Phát hiện số nguyên tố lớn nhất từ trước tới nay

Đơn vị xử lý đồ họa (GPU) siêu máy tính trí tuệ nhân tạo HGX H100 của Nvidia. Ảnh: I-Hwa Cheng/Bloomberg.

Theo Live Science, kỷ lục tồn tại 6 năm qua về số nguyên tố lớn nhất từ trước tới nay đã bị phá vỡ nhờ vào ứng dụng của hàng nghìn bộ xử lý đồ họa (GPU).

Cụ thể, Luke Durant, nhà nghiên cứu nghiệp dư kiêm cựu nhân viên Nvidia đã tìm ra số nguyên tố mới là 2^136.279.841 - 1, nhiều hơn 16 chữ số so với kỷ lục cũ. Để thuận tiện, con số này được đặt tên là M136279841, trong đó số theo sau chữ M biểu thị số mũ.

Đặc biệt hơn, điều khiến khám phá này trở nên hấp dẫn là Durant đã sử dụng sức mạnh của GPU trung tâm dữ liệu.

Khi Luke gia nhập GIMPS - tổ chức khám phá các số nguyên tố Mersenne (số nguyên tố được hình thành theo công thức 2ⁿ - 1) vào năm 2023, họ đã xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết để triển khai phần mềm kiểm tra số Mersenne về tính nguyên thủy trên một số máy chủ GPU trên đám mây..

Sau một năm thử nghiệm, nỗ lực của Luke cuối cùng đã cho ra thành quả khi GPU A100 ở Dublin, Ireland đưa ra kết quả M136279841 vào ngày 11/10/2023. Sau đó, kết quả này được máy chủ Nvidia H100 ở San Antonio, Texas, xác nhận tính nguyên thủy của nó bằng bài kiểm tra Lucas-Lehmer.

Số nguyên tố là tập hợp các số tự nhiên lớn hơn 1, chỉ có thể chia hết cho 1 và chính nó. Theo ScienceAlert, những số nguyên tố lớn đóng vai trò quan trọng trong ngành bảo mật.

Tom's Hardware nhận định khám phá của Durant đã nhắc nhở mọi người về tính hữu ích của GPU trung tâm dữ liệu có thể vượt xa AI đến như thế nào.

Cụ thể, những GPU này có thể được sử dụng cho các mô phỏng với số lượng lớn điểm dữ liệu hay mật mã. Với việc những GPU tiếp theo hứa hẹn sẽ còn sở hữu sức mạnh tính toán lớn hơn nữa, việc tìm ra số nguyên tố lớn nhất tiếp theo sẽ không còn là vấn đề nan giải.