 |
| Nhiều cuốn sách sẽ được trả về thư viện quận Llano. Ảnh: Flickr/Anvesh Pandra. |
Ông Robert Pitman, một thẩm phán liên bang ở Austin, Texas, đã phát hiện ra rằng hội đồng quản trị thư viện ở quận Llano có thể đã vi phạm quyền hiến định của độc giả khi đơn phương cấm những cuốn sách mà họ cho là không phù hợp. Thẩm phán đã ban hành lệnh sơ bộ yêu cầu lập tức đưa trở lại kệ những cuốn sách bị cấm, đồng thời ngăn thư viện loại bỏ bất kỳ cuốn sách nào khác trong khi vụ án tiếp tục thời gian điều tra.
Khi một nhóm khách quen của thư viện địa phương quyết định đệ đơn kiện chống lại lệnh cấm sách, quận Llano đã cố bác bỏ vụ kiện. Trong bản quyết định dài 26 trang, thẩm phán Robert Pitmn đã bác bỏ đề nghị của quận, cho rằng bên nguyên đơn đưa ra những cáo buộc đủ xác đáng, cho thấy họ đang phải chịu đựng một sự xâm hại thực sự. Pitman cho rằng bên nguyên “đã cho thấy rõ rằng họ có khả năng thắng kiện khi đưa ra luận điểm về nạn phân biệt đối xử”.
Kể từ ngày 25/4/2022 khi bên nguyên đệ đơn, vụ kiện đã được theo dõi chặt chẽ. Trong số các đơn kiện, các nguyên đơn cáo buộc rằng nhóm quan chức quận Llano đã “loại bỏ một cách có hệ thống những cuốn sách đoạt giải khỏi kệ thư viện vì họ không đồng ý với những tư tưởng trong sách”; rằng họ đã đóng tài khoản OverDrive của thư viện vì các quan chức quận không thể chọn được các đầu sách có sẵn cho cư dân quận; và rằng công chúng đang bị tước quyền tham gia hợp pháp vào các cuộc họp hội đồng thư viện.
"Lối kiểm duyệt mà các bị cáo đã áp đặt lên các thư viện công của Quận Llano là vi phạm Tu chính án I và tấn công vào nền tảng cốt lõi của nền dân chủ”, dẫn từ đơn khiếu nại liên bang đầu tiên.
Các quan chức quận phản bác rằng việc loại bỏ sách không gây tổn hại và lập luận rằng quận có quyền "nhổ cỏ" diện rộng và loại bỏ các tựa sách trong bộ sưu tập của quận.
Trong quyết định của Pitman vào ngày 30/3, ông công nhận thư viện có toàn quyền lựa chọn và quản lý các bộ sưu tập của mình, nhưng cũng nhắc lại rằng các bộ sưu tập của thư viện được bảo vệ theo hiến pháp, chống lại sự xâm nhập trái phép từ chính phủ. Bằng chứng đã cho thấy hành vi của các quan chức của quận Llano không phải là không gây tổn hại.
Pitman viết: “Mặc dù các thư viện được toàn quyền quyết định lựa chọn và mua lại sách, Tu chính án I nghiêm cấm việc loại bỏ sách khỏi thư viện dựa trên định kiến và quan điểm phân biệt đối xử".
“Trong vụ việc này, bằng chứng cho thấy các bị cáo loại bỏ sách một cách có chủ đích, loại bỏ cả những cuốn sách được đánh giá cao, từng đoạt giải thưởng, dựa trên lập luận rằng những cuốn sách đó không phù hợp”.
Pitman đã ra lệnh cho các quan chức của Quận không được loại bất kỳ cuốn sách nào khỏi kệ thư viện trong khi vụ kiện tụng vẫn đang diễn ra, đồng thời ra lệnh trả lại vào thư viện (và danh mục thư viện) hơn chục cuốn sách mà ông kết luận là đã bị loại bỏ vì bất đồng tư tưởng và nội dung.
Trong số những cuốn sách được yêu cầu phục hồi có: Caste: The Origins of Our Discontents (tác giả Isabel Wilkerson); They Called Themselves the K.K.K.: The Birth of an American Terrorist Group (tác giả Susan Campbell Bartoletti); Being Jazz: My Life as a (Transgender) Teen (tác giả Jazz Jennings); In the Night Kitchen (tác giả Maurice Sendak); My Butt is So Noisy! (tác giả Dawn McMillan)...
Tuy nhiên, thẩm phán bác bỏ đề nghị khôi phục quyền truy cập thư viện kỹ thuật số OverDrive của nguyên đơn, nhận thấy rằng vụ việc này xảy ra là do thư viện chưa thống nhất được hợp đồng mới với một dịch vụ cạnh tranh, Bibliotheca.
Tòa án cũng từ chối đưa ra biện pháp về vấn đề tham gia các cuộc họp hội đồng quản trị, cho rằng các nguyên đơn không đưa ra bất kỳ lập luận hoặc bằng chứng nào thuyết phục về vấn đề này.
Trong một tuyên bố với CNN, Ellen Leonida, luật sư đại diện cho bên nguyên, gọi quyết định này là một “chiến thắng vang dội” của nền dân chủ.
Leonida nói: “Chính phủ không thể bảo người dân họ có thể hay không thể đọc đọc cái gì. Quốc gia của chúng ta được thành lập dựa trên nền tảng tự do trao đổi ý kiến và khi các người cấm những cuốn sách mà các người không đồng tình, các người tấn công trực tiếp vào những quyền tự do cơ bản nhất của con người”.
Các quan chức quận đã thông báo rằng họ sẽ kháng cáo.
