 |
Khi biến chủng Omicron lây lan ở Ấn Độ vào cuối tháng 12/2021, Thủ tướng Narendra Modi đã kêu gọi cả nước cảnh giác và tuân thủ các hướng dẫn y tế.
Thủ hiến Delhi - Arvind Kejriwal - nhanh chóng đưa ra lệnh giới nghiêm vào ban đêm, đóng cửa rạp chiếu phim, giảm một nửa sức chứa của nhà hàng và phương tiện giao thông công cộng.
Tuy nhiên, cả hai chính trị gia này sau đó thường không đeo khẩu trang và xuất hiện trong các cuộc vận động chính trị có cả nghìn người.
“Với nguồn sinh kế của chúng tôi, họ lại đi áp đặt hạn chế và phong tỏa”, Ajay Tiwari - tài xế taxi 41 tuổi ở New Delhi - cho biết. “Trong khi đó, có rất nhiều đám đông tụ tập với mục đích chính trị nhưng lại không có bất cứ hạn chế nào. Điều này khiến chúng tôi đau đớn khôn cùng”.
Khi biến chủng Omicron thúc đẩy sự gia tăng nhanh chóng số ca mắc ở các trung tâm đô thị lớn của Ấn Độ, cảm giác mệt mỏi với đại dịch Covid-19 của người dân ngày càng lộ rõ khi thông điệp của giới lãnh đạo không đồng nhất với hành động của họ, theo New York Times.
Ký ức vẫn còn nguyên vẹn
Chỉ mới vài tháng kể từ khi Delta càn quét quốc gia Nam Á, giới lãnh đạo đánh giá thấp mối đe dọa từ biến chủng này và mỗi người lại tự mình đưa ra một lời khuyên khác nhau. Ký ức về những bệnh viện đông đúc và giàn hỏa thiêu hoạt động cả ngày lẫn đêm vẫn còn nguyên vẹn trong tâm trí nhiều người.
Thành phố Mumbai hôm 4/1 báo cáo hơn 15.000 trường hợp nhiễm mới trong 24 giờ - mức cao nhất kể từ khi đại dịch bắt đầu và đánh bại kỷ lục 11.000 ca trước đó trong đợt dịch mùa xuân. Ở New Delhi, số ca lây nhiễm hàng ngày tăng gần 100% chỉ sau một đêm.
Quy mô dân số của Ấn Độ, 1,4 tỷ người, luôn khiến các chuyên gia cảnh giác về khả năng xuất hiện biến chủng mới. Số liệu chính thức cho thấy khoảng 500.000 người Ấn Độ đã chết vì Covid-19 - con số mà các chuyên gia khẳng định thấp hơn nhiều so với thực tế.
 |
| Một trung tâm tiêm chủng ở Bangalore, Ấn Độ. Ảnh: AFP. |
Khả năng lây lan của Omicron khiến các ca bệnh nhân lên với tốc độ nhanh đến mức kinh ngạc. Omicron cũng vượt qua tuyến phòng thủ chính của Ấn Độ: Quốc gia đã bao phủ vaccine cho khoảng 50% dân số.
Các nghiên cứu ban đầu cho thấy vaccine AstraZeneca - loại sử dụng cho khoảng 90% số người đã tiêm ở Ấn Độ - không có khả năng tránh nhiễm virus, mặc dù vẫn giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Sitabhra Sinha - giáo sư vật lý và tính toán sinh học tại Viện Khoa học Toán học ở Chennai - tiết lộ nghiên cứu về tốc độ lây lan của virus - hay còn gọi là hệ số R - ở những thành phố lớn. Tại Delhi và Mumbai, hệ số R “cực kỳ cao” dù 2 thành phố đã có miễn dịch cộng đồng từ trước. Cả hai đều ghi nhận số lượng lớn ca mắc vào mùa xuân năm ngoái và phần lớn dân số trưởng thành đã tiêm phòng.
“Với hệ số R cao như vậy, khả năng lây lan là cực kỳ lớn trừ khi có biện pháp ngăn chặn”, ông nói.
Căn bệnh "tự mãn"
Tuy nhiên, các quan chức dường như đang cố bấu víu vào những dấu hiệu lạc quan ban đầu ở Nam Phi - nơi Omicron lây lan rộng rãi nhưng không có hệ quả quá nghiêm trọng - thay vì rút ra bài học từ sự thất bại của làn sóng biến chủng Delta hồi mùa xuân vừa rồi.
Tiến sĩ Anand Krishnan - giáo sư dịch tễ học tại Viện Khoa học Y tế Ấn Độ ở New Delhi - cho biết thông điệp của Ấn Độ về biến chủng mới gây ra triệu chứng nhẹ dẫn đến sự tự mãn.
“Người dân đang tự mãn. Mọi người không đeo khẩu trang hay thay đổi hành vi của họ”, tiến sĩ Krishnan nói. “Họ nghĩ rằng đó là căn bệnh nhẹ và coi bất kỳ hạn chế nào đang được áp dụng là phiền toái hơn mức cần thiết”.
Các nhà khoa học cho biết còn quá sớm để lạc quan về Omicron bởi không biết biến chủng này có thể lây lan cho bao nhiêu người.
“Dù chỉ có tỷ lệ rất nhỏ người phải nhập viện, nhưng so với tổng dân số của chúng ta (con số) là rất lớn”, tiến sĩ Sinha nói.
Mặc dù tỷ lệ người nhập viện đang tăng lên trong những ngày gần đây, dữ liệu từ các thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất - Mumbai, Delhi và Kolkata - cho thấy chỉ có một số lượng nhỏ giường được sử dụng. Khoảng 3% số ca mắc ở Delhi phải nhập viện, trong khi con số này ở Mumbai là 12%.
 |
| Omicron đang lan rộng ở Ấn Độ vào thời điểm cả nước có nhiều hoạt động công cộng: Du lịch trong thời gian nghỉ lễ và các cuộc tụ tập đông người kêu gọi cho đợt bầu cử sắp tới. Ảnh: AFP. |
Tiến sĩ J.A Jayalal - chủ tịch Hiệp hội Y khoa Ấn Độ - cho biết điều khiến ông lo lắng không phải là cạn kiệt giường bệnh hay oxy bởi các quan chức đã mở rộng năng lực này sau làn sóng biến chủng Delta. Ông sợ rằng hệ thống chăm sóc sức khỏe sẽ đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân viên y tế trầm trọng.
Khoảng 1.800 bác sĩ đã qua đời vì Covid-19 tại Ấn Độ. Các nhân viên y tế đang mệt mỏi chống chọi với đại dịch. Hàng chục nghìn bác sĩ đình công phản đối tình trạng làm việc quá sức và trì hoãn tuyển dụng thêm nhân viên mới. Hàng trăm bác sĩ và nhân viên y tế đã có kết quả xét nghiệm dương tính trong những ngày gần đây.
“Những trường hợp có triệu chứng nhẹ sẽ không đến bệnh viện lớn và nhập viện, nhưng họ vẫn sẽ đến phòng khám gia đình và bác sĩ đa khoa", ông nói.
Cũng như làn sóng biến chủng Delta, Omicron đang lan rộng ở Ấn Độ vào thời điểm cả nước có nhiều hoạt động công cộng: Du lịch trong thời gian nghỉ lễ và các cuộc tụ tập đông người kêu gọi cho đợt bầu cử sắp tới.
Thủ tướng Modi và các phụ tá đã tổ chức những cuộc tụ họp lớn ở Uttar Pradesh - bang có 200 triệu dân lãnh đạo bởi một người ủng hộ ông tái tranh cử.
Thủ hiến bang Delhi Kejriwal cũng là một người thường xuyên tham gia các cuộc tụ họp tương tự. Ông đang cố gắng mở rộng quy mô đảng nhỏ của mình tại một số bang để chuẩn bị cho cuộc bầu cử trong năm nay. Ngay cả khi áp đặt hạn chế ở Delhi, ông vẫn tiếp tục đi đến các bang khác để kêu gọi ủng hộ.
Một ngày sau cuộc tụ họp đông người ở bang Uttarakhand, nơi ông Kejriwal xuất hiện mà không đeo khẩu trang, ông báo tin xấu trên Twitter.
“Tôi đã có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19", ông nói. "Những ai có tiếp xúc gần với tôi trong những ngày qua, vui lòng hãy cách ly".
Vài giờ sau, đảng của ông đăng tải trên mạng xã hội tấm áp phích có kèm hình ông Kejriwal hướng dẫn người dân ở Delhi chống dịch.
“Cuộc chiến chống lại virus corona vẫn tiếp tục", bài đăng viết. "Tuần giới nghiêm bắt đầu tại Delhi".
