“Chúng ta không thể ngăn những người xấu làm điều tồi tệ. Nhưng chúng ta có khả năng trang bị và đào tạo giáo viên, cũng như các nhân viên trường học khác, để phản ứng nhanh chóng. Theo tôi, đó là (giải pháp) tốt nhất”, Tổng chưởng lý bang Texas Ken Paxton nói với Fox News hôm 24/5, sau vụ xả súng khiến 19 trẻ em và 2 giáo viên thiệt mạng ở Uvalde.
Trên thực tế, nhiều trường học tại một số bang ở Mỹ đã áp dụng biện pháp này trong những năm gần đây. Cùng với việc trang bị vũ khí cho nhân viên, các trường học cũng lắp đặt máy quay phim, kính chống đạn, máy dò kim loại và thiết lập hệ thống báo động điện tử trong toàn trường, theo Washington Post.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng không có bằng chứng cho thấy cách can thiệp này mang lại hiệu quả. Bên cạnh đó, việc để súng xuất hiện trong lớp học cũng tiềm ẩn nhiều hiểm họa.
 |
| Người dân tập trung ở một trung tâm tổ chức sự kiện tại Uvalde, sau vụ xả súng ở Texas, vào ngày 25/5. Ảnh: Reuters. |
“Cảnh sát trường học”
Texas vốn đã tiên phong trong kiểu chương trình đào tạo này. Cụ thể, bang đã triển khai chương trình “Cảnh sát trường học”, cho phép giáo viên và nhân viên mang súng ngắn đến trường, sau khi hoàn thành khóa đào tạo 80 giờ tại các học viện do Ủy ban Thực thi Pháp luật Texas giám sát, theo Reuters.
Chương trình bắt đầu vào năm 2013 và được mở rộng dưới thời Thống đốc Greg Abbott, một đảng viên Cộng hòa. Đến nay, Texas có 256 "cảnh sát trường học", tăng từ 34 người trước khi xảy ra vụ xả súng tại trường trung học ở Santa Fe, gần Houston, vào năm 2018, ủy ban cho biết.
Ông Craig Bessent, trợ lý giám đốc Học khu độc lập Wylie, được đào tạo lần đầu tiên vào năm 2014. Mặc dù danh tính của các “cảnh sát trường học” thường bị giữ kín, ông đóng vai trò là một người phát ngôn của chương trình này.
“Chúng tôi có các cảnh sát trường học ở mọi cơ sở trong học khu, thậm chí cả các lớp Pre-K (dưới mầm non). Một số trường không chỉ có một”, ông Bessent cho biết từ văn ở thành phố Abilene, Texas.
"Tôi mang theo khẩu súng ngắn, được giấu kín trong người. Nếu chúng tôi phải phản ứng như trong trường hợp xảy ra ngày hôm qua, chúng tôi luôn sẵn sàng", ông nói và đề cập đến vụ xả súng tại trường tiểu học Robb hôm 24/5.
 |
| Một lớp đào tạo sử dụng súng cho giáo viên tại thành phố Dallas, Texas, vào năm 2018. Ảnh: Washington Post. |
Ông Bessent cho biết các “cảnh sát trường học” trong học khu đã ứng phó với "rất nhiều" vấn đề, bao gồm cả các bậc cha mẹ có thái độ tiêu cực. Ông cũng nhấn mạnh rằng họ coi mình như một lực lượng "xoa dịu tình hình" và chưa bao giờ sử dụng vũ khí.
Theo ủy ban, các yêu cầu để trở thành "cảnh sát trường học" bao gồm là nhân viên trường học, vượt qua bài kiểm tra tâm lý và có giấy phép sử dụng súng. Những người có tiềm năng sẽ trải qua khóa đào tạo khả năng sử dụng thành thạo vũ khí và "phản ứng chủ động với tay súng".
Tuy nhiên, cơ quan này từ chối chia sẻ tài liệu đào tạo với Reuters. Văn phòng của ông Abbott cũng không trả lời yêu cầu cung cấp thông tin chi tiết về phạm vi và tỷ lệ thành công của chương trình.
Chính sách nhiều hiểm họa
Đối với những người ủng hộ luật kiểm soát súng, chương trình này là một bước đi sai lầm khác ở Mỹ - quốc gia cho đến nay vẫn là nơi trang bị vũ khí nhiều nhất thế giới và có tỷ lệ tử vong vì súng cao.
“Những bình luận của tổng chưởng lý là một dấu hiệu khác cho thấy ‘tay sai’ của những người vận động hành lang cho quyền sử dụng súng, đang dẫn đầu Texas, sẽ làm bất cứ điều gì để lảng tránh việc giải quyết bạo lực súng đạn", bà Shannon Watts, người sáng lập nhóm ủng hộ kiểm soát súng Moms Demand Action, cho biết.
Hiệp hội Giáo viên bang Texas cũng phản đối chương trình “cảnh sát trường học”. “Thay vì mang thêm súng vào trường học, họ cần thực hiện nhiều bước hơn để ngăn súng xuất hiện tại nơi này”, phát ngôn viên của hiệp hội Clay Robison cho biết.
 |
| Các thành viên của nhóm Moms Demand Action và những người ủng hộ kiểm soát súng khác tổ chức một cuộc biểu tình ở Richmond, Virginia, vào ngày 9/7/2019. Ảnh: Reuters. |
Trong khi đó, ông Denise Gottfredson, nhà tội phạm học tại Đại học Maryland, nhận định trang bị vũ khí cho giáo viên là một chính sách “tiềm ẩn nhiều hiểm họa”. Ông viện dẫn các nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng nhiều súng hơn có thể gia tăng bạo lực súng đạn.
“Những khẩu súng này có thể bị bắn ra một cách vô tình. Giáo viên mang súng có thể cố tình sử dụng cho những mục đích khác, và thậm chí nhiều khả năng những khẩu súng này có thể rơi vào tay học sinh”, ông Gottfredson nói.
Tổ chức ủng hộ việc kiểm soát súng đạn Everytown for Gun Safety cũng phản đối chương trình này.
“Có những lý do chính đáng để phản đối trang bị vũ khí cho giáo viên. Đầu tiên, khi có súng trong lớp học, học sinh có thể tiếp cận với nó. Đã có nhiều trường hợp học sinh và giáo viên tìm thấy vũ khí thất lạc trong phòng tắm, phòng thay đồ, thậm chí cả các sự kiện thể thao”, họ lập luận.
“Ý tưởng về một giáo viên được đào tạo chuyên sâu để sử dụng súng và phản ứng nhanh như cảnh sát cũng là điều (không khả thi). Cảnh sát được đào tạo hàng trăm giờ. Trong khi đó, ở những tiểu bang có luật trang bị vũ khí cho nhân viên trường học, họ được đào tạo ít hơn nhiều”, tổ chức này cho biết thêm, theo Washington Post.
Trong khi đó, phần lớn giáo viên được khảo sát cũng phản đối việc trang bị vũ khí. Cuộc khảo sát năm 2018 của Hiệp hội Giáo dục Quốc gia cho thấy 82% giáo viên được hỏi nói rằng họ sẽ không mang súng trong trường, và 64% nói rằng họ cảm thấy kém an toàn hơn, nếu nhân viên được trang bị vũ khí. Một cuộc thăm dò của Gallup năm 2018 cũng có kết quả tương tự: 73% giáo viên phản đối việc trang bị vũ khí.
