Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Huyền thoại về tộc 'người muối'

Celt - một tộc người cổ - được biết đến với hình ảnh là những thợ mỏ cao lớn chuyên khai thác muối ở vùng trung tâm châu Âu.

toc nguoi co anh 1

Ảnh minh họa người Celt. Nguồn: History.

Năm 1666, tờ Saltzburg Chronicle đã diễn tả một sự việc như sau:

Năm 1573, vào một ngày 13 của tháng mùa đông, một ngôi sao chổi chấn động đã xuất hiện trên bầu trời, vào ngày 26 tháng này, người ta đào được một người đàn ông cao chừng 9 gang tay với da thịt, chân tay, râu tóc và quần áo đều ở trạng thái nguyên vẹn không thối rữa, mặc dù hơi phẳng, có làn da màu nâu khói, vàng và cứng như cá tuyết, từ độ sâu 6.300 chiều dài chiếc giày trong lòng núi Turmberg. Người đàn ông được mang tới trước nhà thờ cho mọi người chiêm ngưỡng. Tuy nhiên, một thời gian sau, thi thể bắt đầu bị thối rữa và được cho yên nghỉ.

Người đàn ông này được những thợ khai thác muối tìm thấy ở khu mỏ Durnberg gần thị trấn Hallein nước Áo, cái tên vốn có nghĩa là "xưởng sản xuất muối", gần Salzburg - "thị trấn muối". Thi thể được bảo quản rất hoàn hảo, khô và muối cứng "như cá tuyết". Đây là một người đàn ông có râu, mặc quần dài, áo khoác len, đi giày da và đội mũ phớt hình nón. Người ta còn tìm thấy một cái cuốc ở gần đó, chứng tỏ ông ta vốn là một thợ mỏ.

Điều gây chấn động là bộ quần áo trên người ông ta có hoa văn nổi bật và màu sắc tươi sáng, cụ thể là kẻ ca rô với màu sắc đỏ tươi rực rỡ, không chỉ bởi vì khả năng bảo quản màu sắc đáng kinh ngạc của muối, mà còn bởi người châu Âu thường không ăn mặc sặc sỡ như vậy. Năm 1616, một thi thể tương tự lại được tìm thấy ở gần Hallstatt, cái tên cũng có nghĩa là "thị trấn muối".

Bên trong những ngọn núi muối cao ngất này, trọng lượng khối đá phía trên sẽ khiến các vách đá dịch chuyển, tạo ra các hang hốc và chặn những kẻ hở. Nước chảy qua đá muối chuyển thành nước muối, sau đó kết tinh lại, bịt kín những vết nước. Ba thợ mỏ thời tiền sử nọ đã mắc kẹt trong các địa điểm làm việc thời cổ xưa tăm tối. Bên cạnh đó là nhiều công cụ, giày da, quần áo có màu sắc sáng nguyên bản, loại vải dệt châu Âu giữ được màu sắc gốc cổ xưa nhất từng được tìm thấy, còn có các bao da để đựng đá muối đeo trên lưng họ, những bó đuốc được chế từ các cành thông bó lại với nhau rồi nhúng vào nhựa cây, một chiếc tù và có thể được dùng để cảnh báo kẻ xâm nhập vào hang động.

Tất cả những món đồ đó đều được bảo quản nguyên vẹn trong muối. Các thi thể có niên đại khoảng năm 400 TCN, nhưng một số đồ vật được tìm thấy trong tàn tích ngôi làng có các căn chòi gỗ lợp mái tranh nằm trên sườn núi có thể có niên đại từ năm 1300 TCN.

Những thợ đào muối ăn mặc sặc sỡ ở Hallein là người Celt. Người Celt không minh họa văn hóa của mình lên các mặt tường trong đền thờ như người Hy Lạp và La Mã. Những người bảo vệ nền văn hóa Celt, các Druid, cũng không để lại ghi chép gì bằng văn bản. Vì vậy, đa số những gì chúng ta biết về họ đều là từ những nhà sử học Hy Lạp và La Mã. Các nhà sử học này đã mô tả người Celt là những kẻ to lớn và đáng sợ trong trang phục sáng màu.

Aristotle miêu tả họ như những kẻ man rợ luôn cởi trần giữa tiết trời lạnh giá của miền Bắc, to béo đến ghê tởm và rất hiếu khách với người lạ. Diodorus, một nhà sử học người Hy Lạp sống ở Sicily, từng viết: "Họ có vóc dáng rất cao lớn với những múi cơ cuồn cuộn nổi lên trên làn da trắng sáng. Họ có mái tóc vàng, nhưng không phải tự nhiên. Họ thích tẩy tóc, đến nay vẫn thường gội đầu bằng vôi và chải tóc ngược lên trán. Họ trông như những con quỷ trong rừng, với mái tóc dày và bờm xờm như bờm ngựa. Một số người cạo sạch râu, những ai có địa vị cao thường chỉ cạo râu hai bên và chừa lại ria mép để che kín miệng mỗi khi ăn. Bộ ria mép này hoạt động như một cái sàng, chặn lại các mẩu thức ăn nhỏ".

Trong ghi chép của người La Mã, tộc Celt được gọi là Galli hoặc Gauls, xuất phát từ tiếng Hy Lạp, cũng được người Ai Cập sử dụng, chúng đều có nghĩa là muối. Tộc Celt được coi là tộc "người muối". Hallen, tên thị trấn nằm trên vành đai muối Đông Đức, cũng giống như các thị trấn Hallein, Swabish Hall và Hallstatt ở Áo, đều có chung nguồn gốc với cả Galicia ở miền Bắc Tây Ban Nha và Galicia ở miền Nam Ba Lan, nơi có thị trấn Halych được tìm thấy. Tất cả đều được đặt tên theo những nơi sản xuất muối của người Celt.

Mark Kurlansky/Huy Hoàng Bookstore & NXB Dân trí

SÁCH HAY