Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ gặp những người đồng cấp Nhật Bản, Australia và Ấn Độ hôm 6/10 trong chuyến công tác được rút ngắn, sau khi Tổng thống Donald Trump cũng như một loạt nhân viên Nhà Trắng nhiễm virus corona.
Ông Pompeo không đến Hàn Quốc và Mông Cổ như kế hoạch ban đầu, nhưng cho biết việc tập hợp "Bộ Tứ" cũng mất thời gian và dự kiến đưa ra "một số thông báo quan trọng", theo AFP.
Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết cuộc gặp đầu tiên của ông Pompeo là với Ngoại trưởng Australia Marise Payne. Họ đã "thảo luận về những quan ngại chung trước hoạt động ác ý của Trung Quốc tại khu vực".
 |
| Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và người đồng cấp Australia Marise Payne tại Tokyo hôm 6/10. Ảnh: AFP. |
Các cuộc gặp tại Tokyo diễn ra khi Mỹ, Australia và Ấn Độ đều đang căng thẳng với Trung Quốc, khiến Nhật Bản rơi vào tình thế lưỡng nan. Tokyo phải tìm cách thể hiện sự ủng hộ với các đồng minh trong khi cố gắng duy trì mối quan hệ đang được cải thiện với Bắc Kinh.
Ông Pompeo là quan chức cấp cao đầu tiên của Mỹ đến thăm Nhật Bản sau khi Thủ tướng Yoshihide Suga nhậm chức vào tháng trước.
"Trong tuyên bố đầu tiên sau khi nhậm chức, Thủ tướng Suga đã mô tả Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở là 'nền tảng cho hòa bình và ổn định khu vực'. Tôi không thể đồng ý hơn", ông nói khi bắt đầu cuộc hội đàm với người đồng cấp Nhật Bản Toshimitsu Motegi.
"Tôi chỉ nói thêm rằng trụ cột của nền tảng này là quan hệ Mỹ - Nhật, và an ninh, thịnh vượng mà mối quan hệ đã mang đến cho người dân hai nước chúng ta".
Ông Pompeo đã mạnh mẽ lên án Trung Quốc trong nhiều vấn đề từ an ninh, nhân quyền, cho đến đại dịch Covid-19 mà chính quyền Tổng thống Trump đã luôn quy trách nhiệm cho Bắc Kinh trước cuộc bầu cử ngày 3/11 tại Mỹ.
Bộ Ngoại giao Nhật Bản chỉ đưa ra thông cáo vắn tắt về cuộc hội đàm song phương, nói rằng hai bên đã đề cập đến "tình hình ở biển Hoa Đông, Biển Đông và Triều Tiên".
 |
| Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga. Ảnh: AFP. |
Bất chấp hứa hẹn của ông Pompeo về "những thông báo quan trọng", dự kiến không có tuyên bố chung hoặc cuộc họp báo nào sau cuộc gặp bốn bên vào cuối ngày 6/10.
Nhóm "Bộ Tứ" được cựu thủ tướng Nhật Shinzo Abe thúc đẩy mạnh mẽ như cách để các nền dân chủ lớn trong khu vực tăng cường hợp tác khi đối mặt mối đe dọa về quân sự cũng như trong các lĩnh vực khác từ Trung Quốc.
Ông Suga nói với các phóng viên hôm 5/10 rằng ông sẽ tìm cách "thúc đẩy một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở" nhưng cũng "xây dựng mối quan hệ ổn định với các nước láng giềng bao gồm Trung Quốc và Nga".
Bắc Kinh không giấu giếm quan điểm của mình về nhóm "Bộ Tứ". Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuần trước đã thúc giục các nước tránh xa "các 'nhóm hội' khép kín và biệt lập".
Cuộc nhóm họp đầu tiên của "Bộ Tứ" diễn ra ở New York vào năm ngoái và đã có những động thái để biến cuộc gặp thành một sự kiện thường niên.
Ông Pompeo cũng có cuộc gặp với Thủ tướng Suga vào ngày 6/10 và quay trở về Washington vào tối muộn.
