 |
| Các nhà quan sát lo ngại IS có thể đang tự sản xuất vũ khí hóa học của riêng lực lượng này. Ảnh: BBC |
Giới tình báo phương Tây trong thập kỷ qua đã ghi nhận việc khủng bố sản xuất và thử nghiệm vũ khí hóa học. Một trong những nơi đầu tiên áp dụng là các trại huấn luyện khủng bố của al-Qaeda ở Afghnistan vào thập niên 1990. Theo các nhà quan sát, những vụ thử nghiệm năm xưa của al-Qaeda có mối liên hệ rõ nét với chiến lược của Nhà nước Hồi giáo (IS) khi sử dụng khí độc trong mọi cuộc chiến của phiến quân.
“Tôi chỉ ngạc nhiên là họ (IS) không sử dụng khí mù tạt sớm hơn. Những thí nghiệm về chất này đã bắt đầu từ năm 1977 ở Afghanistan. Khi đó, phiến quân sử dụng nhiều hóa chất khác nhau, dựa trên các nguyên liệu sẵn có như phosgene, clo và hydrogen cyaniade. Thỏ là chó là hai con vật phổ biến bị đem ra làm thí ngiệm”, Aimen Deen, cựu chiến binh al-Qaeda nói với BBC.
“Khí mù tạt”, hay lưu huỳnh mù tạt, tuy gọi là khí thực chất lại ở dạng lỏng trong nhiệt độ môi trường bình thường. Chất này có màu vàng hoặc nâu, mùi như tỏi, hành tây hoặc mù tạt. Con người có thể tiếp xúc với khí mù tạt qua da, mắt hoặc đường thở nếu nó được phun dưới dạng hơi. Nó gây phồng rộp da và màng nhầy khi tiếp xúc.
Khí mù tạt không gây chết người nhưng đến nay các nhà khoa học vẫn chưa điều chế được thuốc trung hòa loại chất độc này. “Khi con vật thí nghiệm tiếp xúc với chất độc, nó quằn quại trong đau đớn và chết ngay sau đó. Đôi khi, thời gian hóa chất ngấm vào cơ thể kéo dài hơn”, Aimeen cho biết.
 |
| Abu Musab al-Zarqawi, một chỉ huy trong mạng lưới khủng bố al-Qaeda chuộng sử dụng vũ khí hóa học. Ảnh: BBC |
Trước khi gây ra vụ khủng bố 11/9 và rơi vào tầm truy quét của Mỹ, al-Qaeda đã hoạt động tương đối tự do ở Afghanistan. Nhóm này chiêu mộ hàng nghìn chiến binh, đưa họ đến các cơ sở huấn luyện, dạy cách sử dụng vũ khí và chất nổ rồi yêu cầu các phần tử phân tán đến khắp nơi trên thế giới.
Khi Mỹ ráo riết săn đuổi khủng bố từ cuối năm 2001, phần lớn chiến binh thánh chiến chạy trốn khỏi trại huấn luyện qua đường biên giới Pakistan. Những kẻ này để lại bằng chứng là băng ghi hình các thí nghiệm hóa học ở các trại tập trung.
Abu Musab al-Zarqawi là một chỉ huy của al-Qaeda nổi tiếng với biệt danh bậc thầy chế tạo bom và sử dụng vũ khí hóa học trong chiến trường. Sau vụ 11/9, al-Zarqawi chạy trốn đến miền tây Iran và gia nhập một nhóm khủng bố địa phương.
Khi lính Mỹ tiến vào Iraq vào năm 2003, al-Zarqawi là một trong những người chủ chốt thành lập một nhánh mới của al-Qaeda, sau trở thành lực lượng Nhà nước Hồi giáo ngày nay. Tuy nhiên, y đã thiệt mạng vào năm 2006 trong một vụ không kích do Mỹ tiến hành.
Ngày nay, các nhóm thánh chiến tại Iraq vẫn sở hữu loại chất độc chlorine và thường sử dụng trong một số cuộc chiến.
“Đây là loại hóa chất dễ nhất sản xuất trong tất cả vũ khí hóa học mà al-Qaeda tổng hợp và thử nghiệm, do nguyên liệu luon có sẵn ở mọi nơi. Tên al-Zarqawi rất chuộng sử dụng chlorine trong chiến tranh. Nó không gây chết người, nhưng có thể gây kích ứng nhanh và làm tổn thương hệ hô hấp của đối phương, làm suy giảm sức mạnh của họ”, ông Aimen nói.
Theo Aimen, các thủ lĩnh IS đang rất thận trọng trong việc sử dụng vũ khí hóa học vì chúng cũng lo ngại sự đáp trả mạnh mẽ của Mỹ. Tuy nhiên, phiến quân không ngại sử dụng chất độc trong những cuộc đụng độ với các nhóm thánh chiến khác ở Trung Đông.
“Đối thủ của IS ở Syria đều là các chiến binh ngoan cố và không ngại liều chết. Do vậy, giải pháp hiệu quả để đánh bại các nhóm này chính là vũ khí hóa học. Đó là sự lựa chọn chiến lược của IS mà không ngại vấp phải phải ứng của Mỹ”, ông Aimen nhận định.
