|
|
Năm học 2025-2026 có 4.987 sinh viên theo học các ngành về TMĐT. Ảnh: Quyền Leo Daily. |
Theo Báo cáo Đào tạo thương mại điện tử 2025 do Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) công bố, mạng lưới đào tạo thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam đang mở rộng đáng kể cả về số lượng cơ sở lẫn quy mô tuyển sinh, phản ánh sức hút ngày càng rõ nét của ngành học này.
Cuộc khảo sát được thực hiện từ tháng 8-10/2025 tại 238 cơ sở giáo dục đại học (không bao gồm khối Quốc phòng - An ninh, Nghệ thuật và các trường đặc thù) cho thấy hiện có 47 trường đào tạo ngành TMĐT, 16 trường đào tạo chuyên ngành TMĐT và 113 trường đưa TMĐT vào chương trình giảng dạy dưới dạng học phần.
So với khảo sát trước đó, nhiều trường đại học đã bắt đầu mở mới ngành TMĐT, gồm Trường ĐH Bà Rịa - Vũng Tàu, Trường ĐH Công nghệ Miền Đông, Trường ĐH Kiên Giang, Trường ĐH Kinh tế - Kỹ thuật Bình Dương, Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long, Trường ĐH Thăng Long và Trường ĐH Nghệ An. Một số cơ sở đào tạo khác tiếp tục thể hiện sự quan tâm rõ rệt tới lĩnh vực này, điển hình là Trường ĐH Ngoại thương, nơi đã giảng dạy học phần TMĐT từ năm 2005 và hiện đào tạo chuyên ngành Kinh doanh số thuộc ngành Kinh doanh quốc tế.
Cùng với việc mở rộng mạng lưới đào tạo, quy mô tuyển sinh ngành TMĐT cũng tăng trưởng mạnh. Số sinh viên nhập học mới đã tăng từ 3.479 sinh viên trong năm học 2023-2024 lên 4.987 sinh viên ở năm học 2025-2026. Đáng chú ý, không chỉ tăng về lượng, chất lượng đầu vào cũng được cải thiện khi 79% các trường cho biết điểm chuẩn trúng tuyển ngành TMĐT có xu hướng tăng qua từng năm.
Ở góc độ tổng thể, nhóm nghiên cứu nhận định việc tiếp cận thông tin về chương trình đào tạo TMĐT hiện nay khá thuận lợi nhờ mức độ công khai và phổ biến. Tuy nhiên, khi đi sâu vào khai thác dữ liệu phục vụ phân tích học thuật hoặc so sánh giữa các trường, vẫn tồn tại nhiều hạn chế liên quan đến định dạng thông tin, tính nhất quán, cấu trúc dữ liệu và mức độ cập nhật.
Báo cáo cũng tập trung phân tích tình hình giảng dạy các học phần đặc thù của ngành TMĐT. Kết quả cho thấy pháp luật TMĐT là môn học được nhiều trường quan tâm nhất, tiếp đến là An toàn và bảo mật TMĐT và Quản trị dự án TMĐT. Ngược lại, 2 học phần quan trọng nhưng ít được chú ý là TMĐT xuyên biên giới và Bảo vệ môi trường trong TMĐT.
Dù quy mô đào tạo tiếp tục mở rộng, báo cáo chỉ ra khoảng trống đáng kể trong việc đáp ứng các yêu cầu phát triển bền vững. Trong khi khoảng 70% chương trình đào tạo đã có học phần về pháp luật TMĐT, thì các nội dung mới và cấp thiết lại chưa được phổ cập tương xứng. Cụ thể, chỉ 38% trường đào tạo học phần TMĐT xuyên biên giới và chỉ 26% trường đưa nội dung bảo vệ môi trường vào chương trình giảng dạy.
Theo nhóm nghiên cứu, đây là thách thức lớn trong giai đoạn 2026-2030, khi Luật TMĐT mới cũng như Kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT quốc gia đều nhấn mạnh mục tiêu phát triển xanh, giảm rác thải nhựa và thúc đẩy xuất khẩu trực tuyến.
Khảo sát hơn 3.000 sinh viên cho thấy tâm lý khá lạc quan về triển vọng nghề nghiệp, với gần 81% sinh viên đánh giá ngành TMĐT sẽ có “nhiều cơ hội việc làm” trong vòng 3 năm tới. Tuy nhiên, sinh viên cũng bày tỏ kỳ vọng chương trình đào tạo cần tăng cường thực hành, cập nhật nhanh hơn các xu hướng mới như AI, TikTok Shop và kỹ năng vận hành thực tế trên các sàn TMĐT.
Ở phía giảng viên, báo cáo ghi nhận nỗ lực tích cực trong nghiên cứu khoa học, song hoạt động công bố quốc tế vẫn còn hạn chế. Khoảng 72% giảng viên đã tham gia các hội thảo khoa học liên quan đến TMĐT và kinh tế số, nhưng phần lớn vẫn tập trung ở các diễn đàn trong nước.
Trong môi trường kinh tế hiện nay, đầu tư đã trở thành khái niệm không mấy xa lạ với hầu hết mọi người. Để độc giả có thể tiếp cận những xu hướng đầu tư mới nhất, Tri Thức - Znews xây dựng chủ đề Đầu tư qua sách - nơi ghi lại những cuốn sách, câu chuyện, xu hướng đầu tư đã và đang diễn ra. Trong đó, các lĩnh vực đầu tư phổ biến bao gồm bất động sản, chứng khoán, ngoại hối và tiền ảo... Ngoài các câu chuyện về đầu tư, Đầu tư qua sách còn bao gồm các kiến thức về quản lý gia sản, tài chính cá nhân.
