEAN: kinh tế, an ninh - chính trị và văn hóa - xã hội.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng trong họp báo tuần này cho biết ASEAN đang đánh giá giữa kỳ kế hoạch thực hiện Cộng đồng ASEAN đến năm 2025, kiểm điểm thực hiện Hiến chương ASEAN, thảo luận về tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025, triển khai các biện pháp tăng cường hình ảnh, bản sắc của ASEAN, và đẩy mạnh hợp tác với các đối tác khác.
 |
| Hội nghị Cấp cao đầu tiên trong năm sẽ là Hội nghị nội bộ của các lãnh đạo ASEAN rà soát công tác xây dựng Cộng đồng ASEAN kể từ Hội nghị Cấp cao ASEAN 35. Ảnh: Việt Hùng. |
Tầm nhìn ASEAN gắn kết
Buổi chiều sẽ diễn ra phiên họp đặc biệt của lãnh đạo ASEAN về tăng quyền cho phụ nữ trong kỷ nguyên số, và các phiên đối thoại giữa lãnh đạo ASEAN với đại diện Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA), đại diện thanh niên ASEAN, và đại diện Hội đồng tư vấn Kinh doanh ASEAN (ASEAN-BAC). Sau đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự kiến sẽ có buổi họp báo.
Về văn kiện của Hội nghị, theo chương trình, lãnh đạo các nước ASEAN sẽ thông qua Tuyên bố Chủ tịch về kết quả của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36, Tuyên bố Tầm nhìn về ASEAN gắn kết, chủ động thích ứng và Tuyên bố ASEAN về Phát triển nguồn nhân lực cho một thế giới đang đổi thay.
Trước đó, các hội nghị trù bị diễn ra trong các ngày 22-24/6. Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì các hội nghị bộ trưởng ngoại giao của ASEAN.
Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh chủ trì hội nghị các nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác Toàn diện Khu vực (RCEP). Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung chủ trì hội nghị cộng đồng văn hóa - xã hội ASEAN lần thứ 23.
