Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Sự điên rồ của chủ nghĩa hoàn hảo tình dục

Cái đẹp không thể tồn tại mà không có sự xấu xí. Chọn lọc hữu tính, theo thuyết Hoàng hậu Đỏ là một nguyên nhân gây ra sự bất mãn, phấn đấu vô ích và đau khổ cho các cá nhân.

Hoang hau do anh 1

Những kỳ vọng từ chủ nghĩa hoàn hảo tình dục có thể gây bất mãn cho các cá nhân. Nguồn: medicaldaily.

Nếu trong phần lớn lịch sử loài người, phụ nữ đẹp và đàn ông quyền lực luôn chắc chắn có nhiều con hơn đối thủ của mình - mà chắc chắn là vậy vì những người đàn ông quyền lực lựa chọn những người vợ đẹp, và họ cùng sống nhờ vào sự nỗ lực lao động của các đối thủ của họ - thế thì, trong mỗi thế hệ, phụ nữ trở nên đẹp hơn một chút và đàn ông lại có ưu thế hơn một chút.

Nhưng đối thủ của họ cũng vậy, họ là hậu duệ của những cặp đôi thành công. Vì vậy, các tiêu chuẩn cũng tăng lên. Một người phụ nữ đẹp cần phải tỏa sáng hơn nữa để nổi bật trong bầu trời mới.

Và một người đàn ông quyền lực cần phải ức hiếp hoặc lên kế hoạch tàn nhẫn hơn để tiếp tục sự thống trị của mình. Các giác quan của chúng ta dễ bị cùn đi trong hoàn cảnh bình thường, tuy nhiên dường như chúng sẽ khác biệt ở một nơi nào khác hoặc ở những thời điểm khác.

Như Charles Darwin đã nói: “Nếu tất cả phụ nữ trở nên đẹp như Venus de Medici, có lúc chúng ta bị quyến rũ. Nhưng chúng ta sớm mong muốn sự đa dạng và ngay khi có được sự đa dạng, chúng ta mong muốn thấy một số tính cách nhất định trong giới phụ nữ phát triển vượt trên tiêu chuẩn chung hiện có”.

Đây, thật tình cờ, là một phát biểu ngắn gọn nhất có thể để lý giải cho nguyên nhân tại sao thuyết ưu sinh sẽ không bao giờ hoạt động. Ở trang sau, Darwin mô tả bộ tộc Jollof ở Tây Phi, nổi tiếng với những người phụ nữ đẹp, cố tình bán những người phụ nữ xấu xí của bộ lạc làm nô lệ.

Thuyết ưu sinh kiểu phát xít như vậy đúng là sẽ dần dần nâng cao vẻ đẹp trong bộ lạc, nhưng tiêu chuẩn chủ quan về cái đẹp của đàn ông sẽ tăng lên nhanh chóng. Vì sắc đẹp là một khái niệm hoàn toàn chủ quan, những người Jollof đã phải chịu thất vọng vĩnh viễn.

Phần đáng buồn trong cái nhìn sâu sắc của Darwin là nó cho thấy cái đẹp không thể tồn tại mà không có sự xấu xí. Chọn lọc hữu tính, theo thuyết Hoàng hậu Đỏ, chắc chắn là một nguyên nhân gây ra sự bất mãn, phấn đấu vô ích và đau khổ cho các cá nhân.

Tất cả mọi người luôn tìm kiếm những phụ nữ và đàn ông đẹp hơn người mà họ tìm thấy xung quanh mình. Điều này mang đến một nghịch lý khác. Hoàn toàn ổn khi nói rằng đàn ông muốn cưới phụ nữ đẹp và phụ nữ muốn cưới người đàn ông giàu có và quyền lực, nhưng hầu hết chúng ta không bao giờ có cơ hội làm vậy.

Xã hội hiện đại là một vợ một chồng, nên hầu hết phụ nữ đẹp đã kết hôn với đàn ông có ưu thế mất rồi. Điều gì xảy ra với những người bình thường? Họ không sống độc thân; họ ổn định cuộc sống với lựa chọn tốt thứ hai.

Ở loài gà gô đen, con mái là kẻ cầu toàn, con trống thì bừa bãi. Trong xã hội loài người với chế độ một vợ một chồng, không giới tính nào có thể cầu toàn hay bừa bãi.

Người đàn ông bình thường chọn một người phụ nữ giản dị, và người phụ nữ bình thường chọn một người đàn ông nhút nhát. Họ tiết chế sở thích mơ mộng của mình để trở về với hiện thực.

Mọi người cuối cùng kết hôn với người tương đồng về mức độ hấp dẫn: Nữ hoàng sắc đẹp kết hôn với người hùng bóng đá, anh chàng mọt sách cưới cô gái đeo kính, người đàn ông có triển vọng bình thường kết hôn với người phụ nữ có vẻ ngoài tầm thường.

Thói quen này phổ biến ở khắp mọi nơi nên những trường hợp ngoại lệ rất được chú ý: “Cô ấy có thể tìm thấy gì ở anh ta?” Chúng ta hỏi về người chồng tẻ nhạt và không thành công của một người mẫu, như thể phải có một manh mối ẩn giấu nào đó về giá trị của anh ta mà chúng ta đã bỏ lỡ.

Chúng ta hỏi về một người đàn ông nhiều tham vọng kết hôn với một phụ nữ xấu xí: “Làm thế nào mà cô ấy có thể trói buộc được anh ta vậy?”.

Câu trả lời là mỗi người chúng ta theo bản năng biết giá trị tương đối của mình chắc chắn như trong thời của Jane Austen, mọi người biết vị trí của họ trong hệ thống tầng lớp. Bruce Ellis cho thấy cách chúng ta quản lý mô hình “giao phối lựa chọn” này.

Ông đã phát cho 30 sinh viên mỗi người một thẻ được đánh số để dán trên trán của họ. Mỗi người có thể nhìn thấy số của người khác, nhưng không ai biết số của mình. Ông bảo họ ghép đôi với số cao nhất họ có thể tìm thấy.

Ngay lập tức, người có số 30 trên trán bị bao vây bởi một đám đông ồn ào, vì vậy cô đã điều chỉnh kỳ vọng của mình cao lên và từ chối kết đôi với bất kỳ ai, cuối cùng dừng lại ở những người có số trên 20.

Trong khi đó, người có số 1, sau khi cố gắng thuyết phục số 30 về giá trị của mình, đã hạ thấp mong muốn và dần dần giảm mức độ kỳ vọng, phát hiện ra con số có giá trị thấp trên trán và không thể thay đổi của mình, cho đến khi anh ta kết thúc với người đầu tiên chấp nhận mình, có lẽ là số 2.

Với chủ nghĩa hiện thực khó chịu, trò chơi cho thấy làm thế nào chúng ta đánh giá được kỳ vọng tương đối của chính mình dựa vào phản ứng của người khác đối với chúng ta. Sự từ chối lặp đi lặp lại khiến chúng ta hạ thấp mục tiêu của mình. Sự quyến rũ thành công một cách liên tục khuyến khích chúng ta nhắm tới mục tiêu cao hơn một chút. Nhưng thật đáng giá để thoát khỏi guồng quay của hiệu ứng Hoàng hậu Đỏ trước khi bạn rớt xuống.

Matt Ridley / Omega Plus - NXB Thế giới

SÁCH HAY