Đề cập Trung Quốc trong thông điệp liên bang như mối đe dọa trực tiếp trên tất cả các mặt trận, Tổng thống Trump cho thấy quan điểm khác biệt với ba người tiền nhiệm ngay trước ông là Bill Clinton, George W. Bush và Barack Obama, vốn nhìn nhận Trung Quốc như đối tác, bất chấp cạnh tranh kinh tế giữa hai bên.
Trong lần đầu tiên đọc thông điệp liên bang hôm 30/1, Tổng thống Trump thề sẽ tăng cường quốc phòng để chống lại các mối đe dọa từ Trung Quốc và Nga. "Chúng ta phải đối mặt với những chế độ xấu, các nhóm khủng bố, và các đối thủ như Trung Quốc và Nga thách thức lợi ích của chúng ta, nền kinh tế của chúng ta và các giá trị của chúng ta", ông Trump phát biểu.
Việc thay đổi cứng rắn với Bắc Kinh cũng sẽ là bước chuyển lớn với chính quyền Trump, vốn muốn sử dụng Trung Quốc trong việc gây áp lực với Triều Tiên trong suốt năm đầu cầm quyền.
"Đương đầu với những nguy hiểm này, chúng ta biết rằng yếu đuối là con đường chắc chắn nhất dẫn tới xung đột, và sức mạnh chưa từng có là phương tiện an toàn nhất cho sự phòng vệ của chúng ta", tổng thống tuyên bố.
Theo SCMP, việc Trump coi Trung Quốc là một mối đe dọa ngày càng lớn phản ánh sự thay đổi lớn trong những ưu tiên quốc phòng của Mỹ được phác thảo trong chiến lược quốc phòng của Bộ trưởng Jim Mattis. Tài liệu này nói rằng Mỹ sẽ tập trung vào Trung Quốc và Nga sau một thập niên chống khủng bố ở Trung Đông.
Đáp lại lời phát biểu của Trump, Bắc Kinh đã kêu gọi Washington từ bỏ phương pháp tiếp cận "chiến tranh lạnh" trong mối quan hệ của họ và để hai nước tôn trọng nhau.
"Mặc dù có sự khác biệt, hai nước vẫn chia sẻ nhiều lợi ích", South China Morning Post dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh. "Lịch sử và thực tế cho thấy hợp tác là sự lựa chọn đúng đắn".
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cũng xoa dịu những lo ngại ngày càng tăng về cuộc đối đầu giữa Bắc Kinh và Washington: "Tôi hy vọng Mỹ có thể có cái nhìn toàn diện và khách quan về mối quan hệ giữa hai nước, mở rộng các mối quan tâm chung và giải quyết những khác biệt".
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AFP/Getty. |
Trump cũng cho biết Mỹ phải "hiện đại hóa và xây dựng lại" kho vũ khí hạt nhân, dù "hy vọng sẽ không bao giờ phải sử dụng". Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của các mối quan hệ thương mại công bằng và có qua có lại, và hứa sẽ hành động để bảo vệ sở hữu trí tuệ của đất nước.
Gần đây Trump cũng đã ký một đạo luật về chính sách quốc phòng, đề nghị cấp ngân sách 700 tỷ USD cho quân đội, tuy nhiên yêu cầu này vẫn cần sự chấp thuận của quốc hội.