Thế giới có ca tử vong đầu tiên vì Omicron giữa lúc biến chủng lan rộng.
Biến chủng Omicron “đang gây ra những ca nhập viện và đáng buồn là ít nhất một bệnh nhân được xác nhận là đã tử vong vì Omicron”, Thủ tướng Anh Boris Johnson trả lời báo chí ngày 13/12. “Điều tốt nhất chúng ta có thể làm lúc này là tiêm mũi nhắc lại”.
Được đưa ra chỉ một ngày sau khi ông Johnson cảnh báo “sóng thần” Omicron sắp quét qua Anh, thông tin về ca tử vong đầu tiên vì biến chủng mới như một hồi chuông cảnh báo về sự khó lường của đại dịch. Trong khi đó, thủ hiến Bắc Ireland ví sự lây lan của Omicron như một "cơn bão".
Từ chỗ vắng bóng gần như mọi quy định chống dịch, chính phủ Anh những ngày gần đây đã áp dụng trở lại một số biện pháp và đang cân nhắc siết chặt hơn nữa. Nguyên nhân đều nằm ở Omicron - biến chủng được ghi nhận lần đầu tiên ở Nam Phi chưa đầy 3 tuần trước.
Omicron góp phần đẩy ca mắc tăng cao
Ngày 13/12, Bộ trưởng Y tế Anh Sajid Javid cảnh báo rằng số ca nhiễm Omicron ở Anh có xu hướng tăng gấp đôi sau mỗi 2-3 ngày. Đây là tỷ lệ “rất bất thường”, ông Javid nhận định.
Một ngày trước, Anh ghi nhận 1.239 ca nhiễm Omicron, gần gấp đôi số 633 ca mắc được ghi nhận vào ngày 10/12. Chính phủ Anh cũng đã nâng mức độ cảnh báo Covid-19 từ cấp 3 lên cấp 4 - lây nhiễm ở mức cao hoặc đang tăng dần. Đây là mức cao thứ hai trong thang cảnh báo 5 cấp của Anh.
Bốn giám đốc cơ quan y tế của Anh, Wales, Scotland và Bắc Ireland cho biết động thái nâng mức cảnh báo được đưa ra sau khi có khuyến nghị từ Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh.
Thủ tướng Boris Johnson xác nhận ca tử vong vì Omicron đầu tiên của Anh. Ảnh: Reuters. |
“Lây nhiễm Covid-19 trong cộng đồng vốn dĩ đã ở mức cao, chủ yếu do chủng Delta gây ra. Nhưng sự xuất hiện của Omicron càng làm tăng thêm rủi ro cho người dân và dịch vụ y tế”, bốn giám đốc nói trong tuyên bố chung.
“Dữ liệu ban đầu cho thấy Omicron đang lây lan nhanh hơn Delta và hiệu quả bảo vệ của vaccine trước lây nhiễm có triệu chứng bị giảm trước Omicron”, tuyên bố cho biết. “Dữ liệu về độ nghiêm trọng sẽ trở nên rõ ràng hơn trong những tuần tới, nhưng đã bắt đầu có các ca nhập viện vì Omicron và con số này nhiều khả năng sẽ tăng nhanh”.
Trong những ngày qua, Anh đã áp dụng trở lại một số quy định chống dịch để ngăn chặn virus lây lan. Từ ngày 10/12 tuần trước, đeo khẩu trang là điều bắt buộc ở nhiều không gian công cộng trong nhà. Từ ngày 13/12, người dân được khuyến cáo làm việc tại nhà.
Ngày 14/12, Anh dự kiến thông qua quy định buộc người đã tiêm đầy đủ từng tiếp xúc gần với F0 sẽ phải xét nghiệm hàng ngày trong một tuần, trong khi người chưa tiêm đủ sẽ phải tự cách ly trong 10 ngày. Ngoài ra, một số nơi cũng sẽ buộc người dân xuất trình chứng nhận tiêm chủng để được vào.
Na Uy - một quốc gia khác cũng đang chứng kiến số ca mắc và số ca nhập viện tăng kỷ lục một phần do biến chủng mới - cũng sẽ siết chặt hơn nữa quy định chống dịch sau khi “Omicron làm thay đổi luật chơi”, Thủ tướng Jonas Gahrr Stoere nói ngày 13/12.
“Việc không hành động lúc này sẽ dẫn tới những hậu quả rất tiêu cực cho xã hội, không chỉ đối với dịch vụ y tế và chính quyền các địa phương”, Viện Y tế Công cộng Na Uy nhận định, bổ sung rằng nếu không có các biện pháp hữu hiệu, quốc gia 5,4 triệu dân này có thể ghi nhận 90.000-300.000 ca mắc mới/ngày kể từ đầu tháng 1/2022.
Người dân xếp hàng tiêm chủng trước một phòng khám tại London vào ngày 13/12. Ảnh: Reuters. |
Gấp rút tăng tốc tiêm mũi 3
Lo ngại về khả năng vượt miễn dịch của Omicron đã làm chính quyền một số nước đẩy nhanh chiến dịch tiêm chủng mũi 3.
Trước đó, chính phủ Anh đặt mục tiêu tiêm mũi thứ 3 cho toàn bộ người từ 18 tuổi trở lên trong thời gian từ nay cho tới cuối tháng 1.
Nhưng ngày 12/12, Thủ tướng Johnson nói mốc thời gian này sẽ được đẩy sớm hơn một tháng vì tỷ lệ tiêm nhắc lại thấp có thể làm hệ thống y tế quá tải và “dẫn tới rất nhiều ca tử vong”. Để đạt mục tiêu này, Anh sẽ phải tiêm khoảng một triệu mũi/ngày, nhanh gấp đôi tốc độ hiện tại.
Khoảng 42 đơn vị từ quân đội sẽ được triển khai khắp nước Anh. Các đơn vị tiêm lưu động cùng nhiều cơ sở tiêm chủng sẽ được mở cửa và hoạt động 7 ngày một tuần, ông Johnson nói. Chính quyền ở Scotland, Wales và Bắc Ireland cũng có thông báo tương tự về việc tăng tốc chương trình tiêm chủng.
Tại Anh lúc này, nhu cầu tiêm chủng và xét nghiệm được đẩy lên cao. Trang web đặt lịch tiêm chủng của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) đã sập vào ngày 13/12, trong khi người đăng ký nhận bộ kit tự xét nghiệm miễn phí từ chính quyền đều nhận thông báo “xin thử lại sau” hoặc “hết hàng”.
Nhiều người Anh không thể đăng ký bộ kit tự xét nghiệm Covid-19 tại nhà vào sáng 13/12 do nhu cầu tăng mạnh. Ảnh: Reuters. |
Trước các phòng khám ở London là những dòng người xếp hàng chờ tiêm. Sarah Jackson, 29 tuổi, cho biết đã nghỉ buổi sáng để tiêm chủng trước chuyến thăm ông bà dịp Giáng sinh sắp tới.
“Tôi không biết có đủ không vì có người nói với tôi là phải xếp hàng hai tiếng để đăng ký và hai tiếng nữa để được tiêm”, chị Jackson nói với AFP.
Tỷ lệ tiêm chủng của Anh hiện ở mức cao, với hơn 81% người dân từ 12 tuổi trở lên đã được tiêm mũi 2, tương đương 46,7 triệu người. Trong số này, khoảng 40% đã tiêm mũi nhắc lại.
Tại Đan Mạch, tổng cộng 3.437 ca nhiễm biến chủng Omicron đã được ghi nhận kể từ khi trường hợp đầu tiên được xác định vào ngày 22/11.
Mối lo về Omicron cũng khiến chính phủ nước này tăng tốc tiêm mũi 3. Ngày 13/12, cơ quan y tế Đan Mạch thông báo sẽ rút ngắn thời gian chờ giữa mũi 2 và mũi 3 từ 6 tháng xuống còn 4,5 tháng đối với người trên 40 tuổi.
“Mức độ miễn dịch có được từ tiêm chủng có thể phần nào sẽ yếu hơn trước biến chủng mới, nhưng dữ liệu ban đầu cho thấy mũi tiêm thứ 3 làm tăng miễn dịch, từ đó có thể ngăn chặn bệnh trở nặng”, Cơ quan Y tế Đan Mạch cho biết.
Cũng như Anh, Đan Mạch có độ phủ tiêm chủng cao với khoảng 80% đã tiêm đủ 2 mũi. Nước này vừa lập kỷ lục về số ca mắc mới vào tuần trước, với hơn 7.000 ca nhiễm nCoV vào ngày 6/12.
Số ca mắc mới mỗi ngày nhiều khả năng sẽ chạm mốc 10.000, đồng thời Omicron dự kiến trở thành chủng thống trị ngay trong tuần này, Viện Serum Đan Mạch nhận định.
Tương tự Đan Mạch, Thái Lan ngày 13/12 cũng giảm một nửa thời gian chờ tiêm mũi nhắc lại, xuống còn 3 tháng. Tuy nhiên, động thái này được đưa ra trong lúc Thái Lan mới chỉ ghi nhận 8 ca nhiễm Omicron nhập cảnh và chưa phát hiện lây nhiễm cộng đồng.
“Vì Omicron hiện đã lây lan rộng, mũi tiêm tăng cường sẽ giúp giảm độ nghiêm trọng của triệu chứng và giảm tỷ lệ tử vong”, người phát ngôn cho đội chuyên trách ứng phó Covid-19 của chính phủ Thái Lan nói.