“Tôi biết các bạn đều là lính bộ binh, nhưng với (loại vũ khí) này, bạn cần phải cư xử như những tay súng bắn tỉa, chơi trò chơi gián điệp”, Anton, một người Mỹ gốc Ukraine có biệt danh Texas, cho biết.
"Tất cả đang nằm trong tầm tay của bạn, 90% thành công phụ thuộc vào những người vận hành và chỉ 10% phụ thuộc vào tên lửa”, anh nói với các binh sĩ Ukraine về tên lửa chống tăng Javelin.
Loại tên lửa này có tầm bắn lên đến 3 km, xa hơn tầm bắn của hầu hết xe tăng Nga. Đây là một trong những loại vũ khí do Mỹ và đồng minh phương Tây cung cấp, đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Ukraine đẩy lùi cuộc tấn công quy mô lớn bằng thiết giáp của Nga kể từ ngày 24/2.
 |
| Oleksandr, binh sĩ thuộc Lữ đoàn 128 của Ukraine, vác tên lửa chống tăng Javelin ở Zaporizhzhia, vào ngày 28/4. Ảnh: Wall Street Journal. |
Lớp học cấp tốc
Tên lửa Javelin là một hệ thống phức tạp và binh sĩ Ukraine không quen sử dụng vũ khí này. Các binh sĩ phương Tây - những người đã trải qua nhiều tuần hoặc nhiều tháng huấn luyện để sử dụng thành thạo Javelin - cũng đã rời khỏi Ukraine trước khi chiến sự nổ ra.
Điều đó có nghĩa Ukraine không còn người huấn luyện chính thức. Do đó, các tình nguyện viên như Anton và ông Mark Hayward, cựu chỉ huy lực lượng đặc nhiệm ở Alaska (Mỹ), trở thành người thay thế. Họ đang đào tạo các đơn vị Ukraine gần chiến tuyến cách sử dụng loại vũ khí này.
Ông Hayward nói đã nghiên cứu các video hướng dẫn trên YouTube và nghiền ngẫm hướng dẫn sử dụng phức tạp khi tên lửa được chuyển đến Ukraine.
Thông thường, chương trình đào tạo cơ bản về tên lửa chống tăng Javelin của quân đội Mỹ dài khoảng 80 giờ, nhưng các tình nguyện viên đang cố gắng rút ngắn thời gian.
“Ở đây, chúng tôi cố gắng dạy những người lính sử dụng Javelin trong hai ngày, để họ có thể ra ngoài thực hiện nhiệm vụ chiến đấu của mình”, trung tá Serhiy, trưởng bộ phận huấn luyện của Lữ đoàn 128, cho biết. Đơn vị của ông hoạt động ở mặt trận phía đông nam Zaporizhzhia và vùng Donbas.
“Huấn luyện trong cảnh chiến sự có nghĩa là ít lý thuyết hơn và thực hành nhiều hơn”, trung tá Serhiy nói.
 |
| Anton, một tình nguyện viên Mỹ, dạy các binh sĩ Ukraine cách sử dụng hệ thống tên lửa Javelin. Ảnh: Wall Street Journal. |
Chỉ mất vài giờ để sử dụng thành thạo các tên lửa tầm ngắn như NLAW do Anh sản xuất và Panzerfaust do Đức sản xuất, phù hợp với kiểu tác chiến đô thị diễn ra ở ngoại ô thủ đô Kyiv hồi tháng 3.
Tuy nhiên, với địa hình ở các điểm nóng giao tranh mới, chẳng hạn vùng nông thôn phía nam Zaporizhzhia, Javelin là vũ khí không thể thiếu. Hệ thống này giúp quân đội Ukraine tấn công từ xa, trước khi trở thành mục tiêu. Mỹ đã cung cấp khoảng 5.500 tên lửa Javelin cho lực lượng Ukraine, theo Lầu Năm Góc.
Oleksandr, binh sĩ thuộc Lữ đoàn 128, cho biết anh bắt đầu tham gia khóa huấn luyện Javelin tại một căn cứ ở miền Tây Ukraine, hai ngày trước khi chiến sự bắt đầu, với một thiết bị mô phỏng thích hợp.
Lần đầu thử nghiệm với hệ thống mô phỏng, Oleksandr không thành công, nhưng nó giúp anh hiểu cách vận hành hệ thống thực. “Nếu chưa sử dụng trình mô phỏng, sẽ rất khó để tìm ra trình tự phù hợp, cách hoạt động của cần điều khiển và cách chuẩn bị hợp lý”, Oleksandr nói.
Kể từ đó, anh đã phá hủy 9 xe bọc thép của Nga, trong đó có ít nhất 3 xe tăng. “Nếu không có Javelin, sẽ rất khó để ngăn chặn họ”, Oleksandr nói.
Trở về Ukraine
Ông Hayward cho biết ông quyết định đến Ukraine ngay lập tức sau khi nghe tin về cuộc tấn công của Nga. Trong những ngày đầu cuộc chiến, ông đã bay đến Ba Lan. Tại đó, một tài xế taxi thân thiện giúp ông mua một chiếc xe cứu thương đã qua sử dụng, với giá khoảng 4.200 USD để đến Ukraine.
 |
| Lớp học sử dụng tên lửa chống tăng Javelin ở Zaporizhzhia, Ukraine. Ảnh: Wall Street Journal. |
Trong khi đó, Anton, 35 tuổi, quản lý một công ty dịch vụ công nghiệp lớn có trụ sở tại Houston, đã lên đường trở về Ukraine ngay sau khi thấy cảnh quê nhà ở miền Bắc bị tấn công. Anh để lại vợ và 3 con nhỏ ở Mỹ.
Anton và ông Hayward gặp nhau tại một nhà nguyện ở Lviv, Ukraine, sau đó kết nối với một lữ đoàn thủy quân lục chiến Ukraine đang hoạt động ở phía nam thành phố Mykolaiv.
Đơn vị này đã chào đón Anton, Hayward và một số cựu binh Mỹ, Anh khác có kinh nghiệm sử dụng tên lửa chống tăng Javelin. Anton không có bất kỳ kinh nghiệm quân sự nào nhưng lực lượng thủy quân Ukraine vẫn chào đón anh, vì anh là một tay súng giỏi, nói được cả tiếng Ukraine và tiếng Nga.
Sau đó, lực lượng thủy quân ở Mykolaiv đã giới thiệu Anton và ông Hayward chuyển đến vùng Zaporizhzhia để tham gia Lữ đoàn 128. Họ mở các lớp học để hướng dẫn binh sĩ Ukraine tại đơn vị này sử dụng tên lửa Javelin.
Serhiy, một binh sĩ tham gia lớp học này, nhớ lại cách anh chiến đấu chống lực lượng Nga ở Donbas vào năm 2018. “Vào thời điểm đó, chúng tôi không thể làm gì được. Tôi ước gì khi đó có tên lửa Javelin”, anh nói.
