Những thói quen nhỏ âm thầm tàn phá thận

Thói quen uống đồ ngọt thường xuyên có thể làm tăng gánh nặng cho thận. Ảnh: Freepik.

Thận là cơ quan âm thầm nhưng đóng vai trò sống còn trong việc lọc máu, loại bỏ chất thải và giữ cơ thể vận hành trơn tru. Tuy nhiên, nhiều thói quen nhỏ nếu lặp lại trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, tổn thương mạch máu thận hoặc khiến cơ quan này phải hoạt động quá sức.

Nhịn tiểu

Thói quen nhịn tiểu thường xuyên có thể dẫn đến nhiều rủi ro cho bàng quang và thận, Tiến sĩ Jason Kim, chuyên gia tiết niệu tại Đại học Stony Brook (New York) chia sẻ với CNN. Khi nước tiểu bị giữ lại quá lâu, vi khuẩn có cơ hội sinh sôi, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể lan lên thận gây viêm thận, bể thận hoặc nhiễm trùng huyết.

Nhịn tiểu kéo dài cũng khiến cơ bàng quang bị căng và suy yếu, làm giảm khả năng co bóp, dẫn đến tình trạng tiểu không hết và tạo vòng luẩn quẩn giữa ứ đọng nước tiểu và nhiễm trùng. Ở mức độ nặng hơn, nước tiểu có thể trào ngược lên thận, gây tổn thương, sỏi bàng quang hoặc ứ nước thận.

Mức độ ảnh hưởng đến thận sẽ khác nhau tùy từng người nhưng những nhóm như người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, người có bệnh thận - tiết niệu, bàng quang tăng hoạt hoặc suy giảm miễn dịch cần đặc biệt cẩn trọng nếu thường xuyên nhịn tiểu.

Uống đồ ngọt

Thận giữ vai trò như “máy lọc” của cơ thể, giúp loại bỏ chất thải và giữ lại những gì cần thiết. Theo WebMD, thói quen uống đồ ngọt thường xuyên có thể khiến đường huyết vượt quá ngưỡng cho phép, lúc này thận buộc phải thải bớt đường ra ngoài qua nước tiểu.

Nếu tình trạng đường huyết cao kéo dài và không được kiểm soát, các mạch máu nhỏ trong thận sẽ bị tổn thương. Khi thận bị hư hại, khả năng lọc máu giảm sút, chất thải bị ứ lại trong cơ thể và thận phải làm việc quá sức. Lâu dần, điều này có thể dẫn đến suy thận - biến chứng nghiêm trọng của bệnh tiểu đường. Vì vậy, giữ đường huyết ổn định là cách quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe thận.

Ăn nhiều thực phẩm chế biến

Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy người tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn có nguy cơ mắc bệnh thận cao hơn 24%. Theo Times of India, nguyên nhân nằm ở đặc điểm dinh dưỡng của nhóm thực phẩm này.

Chúng thường được xử lý nhiều lần, chứa lượng lớn chất bảo quản, hương liệu tổng hợp, đường tinh luyện, tinh bột nhanh hấp thu, chất béo kém lành mạnh và muối. Những thành phần này khiến thận phải làm việc quá mức để lọc bỏ chất thải.

Đồng thời, thực phẩm chế biến lại rất nghèo chất xơ, protein chất lượng và vi chất dinh dưỡng, đây là những yếu tố cần thiết để duy trì chuyển hóa ổn định. Bên cạnh đó, hàm lượng đường cao trong các món ăn đóng gói còn làm tăng nguy cơ thừa cân và tiểu đường type 2, hai nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh thận mạn tính.

Lạm dụng thực phẩm chức năng

Nhiều người tìm đến thực phẩm chức năng, các loại thảo dược hay chế phẩm “tự nhiên” với suy nghĩ chúng an toàn hơn thuốc. Tuy nhiên, theo Hiệp hội Thận Mỹ, khi được chiết xuất cô đặc, các hoạt chất trở nên mạnh hơn, khó kiểm soát hơn và dễ tích tụ trong cơ thể, đặc biệt ở những người vốn đã có vấn đề về thận.

Một số sản phẩm có thể chứa các hợp chất gây độc cho thận hoặc tạp chất kim loại nặng như chì, thủy ngân, asen do quá trình trồng trọt và sản xuất không đảm bảo, khiến thận phải làm việc quá mức để lọc thải.

Ngoài nguy cơ tạo ra độc tính trực tiếp, một số thực phẩm chức năng còn có thể tương tác với thuốc điều trị huyết áp, tiểu đường, tim mạch... làm giảm hiệu quả điều trị và gây biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, việc sử dụng thực phẩm chức năng cần phải thận trọng và bạn nên trao đổi với bác sĩ trước khi dùng.