Những giải thưởng đặc biệt của mùa Nobel 2011

Năm nay là lần đầu tiên giải Nobel được trao cho một nhà khoa học đã mất, và cũng là một trong những lần hiếm hoi giải Nobel Văn học và Nobel Hòa bình không gây tranh cãi.

>>Hai người Mỹ nhận giải Nobel Kinh tế
>>Ba người phụ nữ cùng nhận giải Nobel Hòa bình
>>Trao giải Nobel Y học cho nhà khoa học quá cố

Nobel Y học trao cho người quá cố

Từ trái sang: Bruce A. Beutler, Jules A. Hoffmann và Ralph M. Steinman, ba chủ nhân của giải Nobel Y học 2011.

Mở màn mùa Nobel năm nay, cả thế giới đã vô cùng ngạc nhiên khi giải Nobel Y học được trao cho 3 nhà khoa học, trong đó có giáo sư quá cố Ralph Steinman. Điều này nằm ngoài chủ trương của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, bởi họ không hề biết nhà khoa học Ralph Steinman đã mất.

Tuy nhiên, với những đóng góp vô cùng to lớn đối với nền Y học thế giới, khi công trình nghiên cứu năm 1973 của ông tìm ra cơ chế chống ung thư và các loại bệnh khác của tế bào trong hệ miễn dịch, quyết định trao giải Nobel Y học cho ông vẫn được giữ nguyên. Đáng tiếc thay, nhà khoa học Ralph Steinman đã ra đi mà không thể biết mình được thế giới vinh danh vì những đóng góp to lớn của bản thân. Ông mất chỉ 3 ngày trước khi giải thưởng được công bố.

Nobel Văn học ghi nhận nghị lực phi thường

Nhà thơ Tomas Tranströmer.

Ngay sau khi người nhận giải Nobel Văn học được xướng tên, cả khán phòng cùng ồ lên. Nhà thơ Thụy Điển Tomas Tranströmer, người hơn 20 năm chiến đấu với chứng liệt nửa người do đột quỵ để viết ra những vần thơ làm xúc động hàng triệu người trên toàn thế giới, đã được vinh danh. Nghị lực phi thường cùng với lòng yêu thơ đã giúp ông sáng tác những tác phẩm được cả thế giới ngợi khen. Những vần thơ của ông được dịch ra hơn 60 thứ tiếng và phát hành trên toàn thế giới. Với những gì đã đóng góp, ông xứng đáng được trao giải Nobel văn học mà không cần quá nhiều bàn cãi.

Nobel Hòa bình vinh danh nữ quyền

3 nhà hoạt động nữ quyền Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee và Tawakkul Karman (từ trái qua).

Đây là lần đầu tiên giải Nobel Hòa bình được trao cho ba người phụ nữ. Họ là những người đấu tranh không mệt mỏi cho quyền của phụ nữ và hòa bình ở Liberia và Yemen. Không quá khi gọi giải Nobel hòa bình năm nay là “Giải Nobel cho Phụ nữ Châu Phi”, bởi ngoài ý nghĩa vinh danh, nó còn thể hiện sự quan tâm cũng như ghi nhận của cộng đồng quốc tế đối với quyền và vai trò của người phụ nữ ở lục địa đen.

Tổng thống Liberia, bà Ellen Johnson Sirleaf, cùng nhà hoạt động hòa bình Liberia là bà Leymah Gbowee và nhà hoạt động Tawakkul Karman người Yemen, là những người đi tiên phong và giành được những thành quả vô cùng to lớn cho người phụ nữ. Họ đấu tranh và vận động người phụ nữ đấu tranh nhằm chấm dứt bạo lực, vì sự an toàn của phụ nữ, đồng thời đòi quyền bình đẳng cho nữ giới trong cuộc sống cũng như các vấn đề chính trị xã hội.

Nobel Vật Lý tôn vinh khám phá mới về vũ trụ

Ba nhà khoa học đoạt giải Nobel Vật lý.

Nhờ công trình nghiên cứu giúp phát hiện "sự giãn nở với tốc độ đang tăng nhanh của vũ trụ", ba nhà vật lí thiên văn người Mỹ đã được trao giải Nobel vật lý năm nay. Đó là Saul Perlmutter, Adam Riess (quốc tịch Mỹ), Brian Schmidt (mang hai quốc tịch Mỹ-Australia). Nhờ việc quan sát vụ nổ của các vì sao gọi là siêu sao mới, họ phát hiện vũ trụ đang giãn ra với một tốc độ tăng dần.

Dù sự giãn nở của vũ trụ đã được biết cách đây một thế kỉ, nhưng sự tăng tốc từng ngày của nó khiến người ta vô cùng kinh ngạc. Và đó cũng chính là lí do phát hiện này được trao giải Nobel Vật Lý.

Nobel Hóa học: 'Trái quy luật' lên ngôi

Nhà khoa học Daniel Shechtman.

Nhà khoa học Daniel Shechtman người Israel bị đuổi ra khỏi nhóm nghiên cứu vì khăng khăng bảo vệ quan điểm không giống ai khi cho rằng “các mô hình nguyên tử” xắp xếp theo quy tắc toán học nhưng không lặp đi lặp lại, và gọi đó là giả tinh thể. Trước đó, người ta cho rằng những nguyên tử của vật chất rắn đều được sắp xếp đối xứng và lặp đi lặp lại trong tinh thể. Khi khám phá của giáo sư Daniel Shechtman thuyết phục được các nhà khoa học, ông được Ủy ban trao giải Nobel trao giải Nobel Hóa học năm 2011.

Giải Nobel Kinh tế vẫn trong tay người Mỹ

Hai nhà kinh tế Mỹ Mỹ Thomas J. Sargent (Phải) và Christopher A. Sims vừa đoạt giải Nobel.

Giải Nobel kinh tế năm nay được trao cho hai giáo sư Thomas J. Sargent và Christopher A. Sims người Mỹ vì những nghiên cứu độc lập của họ về kinh tế vĩ mô và những tác động của nó lên nền kinh tế.

Bắt đầu tiến hành những nghiên cứu độc lập từ những năm 1970 và 1980 của thế kỉ trước, họ đã thành công trong việc trả lời câu hỏi kinh tế tăng trưởng như thế nào và lạm phát bị chi phối bởi tăng lãi suất và cắt giảm thuế ra sao.

Kể từ năm 2000 tới nay, giải Nobel Kinh tế chưa một lần thiếu vắng sự góp mặt của người Mỹ và những công trình nghiên cứu của họ.

Mùa giải Nobel năm nay đã kết thúc với rất nhiều điều đặc biệt và khác thường, nhưng tất cả những người được xướng tên đều rất xứng đáng với sự tôn vinh đó.

Hồng Duy

Theo Bưu điện Việt Nam