Một số quan chức tham gia quá trình chuyển giao, cả phía ông Biden và phía Bộ Quốc phòng dưới quyền ông Trump, đã tiết lộ thêm với Politico về sự cản trở gặp phải trong quá trình chuyển giao.
Trước đó, hồi tháng 12, ông Biden từng công khai phản đối việc chính quyền Trump từ chối cung cấp thông tin về vụ hack SolarWinds, và gọi điều đó là “vô trách nhiệm”.
Nhưng các chi tiết mới do Politico đăng tải cho thấy chính quyền Trump cũng từ chối cung cấp thông tin về các nhiệm vụ hiện tại, bao gồm rút quân Mỹ ở Afghanistan, các nhiệm vụ tương lai ở châu Phi, và chương trình phân phối vaccine Covid-19.
Nỗ lực cản trở này đến từ các nhân vật do Nhà Trắng bổ nhiệm ở Lầu Năm Góc, và là “chưa từng có” trong các lần chuyển giao chính quyền thời hiện đại. Việc giữ kín thông tin sẽ làm chính quyền mới gặp trở ngại trong các vấn đề an ninh quốc gia, theo các quan chức trả lời phỏng vấn Politico.
Một số cuộc họp chuyển giao về quốc phòng còn không diễn ra hoặc bị hoãn lại vào phút cuối, hoặc bị kiểm soát chặt bởi người của chính quyền Trump.
 |
| Ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức ngày 20/1 ở bên ngoài Điện Capitol. Ảnh: Getty Images. |
“Quốc phòng lẽ ra là chủ đề phi đảng phái”
“Quốc phòng theo thông lệ là vấn đề phi đảng phái giữa những chuyên gia với nhau, và đây (việc cản trở) là tiền lệ xấu mà người khác có thể bắt chước sau này”, Mackenzie Eaglen, nhà nghiên cứu tại viện chính sách American Enterprise Institute, nói với Politico.
“Không thể để họ được phép như vậy, hoàn toàn vô trách nhiệm, không thể bào chữa”, một quan chức chuyển giao nói với Politico. “Việc đùa giỡn chính trị với an ninh quốc gia thực sự không thể chấp nhận”, quan chức này nhấn mạnh.
Các quan chức trả lời Politico cho biết những người trung thành với ông Trump là nguyên nhân chính gây ra sự cản trở, từ chối cung cấp thông tin về các nhiệm vụ đặc biệt hiện tại. Hệ quả, đội ngũ của ông Biden giờ đây chỉ hiểu biết giới hạn về các chiến dịch, bao gồm các chiến dịch chống khủng bố sắp diễn ra.
Chẳng hạn, chính quyền Trump đột ngột hủy một cuộc họp ngay trước Giáng sinh năm 2020 giữa đội ngũ chuyển giao và tướng Scott Miller, chỉ huy lực lượng Mỹ ở Afghanistan. Quyền bộ trưởng Quốc phòng cho biết hai bên đã thống nhất hoãn các cuộc họp không liên quan đến Covid-19 sang năm mới, nhưng sau đó các quan chức của ông Biden công khai phủ nhận điều này.
Việc rút quân khỏi Afghanistan, theo một thỏa thuận giữa chính quyền Trump và lực lượng Taliban, sẽ là một trong những vấn đề an ninh cấp bách nhất mà ông Biden phải đối mặt.
Cuối cùng, đội ngũ của ông Biden cũng họp được với tướng Miller vào tháng 1, nhưng vì quá trình rút quân phải xong trước tháng 5, “việc bị hoãn họp với tướng Miller hẳn vài tuần là không tốt”, một quan chức chuyển giao nói với Politico.
Một chủ đề khác mà đội ngũ của ông Biden cảm thấy không nhận được đủ thông tin là chiến dịch Warp Speed, tức nỗ lực phát triển và phân phối vaccine Covid-19 của chính quyền Trump. Phía ông Biden không được gặp tướng Gustave Perna, người đứng đầu chiến dịch Warp Speed, cho đến một tuần trước nhậm chức.
Các quan chức cho biết việc không có thông tin về Warp Speed sẽ cản trở khả năng đẩy mạnh phân phối vaccine của ông Biden trong ba tháng tới.
 |
| Tổng thống Biden từng chỉ trích Bộ Quốc phòng dưới quyền ông Trump vì đã từ chối trao đổi, cản trở việc chuyển giao. Ảnh: Getty Images. |
Chấm điểm ‘C- hoặc D+’ cho Lầu Năm Góc
Không chỉ về hai chủ đề trên, mà khi các quan chức chuyển giao gặp phía Bộ Quốc phòng, phía Bộ Quốc phòng thường ngần ngại tiết lộ thông tin, như thể đã được hướng dẫn rõ ràng về những gì được phép trao đổi.
Mối nghi ngờ đó được xác nhận một tuần sau đó, khi một người của ông Biden tình cờ gặp lại một quan chức quân đội cao cấp, và quan chức quân đội này phải xin lỗi vì trả lời quá sơ sài, theo Politico.
“Chúng tôi tình cờ gặp riêng, và ông ta nói ‘Tôi xin lỗi vì không thể nói nhiều hơn, nhưng tôi được hướng dẫn khá kỹ’”, người của ông Biden nói với Politico.
Trong một cuộc họp khác với chỉ huy quân đội, người của ông Biden hỏi các câu hỏi khá chi tiết về các vấn đề an ninh quốc gia cấp bách, và chỉ nhận được “các câu trả lời chung chung”.
Ở hầu như mọi cuộc họp chuyển giao, người giám sát của văn phòng pháp lý Lầu Năm Góc thường có mặt và thường ngắt lời các trao đổi, với lý do “đây là những hoạt động chưa được ra quyết định”.
Mọi yêu cầu cung cấp thông tin của phía ông Biden phải được duyệt bởi văn phòng pháp lý, và các phần trả lời thường bị xóa đi các thông tin hữu ích. Trao đổi với phía ông Biden thường là những nhân vật được Nhà Trắng bổ nhiệm, thay vì các chuyên viên của Lầu Năm Góc.
Phía ông Biden đang lo ngại vì không biết rõ những gì diễn ra ở châu Phi, dù là các nhiệm vụ bí mật hay việc ông Trump rút quân khỏi Somalia. Ông Biden cũng bất bình khi không được cung cấp chi tiết về việc ông Trump “trưng dụng” tiền xây dựng quân đội để xây tường biên giới.
Một quan chức chính quyền Trump cho biết ông tin rằng một số nhân vật do Nhà Trắng bổ nhiệm không nghĩ đến lợi ích của thể chế, của tổ chức, mà bị “ám ảnh với việc trả đũa chính trị”.
Ông Trump “luôn bổ nhiệm nhầm người. Ông đã phải trả giá cho điều đó. Chúng tôi cũng không làm được gì nhiều”, quan chức này nói với Politico.
Một quan chức chuyển giao cho biết nhìn chung, họ “chấm điểm” C- hoặc D+ về thái độ hợp tác của Lầu Năm Góc dưới quyền Trump (điểm A là cao nhất).
“Cuối cùng thì mức độ thông tin mà chúng tôi tiếp cận được là không đủ, hoàn toàn không đủ, đặc biệt trong bối cảnh thách thức chồng chất mang tính lịch sử mà đất nước gặp phải”, quan chức này nói.
