 |
Những ngày qua, Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) liên tiếp tổ chức các đợt không kích dồn dập vào các mục tiêu của Hamas ở Gaza.
Phong trào Hồi giáo vũ trang này đáp trả bằng cách bắn hàng nghìn rocket không điều khiển về phía Israel. IDF ước tính 2.900 tên lửa được phóng từ Gaza, theo AP. Dù 90% rocket của Hamas đều bị đánh chặn bởi hệ thống phòng không Vòm Sắt, 10% còn lại vẫn gây ra thiệt hại đáng kể cho Israel.
Trong những ngày xung đột leo thang, Israel và Hamas đều sử dụng những vũ khí mạnh nhất của họ để tấn công đối phương.
Israel sở hữu lực lượng quân sự mạnh nhất Trung Đông. Họ không kích các mục tiêu của Hamas bằng vũ khí dẫn đường công nghệ cao với sức hủy diệt kinh khủng.
Hamas vẫn là lực lượng chiến đấu khá thô sơ. Họ dựa vào số lượng lớn rocket tự sản xuất và trợ giúp từ Iran để chống lại Israel trong cuộc chiến phi đối xứng.
Hamas có bao nhiêu rocket
Vũ khí có thể giúp Hamas đối phó với Israel là rocket. Tình báo Israel cho biết chúng được sản xuất dưới hệ thống mạng lưới hầm ngầm ở Gaza, với sự trợ giúp kỹ thuật của Iran. Tình báo Israel ước tính kho rocket của Hamas và các nhóm chiến binh khác ở Palestine khoảng hơn 30.000 quả, với nhiều tầm bắn khác nhau.
 |
| Hàng loạt rocket được Hamas bắn về phía Israel từ Gaza. Ảnh: AFP. |
Các loại rocket của Hamas thiếu hệ thống dẫn đường, nhưng các chiến binh đã tìm được cách cải thiện độ chính xác của chúng.
Hamas có số lượng lớn hệ thống rocket tầm ngắn Qassam, tầm bắn 10 km. Bên cạnh đó là Quds 101, tầm bắn khoảng 16 km, và Sejil 55, tầm bắn 55 km và Katushya do Liên Xô (cũ) sản xuất. Những loại rocket này chiếm phần lớn trong kho vũ khí của Hamas.
Bên cạnh đó, Hamas cũng vận hành một số hệ thống tầm xa như M-75, phiên bản của tên lửa tầm ngắn Fajr-5 của Iran, tầm bắn 75 km. Tên lửa Fajr tầm bắn 100 km, R-160 tầm bắn 120 km.
Tầm bắn xa nhất trong kho tên lửa của Hamas là M-302, lên đến hơn 200 km. Kho tên lửa của Hamas có thể nhắm vào Jerusalem và Tel Aviv, đồng thời đe dọa toàn bộ khu vực ven biển, nơi có mật độ dân số đông và cơ sở hạ tầng quan trọng của Israel.
Kém chính xác và hiệu quả thấp
Dù sở hữu kho rocket khổng lồ, chúng đều không có hệ thống dẫn đường, và được bắn về phía mục tiêu theo quỹ đạo hình parabol. Độ chính xác của phát bắn tùy thuộc vào nhiều yếu tố, như mức độ hoàn thiện của rocket trong quá trình sản xuất, khả năng xác định tọa độ mục tiêu, và hệ thống ngắm bắn.
 |
| Tầm bắn của các loại rocket Hamas bao phủ phần lớn Israel. Nguồn: IDF/BBC. |
IDF cho biết trong số 1.000 rocket được Hamas bắn đi trong 3 ngày đầu xảy ra xung đột, khoảng 200 quả bị lệch quỹ đạo và không thể bay đến mục tiêu. Điều này phơi bày những hạn chế trong quá trình sản xuất của Hamas.
90% rocket còn lại bị đánh chặn bởi hệ thống phòng thủ Vòm Sắt. Các loại rocket của Hamas khó có thể nhắm vào các mục tiêu quan trọng như, căn cứ quân sự, sân bay của IDF, vì chúng thiếu hệ thống dẫn đường.
“Các rocket của Hamas chắc chắn gây ra sự khủng bố lớn, nhưng chúng khó có khả năng gây ra thiệt hại quân sự đáng kể cho Israel”, Jonathan Conricus, trung tá quân đội Israel nói với Financial Times.
Tuy nhiên, năng lực quân sự của Hamas đã phát triển một cách nhanh chóng, kể từ đợt tấn công dữ dội nhất của Israel năm 2014.
Các chỉ huy quân đội Israel tỏ ra ngạc nhiên trước khả năng tấn công liên tục bằng rocket của Hamas. Một phân tích của Michael Armstrong, phó giáo sư tại Đại học Brock ở Canada, cho thấy tốc độ và thời gian duy trì hỏa lực của Hamas tăng đáng kể.
Dựa trên dữ liệu của IDF, ông Armstrong - người nghiên cứu về kho vũ khí của Hamas - cho biết trong 24 giờ đầu tiên của đợt leo thang xung đột, Hamas đã bắn 470 rocket, so với 192 quả/24 giờ năm 2014 và 213 quả/24 giờ năm 2012.
Ông cho biết Hamas đã tung ra 130 rocket tầm xa bắn vào Tel Aviv cuối ngày 11/5, chiếm gần 17% số rocket được bắn hôm đó. Trong khi đó, tỷ lệ này ở cuộc xung đột năm 2014 là 8% và năm 2012 chỉ 1%.
Hamas xây dựng kho vũ khí bằng cách nào?
Theo New York Times, trước đây các tên lửa tầm xa được buôn lậu qua hệ thống đường hầm dọc biên giới phía nam Gaza với Ai Cập. Một số trường hợp được buôn lậu dưới dạng linh kiện và lắp ráp tại Gaza.
Nhưng trong những năm gần đây, Ai Cập ngăn chặn và phá hủy nhiều đường hầm, nên việc buôn lậu tên lửa trở nên khó khăn hơn. Hamas và các chi nhánh của họ ở Gaza đã phát triển kỹ năng sản xuất tại chỗ với sự giúp đỡ kỹ thuật của nước ngoài.
 |
| Kho rocket của Hamas ngày càng lớn nhờ tự sản xuất với sự trợ giúp của Iran. Ảnh: Reuters. |
Các chiến binh ở Gaza đã công khai rằng thành công của họ là nhờ sự trợ giúp của Iran. Phát biểu trong cuộc họp tháng 5/2019, Yahya Sinwar, lãnh đạo Hamas ở Gaza nói: “Nếu không có sự hỗ trợ của Iran, chúng ta đã không có những khả năng này”.
Các quan chức Iran cũng không giấu giếm mối quan hệ với Hamas. Cùng với việc cung cấp vũ khí và thiết bị, Iran còn tập trung vào việc đào tạo để giúp Hamas nâng cao năng lực sản xuất, mở rộng tầm bắn và cải thiện độ chính xác.
“Đó là một sự cải tiến to lớn, từ việc bắn một hoặc hai rocket cùng lúc, đến phóng 130 quả chỉ trong 5 phút”, Rami Abu Zubaydah, chuyên gia quân sự ở Gaza nói về tần suất bắn của Hamas những ngày qua.
Michael Herzog, thành viên Viện chính sách Cận đông, chi nhánh Israel, cho biết quân đội và tình báo Israel quan tâm nhiều hơn đến khả năng tự sản xuất rocket của Hamas.
“Trọng tâm mà IDF nhắm tới là các cơ sở sản xuất, để khi giao tranh kết thúc, sẽ không chỉ có ít tên lửa hơn mà còn giảm năng lực sản xuất của Hamas”, ông Herzog, cựu sĩ quan IDF nói.
