Hải quân Mỹ đã điều động nhóm tác chiến tàu sân bay USS Abraham Lincoln (CVN-72), cùng phi đội ném bom chiến lược đến Trung Đông để dằn mặt Iran, theo lệnh của Tổng thống Donald Trump. John Bolton, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Trump nói rằng việc triển khai nhóm tác chiến gửi thông điệp mạnh mẽ và sẵn sàng đáp trả mối đe dọa từ Iran, dù nó khá mơ hồ.
Tàu sân bay bất lợi khi ở Vịnh Ba Tư
Sức mạnh của nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ là điều không thể phủ nhận, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng việc điều động chiến hạm cỡ lớn đến khu vực hẹp như Vịnh Ba Tư và eo biển Hormuz là không phù hợp, thậm chí gây nguy hiểm cho tàu và tính mạng của hàng nghìn thủy thủ.
Caitlin Talmadge, phó giáo sư nghiên cứu về an ninh, cho biết tàu sân bay được thiết kế để hoạt động trên các đại dương mở. Hàng không mẫu hạm hoạt động như một căn cứ không quân di động với các tàu khu trục và tuần dương hạm đi cùng để hộ tống, bảo vệ tàu khỏi các mối đe dọa từ trên không, trên biển.
 |
| Hải quân Iran tập trận mô phỏng đánh chìm tàu sân bay Mỹ. Ảnh: AP. |
Tuy nhiên, với vùng nước hẹp như Vịnh Ba Tư, tàu sân bay Mỹ trở nên dễ bị tổn thương hơn nhiều trước các mối đe dọa phi đối xứng từ trên đất liền và trên biển, ông Talmadge nhận xét.
Vùng nước nông ở Vịnh Ba Tư và eo biển Hormuz là một trong những tuyến vận tải hàng hải huyết mạch của thế giới, nơi có khoảng một phần năm lượng dầu thế giới đi qua. Ở đó, các tàu ngầm lỗi thời của Iran nhìn thấy một sân chơi rộng lớn.
“Lý tưởng nhất là tàu sân bay lớp Nimitz phải hoạt động cách bờ đủ xa, dựa vào tầm bay của các tiêm kích trên hạm. Khoảng cách này thay đổi tùy thuộc vào môi trường hoạt động, nhưng thường từ 500-700 km”, Omar Lamrani, nhà phân tích quân sự cao cấp tại công ty tư vấn địa chính trị Stratfor, nói với Business Insider.
Các hàng không mẫu hạm thường gửi tín hiệu mạnh mẽ và được các tổng thống tin tưởng như vậy trong nhiều thập niên, nhưng theo ông Talmadge nó hoàn toàn vô nghĩa trong tình huống này.
Trong Chiến tranh Vùng Vịnh và cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, các hàng không mẫu hạm đem lại rất nhiều lợi thế chiến lược. “Iraq có bờ biển nhỏ, không thể cạnh tranh với sự hiện diện của các tàu sân bay Mỹ, nhưng với Iran tình hình hoàn toàn khác”, ông Talmadge nói.
Sự nguy hiểm của chiến thuật bầy đàn
Vịnh Ba Tư là sân nhà của Iran, nơi chiến thuật bầy đàn của họ sẽ phát huy tác dụng. Chiến thuật này thường không mấy hiệu quả ở vùng biển rộng, nơi tàu sân bay có đủ không gian để cơ động, nhưng sẽ là vấn đề nếu ở vùng biển hẹp như Vịnh Ba Tư.
“Iran có trong tay nhiều vũ khí để đe dọa tàu sân bay Mỹ như tên lửa chống hạm, xuồng tên lửa tốc độ cao, tàu ngầm mini, thậm chí là chiến thuật quấy rối bằng máy bay không người lái, thay vì vô hiệu hóa tàu sân bay Mỹ”, ông Lamrani nói.
 |
| Chiến thuật bầy đàn bằng xuồng tên lửa tốc độ cao là vũ khí nguy hiểm của Iran nếu xảy ra xung đột. Ảnh: Far News. |
Các hàng không mẫu hạm thiếu hệ thống phòng thủ chống ngư lôi, điều mà một tàu ngầm lạc hậu của Iran có thể thực hiện. Bên cạnh đó, trong vùng nước nông ở Vịnh Ba Tư với rất nhiều tạp âm, Hải quân Mỹ sẽ rất khó khăn để phát hiện hoạt động của tàu ngầm Iran.
Quân đội Iran nhiều lần tập trận mô phỏng đánh chìm tàu sân bay Mỹ. Truyền thống Iran cũng thường xuyên đăng các video mô phỏng việc tàu ngầm của nước này bí mật tiếp cận và đánh chìm tàu sân bay Mỹ.
Trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Iran đang ở bên bờ vực xung đột, việc chính quyền Tổng thống Trump quyết định triển khai nhóm tác chiến tàu sân bay đến vùng biển sân nhà của Iran có vẻ như là quyết định mạo hiểm.
