Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark T. Esper đã có chuyến thăm chính thức Việt Nam lần đầu tiên từ ngày 19-21/11, nêu bật tầm quan trọng của quan hệ đối tác quốc phòng giữa Mỹ và Việt Nam, lên án hành vi của Trung Quốc trên Biển Đông.
Chuyến thăm của Bộ trưởng Esper tái khẳng định cam kết của Mỹ trong quan hệ đối tác với Việt Nam và sự ủng hộ lâu dài của Washington đối với một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở và trật tự dựa trên luật lệ ở Biển Đông, theo thông cáo của Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội.
Mỹ kiên quyết phản đối hành vi dọa nạt
Trong cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, hai bên đã trao đổi các kỉ vật chiến tranh. Bộ trưởng Esper thể hiện rõ Mỹ cam kết làm việc với Việt Nam để giải quyết vấn đề người Việt Nam mất tích trong chiến tranh thông qua việc trao tặng một bản đồ địa điểm chôn cất trên chiến trường do một cựu binh thủy quân lục chiến Mỹ cung cấp.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch tái khẳng định cam kết của Việt Nam với công tác tìm kiếm của Mỹ thông qua việc trao tặng các thẻ xác định danh tính của nhân viên Mỹ mất tích trong chiến tranh.
Bộ trưởng Quốc phòng, Đại tướng Ngô Xuân Lịch chủ trì lễ đón Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper hôm 20/11. Ảnh: Reuters. |
Ngoài ra, Bộ trưởng Esper cũng phát biểu trước hơn 200 sinh viên, học giả và quan chức chính phủ tại Học viện Ngoại giao về quan hệ đối tác quốc phòng quan trọng giữa Mỹ và Việt Nam và cam kết của Mỹ với an ninh trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
"Mục tiêu của chúng tôi là để cho tất cả người dân được sống trong thịnh vượng, an ninh và tự do; cho tất cả các nước được tự do triển khai hoạt động thương mại và thực thi chủ quyền; và giữ cho các vùng biển và các tuyến đường thuỷ mà nền kinh tế của chúng ta dựa vào rộng mở với tất cả", ông Esper khẳng định.
Lãnh đạo quốc phòng Mỹ cho rằng các nỗ lực đơn phương của Trung Quốc nhằm khẳng định yêu sách hàng hải bất hợp pháp đang đe dọa khả năng tiếp cận các nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng của các nước khác, làm suy yếu sự ổn định của thị trường năng lượng khu vực và gia tăng rủi ro xung đột.
"Mỹ kiên quyết phản đối hành vi dọa nạt của các bên yêu sách nhằm khẳng định yêu sách lãnh thổ hay hàng hải, và chúng tôi kêu gọi chấm dứt các hành động bắt nạt và phi pháp đang ảnh hưởng tiêu cực đến các nước ASEAN ven biển", ông nói.
"Hành vi ứng xử như vậy hoàn toàn trái ngược với tầm nhìn của Mỹ về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, trong đó tất cả các nước, dù lớn hay nhỏ, đều có thể cùng nhau phát triển thịnh vượng trong hòa bình và ổn định".
Bộ trưởng Esper phát biểu tại Học viện Ngoại giao hôm 20/11. Ảnh: Reuters. |
Thêm tàu tuần duyên cho Việt Nam
Bộ trưởng Esper cũng tuyên bố Mỹ sẽ chuyển giao chiếc tàu tuần duyên lớp Hamilton thứ hai cho Việt Nam. Việc chuyển giao con tàu này - một trong những lớp tàu lớn nhất trong hạm đội Tuần duyên Mỹ - là biểu tượng cho quan hệ đối tác toàn diện giữa Mỹ và Việt Nam và sẽ giúp tăng cường thực thi luật hàng hải và khả năng tìm kiếm cứu nạn của Việt Nam.
"Chúng tôi cam kết mở rộng mối quan hệ đối tác chiến lược này bằng cách tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực quan tâm chung như an ninh hàng hải, hoạt động gìn giữ hoà bình, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm hoạ", Bộ trưởng Esper nhấn mạnh.
"Điều này bao gồm việc trang bị cho Việt Nam năng lực cần thiết để bảo vệ chủ quyền và tài nguyên thiên nhiên để tiếp tục lớn mạnh".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết hai nước cam kết tiếp tục thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương, trong đó có hợp tác an ninh hàng hải, nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển, góp phần duy trì hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và quốc tế, dựa trên các thỏa thuận đã đạt được.
"Quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam và Mỹ thời gian qua duy trì đà tiến triển trên nhiều lĩnh vực, trong đó có hợp tác về an ninh và quốc phòng", bà Hằng nói trong cuộc họp báo thường kỳ chiều 21/11.
Tàu tuần duyên lớp Hamilton đầu tiên Mỹ chuyển giao cho Việt Nam. Ảnh: USNI News. |
Trong chuyến thăm, ông Esper cũng đã có các cuộc gặp với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng.
Tại mỗi cuộc gặp, lãnh đạo Lầu Năm Góc đều tái khẳng định Mỹ ủng hộ một nước Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng và độc lập đóng góp cho an ninh quốc tế và thượng tôn pháp luật.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ cũng tới thăm nhà tù Hỏa Lò. Ngoài ra, cùng với phu nhân Leah Esper, ông đã ghé thăm Cục Gìn giữ Hoà bình Việt Nam và Làng Hữu nghị Việt Nam, một tổ chức chăm sóc y tế cho cựu chiến binh và đào tạo nghề cho con em cựu chiến binh bị khuyết tật.
Trong thời gian này, Trợ lý Quân sự Cao cấp, Trung tướng Bryan Fenton cũng tới thăm Hội Cựu Chiến binh Việt Nam.