Đánh giá nhà giáo: Giảm cảm tính, tăng khách quan

Việc đánh giá nhà giáo căn cứ vào hướng dẫn của bộ trưởng GD&ĐT. Ảnh: SK&ĐS.

Bộ GD&ĐT vừa công bố dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà giáo để lấy ý kiến. Một trong những nội dung đáng chú ý của dự thảo là đề xuất thành lập trung tâm đánh giá nhà giáo, nhằm tăng tính khách quan, minh bạch trong công tác đánh giá đội ngũ.

Theo dự thảo, nhà giáo trong các cơ sở giáo dục được đánh giá mức độ đáp ứng tiêu chuẩn về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ theo chuẩn nghề nghiệp của chức danh nhà giáo. Việc đánh giá căn cứ vào hướng dẫn của bộ trưởng GD&ĐT và là cơ sở để thực hiện đánh giá nhà giáo theo quy định của Luật Nhà giáo, đồng thời phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng và thực hiện các chế độ, chính sách liên quan.

Trong tờ trình dự thảo Nghị định, cơ quan soạn thảo thẳng thắn nhìn nhận dù hệ thống quy định về phân loại, đánh giá viên chức đã được ban hành tương đối đầy đủ, song trên thực tế việc đánh giá vẫn còn nhiều bất cập. Ranh giới giữa các mức độ hoàn thành nhiệm vụ chưa rõ ràng, khiến kết quả đánh giá ở nhiều nơi chưa phản ánh đúng năng lực và mức độ cống hiến của từng cá nhân.

Một hạn chế lớn khác là kết quả đánh giá cá nhân tại nhiều cơ quan, đơn vị có mối liên hệ trực tiếp với trách nhiệm của người đứng đầu, đồng thời ảnh hưởng đến mức độ hoàn thành nhiệm vụ chung của tập thể. Điều này dẫn đến tình trạng đánh giá còn mang tính cảm tính, nể nang, "dĩ hòa vi quý", làm giảm ý nghĩa thực chất của công tác phân loại đội ngũ.

Từ thực tiễn đó, Luật Nhà giáo đặt ra yêu cầu chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục theo chuẩn nghề nghiệp gắn với chức danh nhà giáo. Đây được xác định là cơ sở quan trọng để thực hiện đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng, cũng như áp dụng các chế độ, chính sách và công tác tôn vinh, khen thưởng đối với đội ngũ.

Một điểm mới đáng chú ý trong đánh giá tác động của dự thảo Nghị định là đề xuất tăng cường kiểm định độc lập trong đánh giá nhà giáo thông qua việc thành lập trung tâm đánh giá nhà giáo.

Theo cơ quan soạn thảo, trung tâm này sẽ cung cấp các thông tin đánh giá khách quan, làm căn cứ cho việc xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, thực hiện chế độ, chính sách, tôn vinh, khen thưởng, đồng thời phục vụ công tác đánh giá cán bộ, công chức, viên chức theo quy định hiện hành.

Việc áp dụng cơ chế đánh giá độc lập cũng được kỳ vọng sẽ góp phần thiết lập hệ thống phân loại minh bạch, bảo đảm nguyên tắc đãi ngộ công bằng, người có đóng góp và hiệu quả công việc cao sẽ được hưởng mức đãi ngộ tương xứng. Qua đó tạo nền tảng cho việc xây dựng chế độ tiền lương, cơ hội thăng tiến và chính sách khuyến khích đối với những nhà giáo có thành tích xuất sắc.

Theo dự thảo, quy định về đánh giá nhà giáo theo chuẩn nghề nghiệp được áp dụng đối với cả nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập và ngoài công lập, nhằm bảo đảm chất lượng đồng bộ của đội ngũ nhà giáo trong toàn hệ thống giáo dục.