Đường đi nào rồi cũng tới rạng đông

Lời bình

Tiêu đề của một bài thơ thường gói ghém hoặc bộc lộ tứ thơ. Có bài thơ được đặt tên trước, ấy là khi tứ thơ khởi phát và tượng hình trong một mệnh đề, một câu tương đối hoàn chỉnh, đủ sức đứng làm điểm tựa cho toàn bài. Cũng có khi, tứ thơ được khai mở, chuyển hoạt thành bài, sau đó tác giả mới gói ghém vào một mệnh đề - tiêu đề để đặt lên trước (dẫu vậy, có những ngoại lệ, bất chợt, chẳng theo quy luật, thể thức nào).

Bài thơ của Trần Việt Anh, trong cơ chế vừa nêu, tiêu đề có thể định hình từ trước, sau đó tiếp tục được triển khai thành bài. Điểm đặc biệt chính là cấu trúc vòng tròn của nó khiến cho câu cuối cùng cũng là tiêu đề. Khép lại một mạch nghĩ, nhìn lại một hành trình, từ chiêm nghiệm đến đúc kết những quy luật của đời sống và tình yêu chính là mô hình tư duy nghệ thuật trong bài Đường đi nào rồi cũng tới rạng đông.

Lắng sâu hơn vào thế giới trữ tình của bài thơ, ta nhận ra lòng bao dung là hạt nhân của ý tình. Bao dung với em, bao dung với mình và bao dung với đời. Chúng ta khác nhau, đời cũng chẳng như những gì chúng ta mong muốn, vậy nên, ép buộc mình vào những đợi chờ, thói quen, hi vọng, tự tín hay ám ảnh làm gì?

Mở lòng mà lắng nghe những say mê, những vẫy gọi từ mênh mông, có lẽ là điệu sống cần thiết để mình không rơi vào tù đọng, lạc lõng. Khép lại bài thơ, dẫu có chút bất cần (thậm chí dỗi hờn), nhưng đó là cách cần thiết để ta, em và những cuộc đời khác có thể bình thản đi qua đêm tối.