Sách Trắng Quốc phòng của Nhật Bản được công bố trong bối cảnh căng thẳng sau khi Trung Quốc tuyên bố không công nhận phán quyết của Tòa Thường trực PCA tuyên bố vô hiệu hóa chủ quyền của nước này trên biển Đông chưa đầy một tháng trước đó.
Theo Reuters, Nhật Bản từng kêu gọi Trung Quốc tuân thủ các phán quyết dựa trên luật pháp quốc tế, trong khi Bắc Kinh đáp lại bằng việc cảnh báo Tokyo không can thiệp vào vấn đề này.
Trong Sách Trắng của Bộ Quốc phòng được thủ tướng Shinzo Abe thông qua, Nhật Bản lên tiếng cảnh báo việc Trung Quốc nhất quyết coi thường luật pháp quốc tế có thể dẫn đến “những hậu quả ngoài ý muốn”.
 |
|
Thủ tướng Nhật bản Shinzo Abe phát biểu ở Fukuoka, phía nam Nhật Bản, ngày 27/7/2016. Ông Abe bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc từ chối chấp nhận phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực về biển Đông. Ảnh: Iori Sagisawa/Kyodo News . |
“Trung Quốc luôn muốn theo đuổi yêu cầu đơn phương của họ mà không để ý đến các thỏa thuận chung”, báo cáo viết.
Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền đối với 80% diện tích biển Đông, nơi Brunei, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cùng khẳng định chủ quyền.
Nhật Bản không có chủ quyền ở vùng biển này. Tuy nhiên, Tokyo quan ngại rằng các căn cứ quân sự của Trung Quốc sẽ gia tăng ảnh hưởng của Bắc Kinh trong khu vực thông qua hoạt động thương mại trị giá 5 nghìn tỷ đô la mỗi năm, phần lớn trong số đó là giao dịch với các cảng của Nhật Bản.
Thay vì đối đầu trực tiếp với Trung Quốc bằng cách đưa tàu chiến qua các đảo nhân tạo trên biển, Nhật Bản đang hiện đang cung cấp nhiều thiết bị và đào tạo cho các nước Đông Nam Á, bao gồm Philippines và Việt Nam, những nước phản đối tham vọng bành trướng lãnh thổ của Trung Quốc.
Đối thủ đáng mạnh nhất của Trung Quốc ở châu Á là Mỹ, với Hạm đội 7 hoạt động tại các căn cứ ở Nhật Bản và Hàn Quốc. Bên cạnh đó, Nhật Bản cũng không phải đối thủ có thể xem thường khi sở hữu lực lượng hải quân lớn thứ 2 châu Á. Báo cáo của Bộ Quốc phòng Nhật Bản chú ý đến tiềm năng tăng trưởng của Trung Quốc với sự phát triển tên lửa chống hạm có thể đe dọa các tàu hải quân của nước này.
Bên cạnh đó, Sách Trắng dài 484 trang cũng chỉ ra những mối quan tâm về an ninh khác của Tokyo: sự đe dọa từ tên lửa đạn đạo và chương trình bom hạt nhân của Triều Tiên và sự hồi sinh sức mạnh quân sự của Nga ở vùng Viễn Đông.
Đồng thời, Nhật Bản cũng nhắc đến mối liên minh vững chắc giữa nước này và Mỹ cũng như việc Nhật Bản hạn chế các hoạt động bên ngoài để tập trung cho Lực lượng Phòng vệ của riêng nước này nhằm hạn chế chiến tranh.
Trước đó, ngoại trưởng ba nước Nhật, Mỹ, Australia đã lên tiếng yêu cầu Trung Quốc tôn trọng phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) trong xét xử vụ kiện của Philippines nhằm vào yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông.
