Cuộc cách mạng nền tảng của trí não theo quan điểm của triết gia

Sách "Như ta là" của J.Krishnamurti. Ảnh: HQ.

"Ta là ai? Xã hội ta đang sống vận hành thế nào? Vị trí của ta trong xã hội là gì? Ta phải làm gì?... là những câu hỏi muôn thuở mà có lẽ ai cũng có lúc tự vấn trong đời.

Trình bày trong Như ta là, Krishnamurti cho rằng khắp nơi trên thế giới và trong bản thân mỗi người có quá nhiều vấn đề quan trọng phải giải quyết. Có biết bao vấn đề ta chẳng thể giải quyết nổi. Nhưng theo ông, có một cách giúp chúng ta vững bước - cuộc cách mạng nền tảng của trí não đem lại nhận thức rõ ràng.

Nếu ta không thấy chính mình “như ta là”, nếu ta không thấu hiểu người tư duy (cái thực thể tìm kiếm, không ngừng yêu cầu, đòi hỏi, chất vấn, ra sức khám phá…) thì khi đó tư tưởng của ta, cuộc tìm kiếm của ta sẽ vô nghĩa.

Chừng nào công cụ tư duy của ta còn chưa sáng tỏ, còn lầm lạc, còn bị quy định, thì bất cứ suy nghĩ nào của ta cũng bị hạn chế, nhỏ hẹp. Vì vậy, để giải quyết những vấn đề cốt lõi nêu trên, ta cần học cách giải thoát trí não khỏi mọi khuôn khổ xã hội đặt ra.

Hẳn nhiên, đây không phải một điều dễ làm. “Hãy thử làm đi và bạn sẽ thấy thật khó khăn biết bao đối với một trí não đã được đào tạo qua bao thế kỷ để so sánh, lên án, phán xét, đánh giá, để chấm dứt toàn bộ tiến trình đó và chỉ đơn giản quan sát cái đang là”, ông nhận định.

“Nếu ao ước tìm ra sự thật, ta phải hoàn toàn thoát khỏi mọi tôn giáo, thoát khỏi mọi sự quy định, thoát khỏi mọi giáo điều, mọi niềm tin, mọi quyền lực xui khiến ta phải tuân thủ, nghĩa là về cốt lõi, phải hoàn toàn đứng một mình, và việc đó rất khó khăn”, ông trình bày tiếp.

Sách Như ta là tập hợp 8 cuộc hội thoại ngẫu nhiên của J. Krishnamurti từ năm 1955. Nhưng đến nay, những vấn đề vị triết gia đặt ra vẫn tiếp tục gợi mở cho người đọc nhiều suy ngẫm.