|
|
Phế cầu khuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi mắc phải tại cộng đồng. Ảnh: Duy Hiệu. |
Khi nhắc đến viêm phổi hay nhiễm khuẩn hô hấp, nhiều người thường liên tưởng đến trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nhóm có nguy cơ cao nhất mắc bệnh do phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) lại chính là người lớn tuổi và người có bệnh đồng mắc. Loại vi khuẩn này có thể khiến các triệu chứng ho, sốt tưởng như nhẹ trở nên nặng nề, thậm chí đe dọa tính mạng.
TS.BS Nguyễn Văn Dũng, Viện Y học Nhiệt đới Bạch Mai, cho biết phế cầu khuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi mắc phải tại cộng đồng. Vi khuẩn cư trú âm thầm trong đường hô hấp dễ gây ho, sốt và dễ tấn công khi cơ thể suy giảm miễn dịch, mắc bệnh nền hoặc thời tiết thay đổi. Khi bùng phát, chúng có thể gây viêm phổi, viêm màng não hoặc nhiễm khuẩn huyết.
Nhiều nghiên cứu tại Việt Nam và châu Á cho thấy viêm phổi do phế cầu ở người trưởng thành chiếm tỷ lệ cao nhất trong các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp. Người trên 50 tuổi hoặc mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường, COPD, hen, bệnh gan, thận, cùng người hút thuốc hoặc uống rượu thường xuyên, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 3-7 lần so với người khỏe mạnh.
"Với mỗi yếu tố cộng thêm, tỷ lệ viêm phổi do phế cầu tăng lên đáng kể so với người bình thường cùng độ tuổi", TS.BS Nguyễn Văn Dũng nhấn mạnh.
Theo ông, một trong những lý do khiến phế cầu nguy hiểm là khả năng kháng kháng sinh ngày càng tăng. Nhiều chủng không còn đáp ứng tốt với các nhóm thuốc từng hiệu quả như penicillin hay macrolid, làm kéo dài thời gian điều trị và tăng nguy cơ biến chứng.
 |
| Ở trẻ nhỏ, viêm phổi do phế cầu là nguyên nhân hàng đầu gây không qua khỏi dưới 5 tuổi, khởi phát từ cơn ho, sốt nhẹ. Ảnh: Đinh Hà. |
Không ít bệnh nhân nhập viện muộn vì nhầm với cảm cúm thông thường, biểu hiện là sốt, ho. "Có trường hợp chỉ sau vài ngày đã phải thở máy do viêm phổi nặng do phế cầu", TS.BS Dũng chia sẻ.
Phế cầu có thể gây ra nhiều bệnh với mức độ từ nhẹ đến nặng, bao gồm viêm phổi, viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết và viêm tai giữa cấp. Ở trẻ nhỏ, viêm phổi do phế cầu là nguyên nhân hàng đầu gây không qua khỏi dưới 5 tuổi. WHO ước tính mỗi năm có 300.000 - 500.000 mất mạng vì bệnh này, chủ yếu tại các quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng thấp.
 |
| Phế cầu khuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi mắc phải tại cộng đồng. Ảnh: Indiatoday. |
Trẻ nhỏ dễ mắc bệnh do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, thường xuyên tiếp xúc gần trong nhà trẻ và dễ nhiễm các virus hô hấp như cúm, RSV, adenovirus, vốn là yếu tố kích hoạt phế cầu. Vi khuẩn lây qua giọt bắn hoặc tiếp xúc tay - mũi - miệng; người lành mang vi khuẩn không triệu chứng vẫn có thể truyền bệnh cho trẻ.
Trong bối cảnh kháng thuốc gia tăng, WHO và CDC khuyến cáo tiêm vaccine là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất. Người được tiêm không chỉ giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn góp phần bảo vệ cộng đồng, đặc biệt là nhóm dễ tổn thương không thể tiêm chủng.
Cuốn sách "Cơ thể phi tuổi tác tâm trí phi thời gian" mang đến cho độc giả nhiều kiến thức hữu ích liên quan đến quá trình lão hóa của con người. Chúng ta có thể làm chậm quá trình lão hóa bằng những phương pháp rất đơn giản.
