Sau ngày 6/1, cảnh sát và Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã gấp rút truy tìm những cá nhân có liên quan đến vụ bạo loạn ở Điện Capitol. Đối với họ, nhóm cực hữu Proud Boys là một mục tiêu quan trọng trong vụ việc.
 |
| Vụ bạo loạn ở Điện Capitol hôm 6/1. Ảnh: Reuters. |
Proud Boys vốn nổi tiếng là nhóm ủng hộ nhiệt thành cho cựu Tổng thống Donald Trump. Họ thường xuất hiện trong các cuộc biểu tình phản đối chiến thắng của ông Joe Biden, đồng thời đưa ra nhiều cáo buộc vô căn cứ về gian lận bầu cử.
Hôm 6/1, nhiều thành viên Proud Boys đã hưởng ứng lời kêu gọi “tuần hành” từ ông Trump và có mặt tại cuộc bạo loạn ở Đồi Capitol.
Song điều bất ngờ là thủ lĩnh nhóm Enrique Tarrio được cho là cộng tác viên, từng giúp các cơ quan thực thi pháp luật vây bắt nhiều kẻ phạm tội trong quá khứ, New York Times dẫn thông tin từ hồ sơ tòa án và một cựu công tố viên.
Từ thủ lĩnh Proud Boys...
Hãng Reuters hôm 27/1 lần đầu tiết lộ sự thật gây kinh ngạc: Thủ lĩnh Enrique Tarrio của băng nhóm cực đoan khét tiếng lại là người hỗ trợ FBI và cảnh sát truy bắt hàng chục tội phạm trong suốt nhiều năm.
Tin tức được công bố trong bối cảnh ông Tarrio bị giám sát vì kích động, lôi kéo các thành viên Proud Boys tham gia cuộc biểu tình tại thủ đô Washington, leo thang căng thẳng thành vụ bạo loạn ở Điện Capitol hôm 6/1.
“Ông Tarrio vốn là một cộng tác viên. Giống như nhiều người khác, ông ấy cố gắng tìm kiếm và trao đổi thông tin để hưởng sự hỗ trợ đáng kể”, cựu công tố viên Vanessa Johannes tiết lộ trong một email.
Theo hồ sơ tòa án ghi lại một phiên điều trần vào năm 2014, ông Tarrio đã tự tìm cách giảm án sau khi bị kết tội lừa đảo.
Cụ thể, ông hợp tác với cảnh sát bang Florida để điều tra và triệt phá các hoạt động phạm tội, bao gồm một ổ đánh bạc trái phép, một phòng thí nghiệm trồng cần sa, một đường dây buôn bán chất kích thích và một đường dây vận chuyển người nhập cư.
Ông Tarrio không phản hồi yêu cầu bình luận từ New York Times. Song ông lại trả lời Reuters, phủ nhận việc hợp tác bí mật với các cơ quan thực thi pháp luật. “Tôi không biết gì hết. Tôi không nhớ bất kỳ điều gì”, ông Tarrio nói.
 |
| Enrique Tarrio trong trang phục của nhóm cực hữu Proud Boys. Ảnh: AP. |
Enrique Tarrio, 36 tuổi, đang là tâm điểm trong chiến dịch điều tra vụ bạo loạn ở Đồi Capitol. Đến nay, FBI đã thực hiện được hơn 150 vụ bắt giữ, trong đó có ít nhất 6 thành viên của nhóm Proud Boys.
Nhóm này tự nhận là "những người theo chủ nghĩa Sô vanh phương Tây", tức chủ nghĩa dân tộc cổ súy cho tinh thần bè phái cực đoan. Trong quá khứ, Proud Boys từng nhiều lần xảy ra xô xát, ẩu đả với các nhà hoạt động cánh tả trên đường phố.
Trong những năm gần đây, Proud Boys trở nên nổi tiếng nhờ tinh thần ủng hộ nhiệt thành dành cho cựu Tổng thống Donald Trump. Họ thường xuất hiện trong các cuộc biểu tình phản đối chiến thắng của ông Joe Biden, đồng thời đưa ra nhiều cáo buộc vô căn cứ về gian lận bầu cử.
... thành “điệp viên ngầm”
Tháng 12/2020, Enrique Tarrio bị cảnh sát địa phương bắt giữ vì tình nghi phá hoại tấm biểu ngữ treo trong một nhà thờ của người da màu. Sau khi bị thẩm phán trục xuất ra khỏi thành phố, ông Tarrio di chuyển đến thủ đô Washington vào đầu tháng 1.
Ông bắt đầu đăng các bài viết lên mạng xã hội, kêu gọi thành viên Proud Boys tham dự cuộc biểu tình ngày 6/1 tại Điện Capitol. Tarrio còn dặn các thành viên không được mặc đồng phục nhóm mà phải “ẩn mình”, dẫn thông tin từ đặc vụ liên bang.
Tarrio bắt đầu bước vào con đường phạm tội từ năm 2004, khi ông bị kết án ăn cắp một chiếc xe máy trị giá 50.000 USD. Năm 2012, người đàn ông này dính líu tới một âm mưu lừa đảo ở thành phố Miami và bị kết án 30 tháng tù giam.
“Ông Tarrio giống như một nhân viên tiếp thị”, luật sư riêng của người đàn ông này, ông Jeffrey Feiler, từng nhận xét.
Vào tháng 7/2014, luật sư Feiler xuất hiện trước tòa để yêu cầu thẩm phán liên bang giảm án cho ông Tarrio. Luật sư Feiler lập luận rằng thân chủ của ông đã hợp tác "một cách đáng kể" trong hai vụ án liên bang khác, dẫn đến quyết định truy tố 13 bị cáo.
Ông Feiler còn nhấn mạnh rằng ông Tarrio đã bí mật cộng tác với các sở cảnh sát ở Miami và Hialeah, đôi khi tự đặt mình vào tình thế nguy hiểm.
 |
| Các thành viên Proud Boys tham gia diễu hành. Ảnh: AP. |
Sau đó, thẩm phán Joan A. Lenard đã đưa ra phán quyết giảm án 16 tháng cho Enrique Tarrio. Ông Lenard nói: “Tôi thấy bị cáo đã hỗ trợ đáng kể trong công tác điều tra và truy tố những người có liên quan đến hành vi phạm tội”.
Không có bằng chứng nào cho thấy ông Tarrio tiếp tục hỗ trợ chính quyền chống tội phạm. Song luật sư Feiler ở thời điểm đó đã bày tỏ sự tin tưởng vào thân chủ: “Thành thật mà nói, trong suốt hơn 30 năm làm luật sư, tôi chưa từng gặp một thân chủ nào chịu hợp tác về nhiều mặt như ông Tarrio”.
