Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Sự ấm áp là nhiệt kế của hạnh phúc

Chúng ta không thể sống thiếu hơi ấm và sự gần gũi với những người xung quanh.

Chúng ta đều biết, một đứa bé không thể sống sót mà thiếu đi hơi ấm từ người mẹ. Sự ấm áp về mặt thể xác - được chạm vào, ôm ấp, bảo vệ, chăm sóc, vuốt ve, được đu đưa - không phải là những gì quá xa xỉ mà là một điều kiện cần trong cuộc sống.

Nếu trẻ không được nhận hoặc nhận không đủ thứ hơi ấm ấy, thì khi lớn lên chúng sẽ dễ trở thành những con người sợ sệt, rối loạn chức năng, hung hăng, thậm chí thành tội phạm.

Con người luôn cần hơi ấm

Chúng ta đều biết, một đứa bé không thể sống sót mà thiếu đi hơi ấm từ người mẹ. Sự ấm áp về mặt thể xác - được chạm vào, ôm ấp, bảo vệ, chăm sóc, vuốt ve, được đu đưa - không phải là những gì quá xa xỉ mà là một điều kiện cần trong cuộc sống.

Nếu trẻ không được nhận hoặc nhận không đủ thứ hơi ấm ấy, thì khi lớn lên chúng sẽ dễ trở thành những con người sợ sệt, rối loạn chức năng, hung hăng, thậm chí thành tội phạm.

Người lớn chúng ta cũng cần sự ấm áp như trẻ nhỏ - sự ấm áp trong tâm trí, lẫn những hơi ấm về mặt thể xác. Đôi khi, người lớn cũng cần được chạm vào và ôm ấp như những đứa trẻ vậy.

Hầu như chúng ta đều cần ai đó để giãi bày, quan tâm. Hơi ấm khi ấy biến thành phép ẩn dụ. Nó không đơn thuần chỉ là một nhu cầu sinh học, đó còn là một phẩm chất ta thấy được trong mắt người đối diện, nghe được trong lời nói của người ấy, cảm nhận được từ cách người ấy chào chúng ta. Sự ấm áp chính là cốt lõi của lòng tốt.

Một khía cạnh khác của sự ấm áp chính là sự gần gũi. Những người ở gần bên ta mang lại cảm giác gần gũi và ấm áp. Những người ở xa thường khó tiếp cận và tình cảm cũng dễ nguội lạnh.

Sách Giá trị của sự tử tế. Ảnh: Saigonbooks.
Gia tri cua su tu te anh 1
Sách Giá trị của sự tử tế. Ảnh: Saigonbooks.
Gia tri cua su tu te anh 1
Gia tri cua su tu te anh 1

Sách Giá trị của sự tử tế. Ảnh: Saigonbooks.

Trong những năm đầu đời, những người mà thường hay tiếp xúc với ta, khiến ta cảm thấy ấm áp, ta sẽ quen thân với họ, giống như cách trẻ sơ sinh nhận biết người mẹ qua mùi cơ thể.

Khi lớn lên, sự gần gũi ngày càng mang tính chủ quan. Một người mà ta cảm thấy gần gũi có thể đang ở cách xa cả nghìn dặm. Sự ấm áp khi ấy khó nhận biết hơn nhưng không vì thế mà trở nên kém quan trọng.

Sự gần gũi không chỉ là gần gũi về thể xác, mà còn về tâm hồn. Đó chính là khả năng đọc được suy nghĩ của người khác và để họ đọc suy nghĩ của mình, thấu hiểu được cảm xúc của người ấy và để người ấy hiểu được mình.

Là việc tiết lộ những ước mơ, những góc khuất kỳ lạ mà ta cảm thấy tự ti nhất về mình. Và cũng chính là cách ta đối diện với nỗi sợ hãi trong mình.

Lợi ích của sự ấm áp

Những lợi ích mà sự ấm áp mang lại, cả khi ta tiếp xúc bên ngoài hay nói chuyện, là vô cùng to lớn. Ashley Montagu, trong cuốn sách kinh điển của ông có tựa Touching (tạm dịch: Chạm), đã giải thích tại sao sức khỏe của các loài có vú - từ động vật, trẻ em, tới người lớn - được kích thích hơn khi có sự tiếp xúc về mặt thể chất.

Một nghiên cứu cổ điển khác được thực hiện tại bốn mươi chín nền văn hóa khác nhau bởi nhà bệnh học thần kinh James W. Prescott, cho thấy những xã hội nơi trẻ sơ sinh được đón nhận nhiều hành động yêu thương bằng thể chất, thì sự ganh ghét với người giàu, tệ nạn như ăn cắp, giết người, và tra tấn kẻ thù được ghi nhận là rất thấp.

Prescott nhận ra sự ấm áp dành cho trẻ trong giai đoạn sơ sinh, và sự cởi mở về những tiếp xúc thể chất chính là cách tốt nhất và đơn giản nhất để chuyển hóa tâm sinh lý bạo lực thành hòa bình.

Khi một người đang cảm thấy lạnh lẽo tìm được hơi ấm, việc đó giống như khám phá ra cuộc sống có vô vàn những tiềm năng khác.

Cảm xúc khi ấy không còn là một biến số gây khó chịu mà là sự đủ đầy cho phép ta nhận thức được những điều ta thậm chí chưa từng tưởng tượng ra. Trái tim có những lý do của nó mà lý trí không thể nào hiểu được.

Nuôi dưỡng sự tử tế để chữa lành tâm hồn

“Giá trị của sự tử tế” mang đến một cái nhìn gần gũi về khả năng chữa lành tổn thương và vươn lên sống hạnh phúc của con người.

Piero Ferrucci/Sài Gòn Books

SÁCH HAY