Gần đây, nhiều nhà đầu tư mất tiền vì tham gia vào các dự án game blockchain được người có sức ảnh hưởng quảng cáo. Gây xôn xao nhất là sự việc streamer ViruSs quảng cáo cho Zuki Moba, một trò chơi NFT có dấu hiệu bất thường. Trong hội nhóm đầu tư trên Telegram mà ViruSs quản lý, người này đưa ra mức giá mua vào đồng ZUKI (token dự án Zuki Moba) từ 0,2-0,3 USD.
Trả lời Zing, luật sư Phan Vũ Tuấn, sáng lập công ty luật Phan Law, Phó chủ tịch Hội Sở hữu Trí tuệ TP.HCM cho rằng người quảng bá cho các dự án trò chơi NFT phải có trách nhiệm theo pháp luật khi đưa thông tin quảng cáo đến công chúng.
Người quảng bá dự án tiền số phải tuân thủ quy định pháp luật
Theo luật sư Tuấn, Luật Quảng cáo 2012 quy định bất kỳ hoạt động quảng cáo nào, không phải là tuyên truyền chính trị, thông tin cổ động thì đều thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này. Do đó, trên nguyên tắc, việc quảng bá dự án tiền số, GameFi cũng phải tuân thủ quy định của Luật Quảng cáo.
Bên cạnh đó, pháp luật hiện hành chưa có quy định cấm hoạt động quảng cáo tiền số, dự án GameFi. Đồng thời, trách nghiệm của người có sức ảnh hưởng khi quảng bá dự án tiền số cũng chưa được pháp luật quy định cụ thể.
 |
| Streamer ViruSs từng quảng bá cho dự án Zuki Moba. |
“Tuy nhiên, khi người nổi tiếng quảng cáo, tùy trường hợp cụ thể mà họ có thể được xem là người kinh doanh dịch vụ quảng cáo hoặc người chuyển tải sản phẩm quảng cáo. Do đó, những cá nhân này có nghĩa vụ tương ứng theo quy định của pháp luật”, luật sư Phan Vũ Tuấn cho biết.
Theo ông Tuấn, điểm b, c, khoản 2, Điều 13 Luật Quảng cáo 2012 quy định người quảng cáo có nghĩa vụ kiểm tra tài liệu liên quan đến điều kiện quảng cáo của tổ chức, cá nhân, sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cần quảng cáo. Đồng thời, người này phải chịu trách nhiệm về sản phẩm quảng cáo do mình trực tiếp thực hiện.
“Mặc dù vậy, trong mọi trường hợp, một khi đã thực hiện hoạt động quảng cáo thì những cá nhân này đều không được thực hiện những hành vi bị cấm trong hoạt động quảng cáo. Cụ thể là hành vi quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ”, luật sư Phan Vũ Tuấn Trả lời Zing.
Ngoài ra, hoạt động đầu tư dự án tiền số, GameFi đang phổ biến, người tham gia cần tuân thủ các điều kiện, nguyên tắc đầu tư và lường trước rủi ro nếu có. Tuy nhiên, luật sư Tuấn cho rằng nếu nhà đầu tư mất tiền do lỗi của chủ dự án, có dấu hiệu lừa đảo, họ sẽ được pháp luật bảo vệ.
Theo đó, người nổi tiếng giới thiệu, quảng bá cho các dự án vi phạm cũng phải chịu trách nhiệm với pháp luật. Khung hình phạt tối đa cho cá nhân có hành vi quảng cáo gian dối có thể lên đến 100 triệu đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
Nếu nhà đầu tư mất tiền do lỗi của chủ dự án, có dấu hiệu lừa đảo, họ sẽ được pháp luật bảo vệ
Luật sư Phan Vũ Tuấn, đại diện Phan Law
Trước đó, một số quốc gia đã thắt chặt quy định về người nổi tiếng quảng cáo tài chính. Theo Bloomberg, hôm 8/11/2021, Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) đã gửi thông báo đến các công ty tài chính, cho biết những doanh nghiệp này không được phép thuê người nổi tiếng để quảng cáo, thu hút khách hàng mới. Theo thông báo trên, việc kêu gọi đầu tư thông qua phát trực tiếp cũng bị cấm.
Trao đổi với Zing về vấn đề này, luật sư Phan Vũ Tuấn đề xuất pháp luật cần có quy định pháp lý rõ ràng hơn, có thể xem xét cấm những người nổi tiếng, cá nhân có sức ảnh hưởng trong xã hội tham gia quảng bá ở lĩnh vực tiền số.
“Nếu người nổi tiếng nào vi phạm có thể cấm sóng, cấm tham gia các chương trình trong một thời gian nhất định, phù hợp với quy định pháp luật và các quy tắc ứng xử liên quan”, luật sư Tuấn chia sẻ.
Nhiều người nổi tiếng quảng bá cho coin rác
Tại Việt Nam, nhiều người nổi tiếng từng tham gia quảng cáo cho các dự án tiền số. Tối 11/5/2021, trang cá nhân của nhiều nghệ sĩ Việt Nam như Gin Tuấn Kiệt, Nam Thư, Lê Dương Bảo Lâm, Kiều Minh Tuấn, Ngọc Trinh đăng tải bài viết về Dogecoin cùng danh sách nhiều đồng tiền mã hóa. Đến sáng hôm sau, các bài đăng trên đồng loạt "bốc hơi".
Trên nhiều nhóm bàn luận về tiền mã hóa, các quản trị viên đã lên tiếng về những dấu hiệu nghi vấn của những bài viết này, đồng thời đưa ra nhận định việc xếp FXT Token ngang hàng với Dogecoin hay Shiba là khập khiễng.
 |
| Loại token được nhiều người nổi tiếng quảng bá có giá trị về 0. Ảnh: Phúc Thịnh. |
Đến ngày 25/6/2021, Lion Group thông báo đóng cửa sàn giao dịch, FXTradingmarkets bằng một "tâm thư chia tay" và hứa hẹn sẽ trở lại. Đồng thời, giá của token FXT từng được các nghệ sĩ Việt quảng bá cũng dần giảm về 0.
Hồi tháng 8/2021, Khoa Pug cùng “ông hoàng kim cương” Johnny Dang quảng cáo cho token DBZ trong video của YouTuber người Việt. Ngay sau đó, giá đồng tiền số này lập đỉnh ở mốc 0,15 USD.
Tuy nhiên đến cuối tháng 11/2021, lùm xùm giữa Khoa Pug và Johnny Dang nổ ra, khiến giá đồng DBZ giảm mạnh. Theo dữ liệu của Coinmarketcap, token DBZ đang có giá 0,05 USD, chia 30 lần từ đỉnh.
Gần đây, token ZUKI của tựa game Zuki Moba do streamer ViruSs quảng bá cũng liên tục mất giá. Dự án có nhiều dấu hiệu bất thường như giống 100% trò chơi của Trung Quốc, không khóa 95% token, chỉnh sửa roadmap.
Theo dữ liệu từ CoinMarketCap, token ZUKI đang có giá 0,053 USD. So với đỉnh được xác lập cuối tháng 11, token này đã giảm hơn 17 lần. Nếu tham gia dự án theo mốc ViruSs mời chào, nhà đầu tư đã bị chia tài sản khoảng 6 lần.
