Vệ sĩ của ông Shinzo Abe đã có thể bảo vệ cựu thủ tướng đã khuất nếu họ che chắn hoặc lôi ông ra khỏi tầm bắn của tay súng trong 2,5 giây giữa phát súng đầu tiên - đã hụt - với phát súng thứ hai làm trọng thương ông Abe, theo các chuyên gia an ninh đã phân tích video về vụ ám sát.
Các chuyên gia cho rằng vệ sĩ của ông Abe đã bỏ sót nghi phạm Tetsuya Yamagami khi người này có thể tiến lại gần cựu lãnh đạo, thậm chí mang theo vũ khí.
“Đáng ra họ nên thấy việc tay súng đã chủ động tiến lại gần ông Abe, và can thiệp kịp thời”, Kenneth Bombace, Giám đốc Global Threat Solutions, công ty cung cấp dịch vụ vệ sĩ từng hỗ trợ an ninh ông Joe Biden khi còn là ứng viên tổng thống, cho biết.
Các chuyên gia trong nước và quốc tế nói việc không thể bảo vệ ông Abe đã làm lộ rõ những lỗ hổng an ninh tại đất nước được cho là an toàn và có luật kiểm soát súng đạn nghiêm ngặt.
Phản ứng sai lầm
Theo tờ Yomiuri, nghi phạm Yamagami đã đứng cách ông Abe 7 m trước khi bắn phát đầu tiên, và chỉ cách 5 m khi bắn phát súng thứ hai.
Các vệ sĩ của ông Abe dường như đã không lập “vòng tròn an ninh” quanh cựu thủ tướng, cựu lính đặc nhiệm SEAL John Soltys cho biết. “Họ đã không quan sát đám đông”.
Khi được hỏi về phân tích từ các chuyên gia, cảnh sát tỉnh Nara, nơi xảy ra vụ ám sát, cho biết “cam kết điều tra kỹ lưỡng về các vấn đề an ninh” liên quan đến việc bảo vệ ông Abe, song từ chối đưa thêm bình luận.
 |
| Cảnh sát tìm manh mối tại hiện trường vụ ám sát ông Shinzo Abe. Ảnh: Nikkei. |
Đoạn video cho thấy sau phát súng đầu tiên, ông Abe đã quay người nhìn về vai trái. Hai vệ sĩ đã xông vào giữa ông Abe và Yamagami, trong khi hai người khác tiến thẳng về phía nghi phạm.
Mặc dù lực lượng an ninh đã nhanh chóng khống chế và bắt giữ nghi phạm, việc tiến tới nghi phạm thay vì bảo vệ ông Abe được cho là “phản ứng sai lầm”, theo Mitsuru Fukuda, giáo sư Đại học Nihon chuyên ngành xử lý khủng hoảng và khủng bố.
Cục Cảnh sát Quốc gia Nhật bản (NPA) thừa nhận vụ ám sát ông Abe cho thấy cảnh sát đã không hoàn thành nhiệm vụ. NPA nói thêm đã lập đội điều tra để đánh giá các biện pháp an ninh nhằm tránh trường hợp tương tự tái diễn.
"Chúng tôi nhận thấy đây không chỉ là việc phản ứng ở hiện trường, như thiết lập lớp bảo vệ, triển khai nhân lực và các quy trình an ninh cơ bản, mà còn ở cách cảnh Cục Cảnh sát Quốc gia tham gia vào vụ việc”, NPA nói.
Mọi chuyện có thể đã khác
Khi ông Abe bước lên bục phát biểu, video cho thấy Yamagami đã đứng vỗ tay ở phía sau. Khi nghi phạm tiến lại gần, lực lượng an ninh đã không hành động ngay lập tức.
Một thành viên thuộc lực lượng Mật vụ Ngoại giao Mỹ - chuyên bảo vệ các quan chức ngoại giao và chức sắc nước ngoài, nói rằng ông Abe đáng lẽ phải có một vệ sĩ đứng cạnh để phản ứng trong những trường hợp khẩn cấp.
 |
| Lực lượng an ninh bị cho là phản ứng không phù hợp, khi xông về phía nghi phạm thay vì che chắn ông Abe. Ảnh: Kyodo News. |
“Khi đó, vệ sĩ có thể nắm thắt lưng và cổ áo, dùng cơ thể mình để che chắn và sơ tán ông ấy”, đặc vụ này nói.
Katsuhiko Ikeda, cựu Tổng giám đốc cảnh sát Tokyo, người từng điều hành an ninh cho hội nghị G8 ở Nhật Bản năm 2000 và 2008, nói rằng mọi chuyện có thể khác đi nếu ông Abe có vệ sĩ đứng cạnh và phản ứng trong một hoặc hai giây.
Một cựu trung sĩ cảnh sát tên Ito nói rằng lực lượng an ninh đã có thể ngăn chặn phát súng đầu tiên "nếu họ cảnh giác và giao tiếp”.
“Thậm chí sau phát đầu tiên, họ có hơn hai giây để phản ứng”, ông nói thêm. “Nếu ông Abe được bảo vệ đúng cách, vị cựu thủ tướng có thể tránh việc bị ám sát”.
