Ông Trump chỉ trích phát ngôn của ông Zelensky về thỏa thuận hòa bình

Bài đăng trên mạng xã hội Truth Social của Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/3 phản ứng trước tuyên bố của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng một thỏa thuận để chấm dứt xung đột giữa Ukraine và Liên bang Nga “vẫn còn rất, rất xa”.

Quan hệ giữa Mỹ và Ukraine đang đối mặt thử thách lớn sau cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng tuần trước. Một trong những nguyên nhân chính là thỏa thuận khai thác khoáng sản mà Washington muốn Kyiv ký kết, nhưng đến nay vẫn chưa thành.

Ông Trump khẳng định thỏa thuận này là "một món hời cho nước Mỹ", giúp bù đắp một phần hàng chục tỷ USD mà Mỹ đã viện trợ cho Ukraine kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự ba năm trước. Tuy nhiên, sự bất đồng giữa hai bên khiến số phận của thỏa thuận trở nên mơ hồ, Reuters nhận định.

Căng thẳng lên đến đỉnh điểm khi ông Zelenskiy phát biểu rằng cuộc xung đột vẫn còn "rất, rất xa mới kết thúc", khiến Tổng thống Trump giận dữ và tuyên bố trên mạng xã hội Truth Social rằng "Mỹ sẽ không chịu đựng điều này lâu hơn nữa!".

Ông Trump nhanh chóng nắm bắt tuyên bố này, coi đó là bằng chứng cho rằng ông Zelensky không thực sự muốn có hòa bình.

“Đây chính là điều tôi đã nói - người này không muốn có hòa bình chừng nào còn nhận được sự hậu thuẫn của Mỹ”, ông Trump viết, đồng thời tuyên bố rằng các nhà lãnh đạo châu Âu đã nói với ông Zelensky rằng “họ không thể giải quyết vấn đề nếu không có Mỹ”.

Bài đăng của ông Trump trên Truth Social.

Dù vậy, chính quyền Trump vẫn để ngỏ khả năng đạt được thỏa thuận, và các quan chức Nhà Trắng cho biết họ sẽ theo dõi tình hình trong 48 giờ tới để quyết định bước đi tiếp theo.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz ngày 3/3 đã cho biết chính quyền Mỹ mong đợi ông Zelensky thể hiện sự hối tiếc và cam kết ký kết thỏa thuận khai thác khoáng sản, theo Fox News.

The New York Times cũng trích dẫn một nguồn tin giấu tên cho biết ông Trump dự kiến vào ngày 3/3 (giờ địa phương) sẽ thảo luận khả năng đình chỉ hoặc hủy bỏ viện trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine, bao gồm cả vũ khí đã được cam kết dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden.

Về phía Ukraine, sau cuộc đấu khẩu tại Nhà Trắng, ông Zelensky chia sẻ rằng viện trợ của Mỹ là chìa khóa cho Ukraine, nhưng không phải đánh đổi bằng các giá trị của đất nước này. “Sẽ rất khó khăn nếu không có sự ủng hộ của Mỹ. Tuy nhiên chúng ta không thể đánh mất các giá trị, con người của mình”, ông cho biết.

Trong khi Mỹ và Ukraine còn bất đồng, các nước châu Âu đang đẩy mạnh kế hoạch tìm kiếm hòa bình. Thủ tướng Anh Keir Starmer vừa tổ chức một cuộc họp với các lãnh đạo châu Âu tại London để thảo luận về một lộ trình hòa bình, trong đó có khả năng triển khai quân đội châu Âu tới Ukraine nếu đạt được lệnh ngừng bắn.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thậm chí đề xuất một lệnh ngừng bắn kéo dài một tháng, nhằm đánh giá thiện chí của Nga trong việc chấm dứt xung đột. Tuy nhiên, đề xuất này chưa nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ từ các đồng minh.

Tổng thống Zelensky khẳng định Ukraine "biết tất cả mọi diễn biến", đồng thời nhấn mạnh bất kỳ lệnh ngừng bắn nào cũng phải có đảm bảo an ninh từ phương Tây để ngăn chặn nguy cơ Nga tấn công trở lại.

Bất đồng giữa Mỹ và Ukraine đang khiến các nhà lãnh đạo châu Âu phải suy nghĩ về chiến lược dài hạn. Friedrich Merz, người sắp trở thành Thủ tướng Đức, kêu gọi châu Âu "hành động độc lập hơn", thay vì trông chờ vào Mỹ.

Liên minh châu Âu (EU) sẽ tổ chức một hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp vào thứ Năm để bàn về tăng cường chi tiêu quốc phòng. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố EU cần một "cuộc cách mạng quốc phòng", bởi "hòa bình chỉ có thể xây dựng trên sức mạnh."

Giữa lúc phương Tây đang loay hoay tìm giải pháp, Điện Kremlin ca ngợi ông Trump vì đã thay đổi chính sách của Mỹ và chỉ trích Zelensky.

Phát ngôn viên Dmitry Peskov tuyên bố: "Chúng tôi thấy phương Tây đang mất đi sự đoàn kết, và quá trình rạn nứt đã bắt đầu".