Một nghiên cứu của trường Oxford Martin đã nhóm các công việc ít có khả năng bị thay thế bởi robot thành ba loại cơ bản, được liệt kê dưới đây kèm theo các ví dụ:
1. Công việc yêu cầu thao tác tỉ mỉ:
- Bác sĩ phẫu thuật miệng.
- Nghệ sĩ trang điểm.
- Bác sĩ trị liệu thần kinh cột sống.
- Lính cứu hỏa.
2. Công việc đòi hỏi sáng tạo:
- Biên đạo múa.
- Giám tuyển.
- Giám đốc nghệ thuật.
3. Công việc đòi hỏi nhận thức xã hội:
- Lĩnh vực sức khoẻ tâm thần.
- Giáo sĩ.
- Y tá.
- Huấn luyện viên và hướng đạo sinh.
Hình dưới đây minh hoạ các hạng mục này, cũng như xác suất mà mỗi ví dụ trên có thể được tự động hóa.
 |
Mỗi hạng mục đều có một số kỹ năng và nghề nghiệp chưa được đề cập. Từ những quan sát của riêng mình, tôi đã xác định được vài yếu tố bổ sung khiến cho một số công việc khó tự động hoá hơn, bao gồm:
1. Những công việc không dùng nhiều dữ liệu: Không có công việc nào được liệt kê trong ba hạng mục trên liên quan việc phân tích hoặc thu thập lượng lớn dữ liệu.
Ngược lại, hãy xem xét các loại công việc được thực hiện bởi một người trong lĩnh vực tài chính, trong đó số liệu và xu hướng là một phần chủ yếu trong các nhiệm vụ hàng ngày. Hiển nhiên là điều này không ngụ ý rằng tất cả công việc trong một lĩnh vực như tài chính sẽ bị mất cho công nghệ AI; chỉ đơn giản là chúng sẽ dễ bị thay thế hơn so với những việc làm không cần xử lý dữ liệu.
Ngoài ra, việc triển khai các công cụ AI thu thập và phân tích dữ liệu có thể tạo ra những loại công việc mới chưa tồn tại.
 |
| Robot Sophia. Ảnh: Reuters. |
2. Công việc dựa trên sự tương tác của con người: Mỗi công việc được liệt kê ở trên đều có một mức độ giao tiếp nhất định giữa các cá nhân. Đây sẽ luôn là một lĩnh vực mà con người vượt trội hơn so với các hệ thống AI. Vì vậy, việc phát triển các kỹ năng giao tiếp có thể sẽ nâng cao giá trị của bạn trong thị trường việc làm trong tương lai.
3. Các công việc ít có sự lặp lại: Do các nhiệm vụ lặp đi lặp lại là một điều mà các công cụ robot rất giỏi thực hiện, nên các công việc thay đổi nhiều từ ngày này sang ngày khác ít có khả năng bị thay thế bởi các công nghệ AI.
4. Công việc khó học được nhờ quan sát đơn giản: Các công cụ AI dựa vào màn hình và máy ảnh để thu thập dữ liệu và học hỏi. Do đó, những công việc đòi hỏi mức độ trực giác hoặc tính linh hoạt cao sẽ khó bị thay thế hơn.
Ngoài ra, các công việc đòi hỏi lập kế hoạch hoặc tư duy phối hợp nhiều lĩnh vực không phù hợp robot và do đó nên được các trường đại học và các tổ chức giáo dục khác thúc đẩy tích cực hơn.
Tôi đề nghị mọi người nên xem xét các cách thức mà AI có thể được sử dụng để mang lại lợi ích cho quy trình làm việc của mình. Điều này bao gồm tự giáo dục về các ứng dụng tiềm năng cho AI và thử nghiệm những giải pháp dựa trên AI khác nhau.
Bạn cũng có thể nghiên cứu các công nghệ mới nổi khác và cách chúng giúp mình trong công việc, như in 3D, công nghệ nano, điện toán lượng tử, blockchain, công nghệ sinh học, Internet Vạn vật, thực tế ảo và thực tế tăng cường.
