Hôm 9/1 khi lệnh cấm các doanh nghiệp Triều Tiên ở Trung Quốc có hiệu lực, một khách sạn Triều Tiên ở Thẩm Dương đã ngưng nhận đặt phòng. Ở Bắc Kinh, một nhà hàng Triều Tiên dán thông báo viết tay lên cánh cửa: "hôm nay nghỉ".
Bắc Kinh đã ủng hộ nghị quyết cấm vận mới nhắm thẳng vào người láng giềng thân thiết vốn dựa vào mình tới 90% ngoại thương. Tuy nhiên, tiến trình thực hiện lệnh cấm các doanh nghiệp Triều Tiên này lại không thống nhất.
Tại vùng Đông Bắc lạnh giá, trung tâm các hoạt động kinh tế của Triều Tiên tại Trung Quốc, một số nhà hàng, cơ quan du lịch và quầy hàng hải sản không hề có kế hoạch đóng cửa.
"Du lịch là để kết nối mọi người, đó là quyền con người", Kim Yongil làm việc tại Cơ quan Du lịch Quốc tế Triều Tiên ở thành phố biên giới Đan Đông, khẳng định. Ông Kim cũng nhấn mạnh cơ quan mình chưa nhận được thông báo đóng cửa nào.
"Ngăn chặn mọi người tự do thăm Triều Tiên là vấn đề về quyền con người. Bạn là kẻ ác", ông Kim nói.
 |
| Một phụ nữ Triều Tiên bán hàng trên sông Áp Lục, nằm giữa Trung Quốc và Triều Tiên. Ảnh: AFP/Getty. |
Trong gian hàng ở tầng hầm đối diện với cơ quan hải quan của Trung Quốc, Meng Qingshu, người Triều Tiên, không có ý định dừng bán hàng. Những sản phẩm của Meng gồm cá minh thái khô giá 10 USD/túi và hải sâm có giá hơn 100 USD/túi.
"Chúng tôi bán hải sản Triều Tiên", bà nói. "Chúng đều từ tự nhiên".
Nhập khẩu hải sản từ Triều Tiên đã bị cấm từ tháng 8/2017, và Meng không giải thích số cá của bà được nhập khẩu như thế nào.
Nghị quyết của Liên Hợp Quốc về đóng cửa các thực thể kinh doanh của Triều Tiên không định ngày cụ thể, nhưng đã đưa ra một lịch trình thực hiện dài 120 ngày kể từ tháng 9.
Lợi nhuận lớn
Khách sạn 14 tầng Chilbosan với 154 phòng nằm ở trung tâm thành phố Thẩm Dương, thủ phủ tỉnh Liêu Ninh, là một trong những nguồn thu chính cho Bình Nhưỡng.
Thế nhưng vào ngày 9/1, một phụ nữ trả lời điện thoại ở quầy lễ tân khách sạn cho biết họ không nhận đặt thêm phòng. "Chúng tôi đóng cửa trong thời gian này... kể từ hôm nay", cô nói với AFP và bổ sung rằng mình không biết lý do.
Một ngày trước, những người Triều Tiên đeo huy hiệu quốc kỳ trên ngực còn thưởng thức ngon lành bữa buffet sáng, khách ở Chilbosan còn xem được kênh truyền hình nhà nước Triều Tiên từ tivi trong phòng.
 |
| Cờ của các công ty thương mại ở Đan Đông, bên bờ sông Áp Lục. Phía bên kia sông là thành phố Sinuiju của Triều Tiên. Ảnh: AFP/Getty. |
"Khách sạn Chilbosan tại Thẩm Dương là nơi Triều Tiên đổ tiền đầu tư nhiều nhất ở Trung Quốc cũng như nước ngoài", Lu Chao, giám đốc Viện Nghiên cứu Biên giới tại Học viện Khoa học Xã hội Liêu Ninh, cho biết. "Họ đầu tư vào đây 25-30 triệu USD".
Bình Nhưỡng quản lý khách sạn này, liên doanh cùng công ty Máy công nghiệp Dandong Hongxiang. Theo Mỹ, công ty này từng chiếm một phần năm thương mại giữa Trung Quốc và Triều Tiên. Năm 2016, Washington đã trừng phạt công ty trên và đưa ra cáo buộc hình sự với chủ sở hữu, bà Ma Xiaohong, vì có liên quan đến chương trình vũ khí của Triều Tiên.
Văn phòng công ty tại tầng 16 của một tòa tháp bên sông Áp Lục nhìn sang thành phố Sinuiju của Triều Tiên đã bị bỏ hoang từ hôm 9/1.
Gần cây cầu biên giới, chi nhánh của công ty Hongxiang cùng điều hành nhà hàng lớn có tên Pyongyang cùng với Hiệp hội Bảo hiểm Nhân dân Triều Tiên.
Hồ sơ kinh doanh cho thấy hồi tháng 11/2017, hiệp hội đã chuyển cổ phần của mình sang một công ty khác, nhưng các cơ sở của nó đã bị đóng "tạm thời".
"Chúng tôi đóng cửa để sửa chữa", một người đàn ông nói từ phía trong nhà hàng với nội thất xa hoa. Ngay sát đó, văn phòng du lịch thuộc Hongxiang chuyên tổ chức tour tới Triều Tiên cũng đã đóng cửa.
Tác động không nhẹ
Cũng ở Đan Đông, nhà hàng Kyoro của Triều Tiên đã bị đóng cửa, bảng hiệu bị gỡ. Một sĩ quan cảnh sát đứng phía trong.
Nhưng tại nhà hàng Songtao Garden trên phố, những nhân viên phục vụ người Triều Tiên vẫn mang bia và hải sản tươi sống cho thực khách.
 |
| Nhà hàng Songtao Garden ở thành phố biên giới Đan Đông thuộc tỉnh Liêu Ninh. Ảnh: AFP/Getty. |
Songtao hoạt động liên doanh cùng một công ty nhà nước Triều Tiên cho đến tháng 11/2017, khi công ty này chuyển tất cả cổ phần cho một đối tác.
Theo Chung Young June từ Viện Hán học tại Đại học Yonsei ở Seoul, gần 100 cơ sở ăn uống của Triều Tiên ở Trung Quốc có doanh thu hàng năm vào khoảng 10 triệu USD.
"Họ tạo ra nguồn thu cho nhà lãnh đạo Kim Jong Un", Chung nói. Đóng cửa những nhà hàng này sẽ có "ảnh hưởng lớn và tiêu cực tới giới cầm quyền Triều Tiên".
