 |
Xuất hiện trên một chương trình hôm 2/2, cựu Tổng thống Donald Trump đã cho thấy khả năng “trấn áp” các đối thủ tiềm năng trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa (GOP). Khi được người dẫn chương trình hỏi liệu ông có cam kết ủng hộ đại diện của GOP nếu mình không chiến thắng hay không, ông Trump không đưa ra lời hứa.
“Còn tùy. Tôi sẽ đưa ra câu trả lời tương tự năm 2016. Nó sẽ phụ thuộc vào người được đề cử là ai”, ông nói.
Bình luận của cựu tổng thống làm dấy lên lo ngại rằng ông có thể phản đối ứng viên đại diện đảng vào năm 2024 hoặc tuyên bố cuộc bầu cử sơ bộ có gian lận.
Lời cảnh báo của cựu tổng thống được đưa ra khi ông gia tăng nỗ lực đe dọa các đối thủ tiềm năng - những người đang ngầm vận động dù chưa chính thức tuyên bố tranh cử.
Ông Trump đang công kích Thống đốc Florida Ron DeSantis, cựu Thống đốc Nam Carolina Nikki Haley và cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo. Tuy nhiên, cho đến nay, chiến thuật hù dọa của ông không hiệu quả, theo CNN.
Sự sôi nổi bất ngờ
Lời cảnh báo của ông Trump cũng là kim chỉ nam cho các đối thủ tiềm năng. Họ cần trả lời câu hỏi làm thế nào để xây dựng liên minh riêng mà không bị những người ủng hộ ông Trump xa lánh.
Song với cuộc tranh luận ngày càng tăng về vị thế của chính ông Trump trong đảng Cộng hòa sau thất bại năm 2020 và kết quả bầu cử giữa kỳ không như mong đợi năm 2022, nó cũng đặt ra câu hỏi liệu cựu tổng thống hai lần bị luận tội có đang đánh giá quá cao mức độ tín nhiệm của mình hay không.
Trong cuộc phỏng vấn hôm 2/2, ông Trump cũng nhắc đến các đối thủ tiềm năng, đặc biệt là bà Haley.
“Bà ấy là người rất tham vọng, không thể ngồi yên một chỗ. Tôi đã nói: 'Biết gì không Nikki, nếu muốn tranh cử, hãy cứ làm'”, ông Trump cho biết.
 |
| Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump trong chiến dịch tranh cử ở Columbia, Nam Carolina, hôm 28/1. Ảnh: Reuters. |
Ông cũng nhắm tới ông Pompeo và cuốn tự truyện mới: “Tôi vẫn chưa xem cuốn sách. Ông ấy nhận được nhiều sự tín nhiệm hơn một chút so với mức cần thiết, nhưng điều đó không ảnh hưởng tới tôi. Chúng tôi đã làm rất tốt. Tôi rất hợp với Mike”.
Các nguồn thạo tin tiết lộ bà Haley dự kiến khởi động chiến dịch tranh cử từ ngày 15/2 tại Charleston. Chiều 1/2, bà Haley đăng tải một poster trên Twitter kèm lời nhắn sẽ có "thông báo quan trọng" vào ngày 15/2 và hứa hẹn "đó chắc chắn sẽ là ngày tuyệt vời ở Nam Carolina", theo CBS News.
Ông Pompeo cũng đang “hắng giọng”, ngụ ý khả năng tranh cử. Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Tim Scott đã bắt đầu chuyến thăm với hai điểm dừng chân đầu tiên “tình cờ” rơi vào Iowa và Nam Carolina - hai trụ cột bỏ phiếu sớm sẽ định hình cuộc bầu cử sơ bộ của GOP đầu năm 2024.
Sự sôi nổi bất ngờ này diễn ra sau chiến dịch tranh cử đầu tiên của ông Trump vào cuối tuần trước, khi cựu tổng thống tấn công một đối thủ tiềm năng khác - Thống đốc Florida Ron DeSantis, khẳng định ông DeSantis thể hiện sự không trung thành khi cân nhắc tranh cử.
Tính đến nay, ông Trump vẫn là ứng viên duy nhất tuyên bố tranh cử và trận chiến trong bóng tối này diễn ra sớm một năm trước khi bỏ phiếu. Song những chuyển động đầu tiên của cuộc đua rất quan trọng.
Các dấu hiệu dường như cho thấy ông Trump - người có ảnh hưởng lớn nhất trong đảng Cộng hòa kể từ năm 2016 - không còn ghê gớm đến mức không thể bị thách thức bởi các đối thủ nặng ký.
Và sẽ là không thực tế nếu nói rằng các đối thủ của ông đang cảm thấy yếu thế, khi xem xét tình hình gây quỹ ở mức trung bình của ông Trump cho đến nay, cũng như tần suất hiện diện thấp của cựu tổng thống và kết quả bầu cử giữa kỳ năm 2022.
Trái ngược với các cuộc vận động rầm rộ trước hàng nghìn người mà ông Trump thường tổ chức, Reuters cho hay các sự kiện hôm 28/1 của ông Trump tại New Hampshire và South Carolina tương đối yên ắng.
Tuy nhiên, việc có nhiều đối thủ có thể sẽ tạo lợi thế cho ông Trump, tương tự những gì xảy ra vào năm 2016. Nếu thành công chia rẽ phe đối lập, ông Trump có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ, nhưng điều đó không đảm bảo chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử.
Đối thủ nặng ký
Bà Haley có lợi thế là cựu thống đốc của một trong những chiến trường sơ bộ mang tính quyết định nhất. Bà cũng có tiềm năng trở thành nữ tổng thống đầu tiên, giúp GOP giành lại sự tín nhiệm của cử tri nữ và nhóm cử tri ôn hòa.
Không giống các thành viên nội các khác dưới thời ông Trump, bà Haley rời chính quyền cựu tổng thống một cách khá suôn sẻ.
Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News vào tháng 1, bà Haley nói: “Đã đến lúc cho một thế hệ mới. Đã đến lúc chúng ta có một đảng viên Cộng hòa có thể lãnh đạo và giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử”.
 |
| Bà Haley nhiều khả năng sẽ đối đầu ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ. Ảnh: Reuters. |
Tuy nhiên, câu hỏi đầu tiên mà bà Haley sẽ phải đối mặt là liệu đảng Cộng hòa, với những người theo chủ nghĩa cực đoan “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” và những người phủ nhận kết quả bầu cử 2020, có quan tâm chút nào đến những gì bà có thể mang lại hay không.
Thành tích của bà Haley khá nổi trội, nhưng nếu xem xét dựa trên các giá trị mà GOP theo đuổi, con đường của cựu thống đốc Nam Carolina sẽ không dễ dàng. Xét cho cùng, sự khoa trương của ông Trump, đôi khi là những lời công kích chính phủ và giới tinh hoa truyền thông, tạo ra mối liên hệ về cảm xúc nhiều hơn là lý trí giữa cựu tổng thống và người ủng hộ.
Các nhà quan sát cũng nghi ngờ liệu cựu thống đốc Nam Carolina có thể xây dựng nền tảng hỗ trợ đủ rộng để tranh cử.
Bà Haley không phải đảng viên Cộng hòa duy nhất gửi tín hiệu sẵn sàng thách thức ông Trump. Cựu Ngoại trưởng Pompeo cũng đang đưa ra những gợi ý về một chiến dịch tiềm năng vào năm 2024.
“Tôi đã dành thời gian ở Iowa và New Hampshire. Điều đó không phải ngẫu nhiên”, ông Pompeo nói tại một diễn đàn ở Washington, hôm 1/2. “Chúng tôi chỉ đang cố gắng tìm cách vượt qua. Tuyên bố bản thân nên lãnh đạo nước Mỹ là quyết định quan trọng".
Song ông Pompeo dường như gặp vấn đề định vị bản thân thậm chí còn gay gắt hơn bà Haley, vì ông là người thực thi hiệu quả chính sách của cựu Tổng thống Trump tại Bộ Ngoại giao và khi còn là giám đốc CIA. Đồng thời, ông Pompeo cũng có chung nhiều chính sách dân túy, dân tộc chủ nghĩa với ông Trump.
Theo CNN, phần lớn những thứ cử tri Cộng hòa có thể nhận được từ ông Pompeo đều có thể thấy ở ông Trump, mặc dù ông Pompeo có vẻ điềm tĩnh hơn.
Song cả ông Pompeo, bà Haley, ông Scott, cựu Phó tổng thống Mike Pence và thậm chí cả ông DeSantis đều phải đối mặt với cùng một vấn đề nếu tham gia cuộc đua: Họ có thể không sợ ông Trump, nhưng điều đó không có nghĩa họ sẽ đánh bại ông ấy.
Tiết lộ về tổng thống Mỹ
Mục Thế giới xin giới thiệu tủ sách về tổng thống Mỹ, cung cấp cho độc giả thông tin về các đời tổng thống Mỹ cùng những người thân của họ, qua đó cho phép chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn không chỉ vào cuộc đời của những nhà lãnh đạo xứ cờ hoa mà còn là vào nền chính trị Mỹ.
