Hôm 29/6, công chúng nhìn thấy hình ảnh Tổng thống Nga Vladimir Putin tươi cười sải bước, băng qua đường băng sân bay ở Turkmenistan, cởi bỏ áo khoác trước khi ngồi vào chiếc xe limousine bọc thép để tham dự cuộc gặp thượng đỉnh 5 nước.
Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông chủ Điện Kremlin kể từ khi cuộc xung đột nổ ra, và cũng là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông kể từ sau đại dịch.
New York Times nhận định chuyến đi là động thái mang tính biểu tượng, như một sự “đối trọng" với Hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra ở Tây Ban Nha.
Hành động của ông Putin cũng gửi thông điệp tới người dân Nga và thế giới, rằng bất chấp cuộc xung đột ở Ukraine, Điện Kremlin đang quay trở lại vai trò dẫn dắt.
Tổng thống Putin đến Ashgabat, thủ đô của Turkmenistan, ngày 29/6 để dự hội nghị thượng đỉnh Caspi. Ảnh: AFP. |
Khẳng định sự lãnh đạo của Nga
Chuyến đi được xem là động thái mới nhất để ông Putin khẳng định hình mẫu nhà lãnh đạo bình tĩnh, che chở cho người Nga trước những nguy cơ trên thế giới.
“Ông Putin hiểu rằng cơ sở quyền lực của ông ấy được xây dựng trên hình ảnh nhà lãnh đạo mạnh mẽ và tích cực, hành động và chiến thắng”, ông Gallyamov, nhà tư vấn chính trị sống ở Israel, cho biết.
Hành động này cũng cho thấy Moscow nghĩ rằng hệ thống kinh tế và chính trị - xã hội của Nga đang dần ổn định, sau những tổn thất trong “chiến dịch quân sự" và các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Những khó khăn ban đầu đã qua, và "mọi thứ hóa ra không tệ như vậy”, Abbas Gallyamov, người từng viết diễn văn cho ông Putin, mô tả quan điểm của tổng thống.
Chìa khóa trong thông điệp mà ông Putin gửi đến thế giới trong tuần này là chiến lược cô lập gây sức ép với Nga còn lâu mới thành công, và các tuyên bố tại hội nghị thượng đỉnh NATO - quyết tâm hỗ trợ Ukraine và củng cố sườn phía đông của liên minh - không đáng lo ngại.
Chuyến đi tới Trung Á đáng chú ý không chỉ bởi đây là lần đầu tiên tổng thống Nga rời khỏi đất nước kể từ khi chiến dịch quân sự ở Ukraine bắt đầu cuối tháng 2, mà còn vì nhà lãnh đạo Nga dường như đã nới lỏng quy tắc phòng ngừa dịch bệnh nghiêm ngặt nhất từng được áp dụng trước đó.
Sau khi bay đến Dushanbe, Tajikistan, hôm 28/6 để gặp Tổng thống Emomali Rahmon, ông Putin đã qua đêm ở đó - lần đầu tiên kể từ tháng 1/2020.
Hôm 29/6, ông Putin cũng bay đến Turkmenistan để họp mặt các nhà lãnh đạo của quốc gia xung quanh Biển Caspi, bao gồm Azerbaijan, Kazakhstan và Iran.
Hội nghị thượng đỉnh có ý nghĩa thiết thực vì Nga đang cố gắng mở rộng ảnh hưởng ở khu vực giàu năng lượng, có tầm quan trọng hàng đầu về kinh tế, đồng thời tìm cách tranh thủ lấp đầy khoảng trống quyền lực sau khi Mỹ rút khỏi Afghanistan.
Hội nghị cũng mang tính biểu tượng đối với những người theo dõi ông Putin từ quê nhà. Nó mang đến một bức tranh toàn cảnh về hoạt động ngoại giao và quyền lực mềm của Nga, ngay khi các nhà lãnh đạo phương Tây tụ họp tại Madrid.
Tổng thống Putin phát biểu trước báo giới sau Hội nghị thượng đỉnh Caspi ngày 29/6. Ảnh: Reuters. |
Tại cuộc họp với các nhà lãnh đạo khu vực Caspi, ông Putin đã kêu gọi hợp tác khu vực nhiều hơn nữa, bao gồm việc tổ chức một diễn đàn phim ảnh.
Ngay sau đó, tổng thống Nga cũng tổ chức một cuộc họp báo ngắn, bác bỏ ý kiến cho rằng “chiến dịch quân sự" ở Ukraine đã phản tác dụng vì khiến Thụy Điển và Phần Lan thay đổi lập trường, tìm cách gia nhập NATO.
Ông khẳng định việc Ukraine là đồng minh của phương Tây là mối đe dọa còn lớn hơn nhiều so với hai nước Bắc Âu.
Chiến lược chờ đợi
Đối với Tatiana Stanovaya, một nhà quan sát lâu năm về Điện Kremlin, sự xuất hiện liên tục của ông Putin trong thời gian gần đây là một phần trong chu kỳ dao động thường xuyên giữa các thời kỳ của tổng thống Nga.
Ông Putin có thể kín tiếng suốt nhiều tuần. Nhưng ở trường hợp khác, nhà lãnh đạo Nga có thể tích cực tham gia vào một loạt các sự kiện - như ông đã làm trong tháng này khi dành hơn 90 phút trong phiên họp ở tòa thị chính với các doanh nhân trẻ. Và một tuần sau đó, ông xuất hiện trong gần 4 giờ trên sân khấu tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St.Petersburg.
Bà Stanovaya nhận xét ông Putin "tích cực xuất hiện trước công chúng, cởi mở hơn và thẳng thắn hơn", trở lại trước công chúng với hình ảnh một nhà lãnh đạo có phần nhẹ nhõm, thoải mái.
Ông Putin tăng cường xuất hiện trước công chúng để khẳng định hình ảnh nhà lãnh đạo mạnh mẽ và tích cực, hành động và chiến thắng. Ảnh: Reuters. |
Trong một cuộc gặp bình dị bên trong tòa thị chính, nhà lãnh đạo Nga đã so sánh chiến dịch của ông với cuộc chiến chinh phục của Peter Đại đế vào thế kỷ XVIII. Ông Putin làm rõ rằng ông như một nhân vật lịch sử trong hành trình kéo dài nhiều năm để lấy lại những vùng đất đã mất và vinh quang của nước Nga.
Các bước đi của phương Tây mà một số quan chức Nga khác miêu tả là “thù địch”, như trao tư cách ứng cử viên Liên minh châu Âu cho Ukraine và mời Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO - không kích động bất cứ sự trả đũa khắc nghiệt nào từ ông Putin.
Thay vào đó, chiến lược của ông giờ đây dường như là chờ đợi mọi chuyện, hy vọng quyết tâm của phương Tây sẽ chùn bước trước áp lực kinh tế...
Bà Stanovaya cho rằng Moscow dường như đang tiến vào thời kỳ “hòa hoãn" tạm thời với Washington, sau khi xác định Tổng thống Joe Biden đặt ra các giới hạn về quy mô viện trợ cho Ukraine để tránh gây ra xung đột trên diện rộng.
Theo vị chuyên gia, Nga đã theo dõi chặt chẽ các tuyên bố của chính quyền Biden, và quyết định: “Được rồi, luật chơi đã được thiết lập. Chúng tôi có thể chấp nhận điều này. Vì vậy, chúng tôi có thể bình tĩnh và đơn giản là chờ đợi”.