Theo Bloomberg, ngành công nghiệp vận tải đang chuẩn bị cho một năm biến động khác vì tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng.
Khi biến thể Omicron lây lan mạnh và các chính phủ trên khắp thế giới thắt chặt hạn chế, những công ty hậu cầu trên khắp thế giới, từ các gã khổng lồ cho đến những doanh nghiệp nhỏ, không thể tìm đủ nhân viên.
Ông John Chen - Phó chủ tịch khu vực châu Á của nhà cung cấp dịch vụ hậu cầu C.H. Robinson - đã làm việc 15 năm trong ngành. Nhưng ông chưa bao giờ thấy tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng kéo dài như vậy.
Dịch Covid-19 và các biện pháp chống dịch khiến công nghệ lái xe tải trở nên kém hấp dẫn. |
Thiếu hụt tài xế xe tải
"Chúng tôi là những chuyên gia trong việc đối phó với tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng", ông Chen nói."Trước đây, mọi thứ chỉ xảy ra trong ngắn hạn, nhưng giờ chúng đã kéo dài hơn", ông chia sẻ. Theo Hiệp hội Vận tải Đường bộ Quốc tế, các công ty đã đề nghị tăng lương, nhưng khoảng 1/5 vị trí tài xế xe tải chuyên nghiệp vẫn trống.
"Năm 2022 có thể trở thành một năm của sự gián đoạn nghiêm trọng, thiếu hụt nguồn cung và chi phí tăng mạnh đối với các chủ hàng", ông Simon Heaney - nhà phân tích tại công ty tư vấn Drewry - bình luận.
Khi Omicron lây lan nhanh, các tàu và xe tải chở hàng phải gánh vác gặng nặng của chuỗi cung ứng vốn vẫn đang trong tình trạng hỗn loạn.
Tại Romania, nhiều tài xế xe tải không muốn nhận chở hàng đến các khu vực khác của châu Âu bởi lo ngại tình trạng ùn tắc giao thông kéo dài. Năm ngoái, họ đã phải chờ đợi 18 tiếng tại những biên giới của Liên minh châu Âu.
Nhiều giờ ngủ trên đường, trong cabin và không biết liệu những người mình tiếp xúc có nhiễm Covid-19 hay không, nghề lái xe tải đã không còn hấp dẫn
- Ông Alex Constantinescu, CEO của Alex International Transport 94 SRL
Theo ông Alex Constantinescu - CEO của Alex International Transport 94 SRL, công ty vận hành 130 xe tải vận chuyển các sản phẩm dược phẩm và thực phẩm trên khắp lục địa, ngành vận tải đường bộ đã đối mặt với tình trạng thiếu tài xế từ trước đại dịch.
Giờ, cuộc khủng hoảng lao động của ngành càng trở nên sâu sắc hơn. Công ty của ông Constantinescu đã phải tăng lương khoảng 30% trong vòng 3 năm qua.
"Nhiều giờ ngủ trên đường, trong cabin và không biết liệu những người mình tiếp xúc có nhiễm Covid-19 hay không, nghề lái xe tải đã không còn hấp dẫn", ông chia sẻ.
"Đại dịch càng khiến công việc này trở nên kém hấp dẫn", ông nói thêm.
Tại Anh, trong quý II/2021, số lượng tài xế lái xe tải hạng nặng đã giảm 23%, tương đương khoảng 72.000 người, so với năm 2019, theo Logistics UK.
Ở Trung Quốc, chính quyền Bắc Kinh đưa ra những biện pháp kiểm soát và cách ly nghiêm ngặt để theo đuổi chiến lược "Zero-Covid" (đưa số ca nhiễm mới về 0). Điều này khiến các tài xế xe tải e ngại vận chuyển hàng hơn.
"Trung Quốc có các biện pháp chính sách rất nghiêm ngặt để chống dịch. Điều đó khiến những tài xế xe tải không muốn đi đến các địa điểm mà họ có thể bị cách ly", ông Salmon Aidan Lee - Trưởng bộ phận polyester tại công ty tư vấn năng lượng Wood Mackenzie - chia sẻ.
“Những biện pháp kiểm soát này khiến chuỗi cung ứng toàn cầu càng thêm lao đao. Một số nhà máy sản xuất polyester đã phải đóng cửa", ông tiết lộ.
Ngành vận tải biển chao đảo
Ngành vận tải biển cũng phải đối mặt với những thách thức tương tự.
Western Shipping Pte Ltd. - công ty vận hành tàu chở dầu có trụ sở tại Singapore - tiết lộ khoảng 20% trong số 1.000 thủy thủ của họ không muốn quay lại tàu.
Khoảng 5% trong số 30.000 thủy thủ của Anglo-Eastern Univan Group cho biết tính đến tháng trước, họ không nghĩ đến chuyện nhận hợp đồng mới.
Theo Giám đốc điều hành Belal Ahmed, Western Shipping phải thuê thuyền viên từ các công ty khác và trả họ những khoản tiền hậu hĩnh.
"Ngay cả trước dịch, thật khó để tìm được một thuyền viên có kinh nghiệm và được đào tạo bài bản", ông Bjorn Hojgaard - Giám đốc điều hành của công ty quản lý tàu Anglo-Eastern Univan - chia sẻ. Giờ, nhiều người trong số họ quyết định tạm dừng ra khơi. Ông Hojgaard bày tỏ sự lo ngại về an toàn của các con tàu.
Tình trạng thiếu hụt lao động cũng làm chao đảo ngành vận tải biển. Ảnh: Reuters. |
Tình trạng thiếu hụt có thể trở nên tồi tệ hơn khi các chủ tàu và khách thuê tàu yêu cầu chỉ thuê những thuyền viên đã được tiêm phòng.
Mọi người cũng cần các liều vaccine tăng cường để đối phó với biến thể mới. Điều này khiến tình trạng thiếu hụt lao động ngày càng gia tăng.
Theo chỉ số của Neptune Declaration, chỉ dưới 30% thuyền viên từ Ấn Độ và Philippines - hai trong số những quốc gia cung cấp dịch vụ hàng hải hàng đầu - được tiêm chủng đầy đủ.
"Chúng tôi không thể yêu cầu các thuyền viên tiêm chủng. Nhưng khách hàng khẳng định rằng họ chỉ sử dụng những thuyền viên đã được tiêm chủng đầy đủ", Giám đốc điều hành Mark O’Neil của Columbia Shipmanagement Ltd. cho biết.
“Do đó, việc duy trì hoạt động của các tàu chở hàng khổng lồ trở thành thách thức lớn", ông nói thêm.