 |
| Quân giải phóng tấn công các điểm quan trọng của Mỹ tại Sài Gòn (1968). Ảnh: TTXVN. |
Tại Sài Gòn - Gia Định, ta tiến công vào các mục tiêu quan trọng: Đại sứ quán Mỹ, Dinh Độc Lập, Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Tư lệnh hải quân, Đài Phát thanh Sài Gòn, Tổng nha Cảnh sát, Bộ Tư lệnh Biệt khu Thủ đô, sân bay Tân Sơn Nhất... Tại Thừa Thiên Huế, lực lượng vũ trang tiến công vào 40 mục tiêu trong nội, ngoại thành, giải phóng phần lớn thành phố với trên 90% số dân; đánh chiếm các vị trí quân sự, đầu não của địch, các đồn bốt, căn cứ hậu cần (trừ căn cứ Phú Bài); tiêu diệt và làm tan rã đại bộ phận quân đội và chính quyền địch, đánh chiếm hai nhà lao và giải thoát trên hai nghìn chiến sĩ cách mạng và quần chúng yêu nước đang bị địch giam cầm; làm chủ gần hết thành phố Huế, giải phóng đại bộ phận nông thôn...
Tại thành phố Đà Nẵng, đêm 29 rạng ngày 30/1/1968, lực lượng pháo binh, đặc công, bộ binh, biệt động đánh phá các sân bay, trận địa pháo, kho tàng; chiếm một số mục tiêu trong thành phố để hỗ trợ cho quần chúng từ bên ngoài kéo vào phối hợp với quần chúng bên trong nổi dậy giành chính quyền. Tuy nhiên, do việc nắm tình hình chưa chắc, lại bị địch tập trung lực lượng chặn đánh quyết liệt nên phong trào nổi dậy của quần chúng nhân dân bên trong thành phố không thực hiện được theo kế hoạch...
Kết thúc đợt 1 (từ ngày 30-1 đến ngày 25-2-1968), Bộ Chính trị Trung ương Đảng (họp ngày 24-4-1968) đã nhận định: Tổng tiến công và nổi dậy đã giành thắng lợi to lớn, toàn diện, tạo nên bước ngoặt mới trong cục diện chiến tranh có lợi cho ta, gây bất lợi cho địch; đế quốc Mỹ thất bại nặng nề, ý chí xâm lược đã bị lung lay. Phân tích kết quả đợt 2 (từ ngày 5-5 đến ngày 15-6-1968) và đánh giá chung 2 đợt, Bộ Chính trị (họp tháng 8-1968) nhận định: Chúng ta "đã giành thắng lợi to lớn, toàn diện chưa từng có"...; và có thể nói, "cuộc tiến công của các lực lượng vũ trang và sự nổi dậy của quần chúng nhân dân ở các thành thị lớn là mũi nhọn thọc vào yết hầu của địch, có tầm quan trọng quyết định đối với toàn bộ chiến trường và toàn cuộc chiến tranh".
Với Mậu Thân, lần đầu tiên, quân và dân ta đã tiến công đồng loạt vào hậu cứ của địch tại các đô thị. Cuộc đọ sức quyết liệt giữa ta và địch trong nhiều tuần, nhiều tháng đã làm thương vong nặng nề cả quân số và phương tiện chiến tranh của địch; làm cho Mỹ - chính quyền Sài Gòn hoang mang, dao động, "làm lung lay ý chí xâm lược của đế quốc Mỹ", làm phá sản chiến lược "chiến tranh cục bộ" của Mỹ; buộc Chính phủ Mỹ phải chấp nhận rằng không thể dùng lực lượng quân viễn chinh Mỹ để giành chiến thắng trong chiến tranh Việt Nam. Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 đã làm đảo lộn thế bố trí chiến lược của quân Mỹ, làm rung chuyển nước Mỹ và "sau Tết, niềm tin của công chúng (Mỹ) đối với sự lãnh đạo của Tổng thống Johnson bị xói mòn nghiêm trọng".
Sự kiện Tết Mậu Thân cho thấy chính quyền và quân đội Sài Gòn không đủ khả năng đứng vững một cách độc lập như Mỹ - chính quyền Sài Gòn mong muốn. Mậu Thân 1968 là một "thắng lợi có ý nghĩa chiến lược cực kỳ quan trọng, tạo ra một bước ngoặt của cuộc chiến tranh, đánh dấu sự thất bại của chiến lược "chiến tranh cục bộ" của Mỹ, buộc Mỹ phải chuyển sang chiến lược phòng ngự trên toàn chiến trường, phải ngồi vào bàn đàm phán với ta ở Hội nghị Paris; chấm dứt ném bom miền Bắc không điều kiện, chủ trương "phi Mỹ hóa" chiến tranh, mở đầu thời kỳ xuống thang chiến tranh".
