 |
"Mọi thứ tuy đều được bày bán tại Barcelona nhưng lại không dành cho cư dân địa phương", bà Silvia Mateu, 61 tuổi, người đã sống tại khu vực ven biển của thành phố Barcelona trong gần 5 thập kỷ cho biết.
Trong 2 năm vừa qua, Barcelona đã buộc phải trải qua một cuộc thử nghiệm do đại dịch Covid-19 gây ra. Số lượng khách du lịch tới thành phố từng ở mức 30 triệu người bỗng chốc trở về 0.
Đối với nhiều cư dân địa phương, sự biến mất của khách du lịch phần nào lại là một điều tốt lành, giúp họ có thể thoải mái tới những địa điểm mà trước đó luôn chật kín du khách.
Nhưng cũng trong thời điểm này, hàng chục quán bar, nhà hàng và cửa hàng đã phải đóng cửa do không còn khách du lịch, buộc chính quyền Barcelona phải nghĩ về việc đa dạng hóa nền kinh tế thành phố.
Do có giá cả sinh sống rẻ hơn so với các thành phố như Paris hay Berlin, Barcelona trong thời gian đại dịch bùng phát đã bước đầu thành công trong việc thu hút các công ty khởi nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ.
Tuy nhiên, kể từ khi du khách bắt đầu trở lại thành phố trong dịp lễ Phục sinh (17/4), nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế của thành phố đã dừng lại do lợi nhuận từ ngành du lịch là quá lớn.
 |
| Ngày càng có nhiều du khách trở lại Barcelona sau khi các biện pháp phong tỏa được dỡ bỏ. Ảnh: AFP. |
Lĩnh vực nhà hàng, khách sạn, vốn bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong đại dịch, giờ đang rất hồ hởi với sự quay trở lại của khách du lịch. Phần lớn các cơ sở dịch vụ "sống sót" sau đại dịch đang lên kế hoạch đẩy mạnh kinh doanh để bù lại khoản thua lỗ trước đó. Tuy vậy, không phải ai làm việc trong ngành này cũng cảm thấy hạnh phúc.
"Chúng tôi tuy không muốn quay lại cuộc sống trong thời kỳ đại dịch, nhưng giai đoạn này cũng cho chúng tôi thời gian để xem xét những cơ hội kinh doanh bên ngoài lĩnh vực du lịch đại chúng", anh Martí Cusó, người sống ở khu phố cổ Gothic, địa điểm thu hút khách du lịch lớn nhất của thành phố, cho biết.
"Khu phố của tôi thường chật kín khách du lịch đến nỗi không còn không gian cho cư dân gặp gỡ hay cho trẻ con vui chơi, thậm chí khiến người dân địa phương thường xuyên mất ngủ. Hai năm vừa qua tuy khó khăn nhưng cũng là một cơ hội để nghĩ về đường lối phát triển của thành phố", anh Cuso nhận định.
Ông Jordi Rabassa, Ủy viên hội đồng thành phố Barcelona đại diện cho quận Ciutat Vella, trong đó bao gồm khu phố cổ Gothic, cũng đồng ý với nhận định trên.
 |
| Một du khách đang chờ để được vẽ chân dung tại trung tâm thành phố Barcelona. Ảnh: AFP. |
"Chúng ta đã không làm những điều cần thiết để mang đến sự thay đổi lớn trong mô hình kinh tế của thành phố. Tôi đã đấu tranh mạnh mẽ để thay đổi sự phát triển của thành phố theo hướng tập trung cho các ngành kinh tế địa phương. Chúng ta phải hành động để đảm bảo rằng 2 năm qua không chỉ là một ảo ảnh", ông Rabassa nói trong một cuộc phỏng vấn với trang tin tức elDiario.es.
Fermín Villar là chủ tịch hội Những người bạn của phố La Rambla, một con phố đi bộ thu hút nhiều khách du lịch tại Barcelona.
"Bạn không thể sửa chữa thành phố Barcelona nếu không thay đổi phố La Rambla", ông Villar nói, đồng thời chỉ ra rằng các nhà hàng và quán bar trên phố La Ramblar không phục vụ nhu cầu của người dân địa phương.
"Chúng ta không thể bảo họ phải tính giá bao nhiêu cho một cốc bia, nhưng nếu không có sự hợp tác của khối tư nhân thì chúng ta sẽ không thể làm được gì", ông Villar cho biết.
Nhận định của ông Villar đã chỉ ra trọng tâm của vấn đề. Đó là việc có quá nhiều người phụ thuộc vào lợi nhuận đến từ sự phát triển của du lịch đại chúng trong khi những người muốn có sự thay đổi lại không có đủ thẩm quyền để hiện thực hóa những mong muốn này.
Không đủ thẩm quyền để đưa ra những thay đổi
Một ví dụ của thực trạng này chính là dự định hạn chế số du thuyền cập bến Barcelona mỗi ngày của thị trưởng thành phố Ada Colau. Theo bà Colau, trong số 3,1 triệu khách du lịch đến Barcelona bằng du thuyền, có tới 40% chỉ dành dưới 4 giờ trong thành phố.
 |
| Du khách tụ tập tại công viên Güell nhìn ra ngôi đền Sagrada Familia. Ảnh: Shutterstock. |
Bà Colau cũng cho biết các công ty vận hành du thuyền thường chỉ cho khách đến một số địa điểm cố định và thường không đóng góp nhiều tiền cho nền kinh tế địa phương. Tuy nhiên, bà Colau đã không thể thực hiện ý định của mình do không có thẩm quyền quản lý đối với khu vực cảng thành phố Barcelona.
Một loại khách du lịch khác khiến người dân địa phương không hài lòng chính là những du khách trẻ, thường đến Barcelona vào mùa hè để tận hưởng khí hậu, những bãi biển, lễ hội và cuộc sống về đêm của thành phố.
Bà Colau muốn giảm thiểu số lượng khách du lịch này thông qua việc kiểm soát chặt chẽ hơn 6.000 căn hộ dành cho khách du lịch mà không được cấp phép. Tuy nhiên, nỗ lực của bà cũng bị đảo ngược sau phán quyết của Tòa án Tối cao cho phép các trang web quảng cáo các căn hộ không được cấp phép.
 |
| Thị trưởng Barcelona, bà Ada Colau trong thời gian qua đã nỗ lực hạn chế một số đối tượng du khách tới thành phố. Ảnh: Shutterstock. |
Ông Xavier Marcé, Ủy viên hội đồng thành phố phụ trách hoạt động du lịch, muốn các khách sạn nâng giá phòng để thu hút khách hàng giàu có hơn. Nhưng ông lại không thể tìm ra được một mức giá mới phù hợp.
Những hậu quả của du lịch đại chúng
Bà Mateu đã chỉ trích những tuyên bố muốn thu hút khách du lịch chất lượng đến Barcelona của những nhà chức trách.
"Những gì chúng ta có tại Barcelona là những khách du lịch say xỉn. Họ không đến đây thăm các bảo tàng hay tìm hiểu về văn hóa của chúng ta", bà Mateu nói.
"Mùa hè năm trước như là một địa ngục, mọi thứ đều đóng cửa nhưng khách du lịch vẫn đến vào cuối tuần. Họ tổ chức những bữa tiệc rượu trên bãi biển và các con phố. Giờ đây mọi thứ mở cửa và tình trạng thì tệ hơn rất nhiều, những bữa tiệc rượu cuối tuần giờ đây bắt đầu vào thứ tư", bà Mateu chia sẻ.
 |
| Thành phố Barcelona nổi tiếng với cuộc sống về đêm. Nhưng không phải cư dân địa phương nào cũng hài lòng với đối tượng du khách mà danh tiếng của thành phố mang lại. Ảnh: Shutterstock. |
Một trong những vấn đề lớn nhất chính là tình trạng quá tải khi khách du lịch thường chỉ đến thăm một vài địa điểm trong thành phố. Đó là lý do vì sao ông Marcé muốn đưa ra các giải pháp nhằm phân bố khách du lịch một cách dàn trải hơn.
Nhưng theo anh Cusó, đây chỉ là một biện pháp đánh lạc hướng dư luận. "Dù cho du khách có tới các địa điểm khác thì họ vẫn sẽ ghé thăm khu phố cổ Gothic hay công viên Güell. Vấn đề ở đây không phải là việc khách du lịch đi đâu hay thu nhập của họ. Sự phụ thuộc quá lớn của thành phố vào du lịch mới là vấn đề chính", anh Cusó nhận định.
Bà Mateu thì cho biết mình không phản đối việc làm du lịch. Tuy nhiên, bà muốn một mô hình du lịch văn mình, chấm dứt tình trạng du khách khiến người dân địa phương mất ngủ suốt đêm và làm ô uế đường phố.
Ngay ở thời điểm này, đã có những sự tranh cãi nổi lên về cách làm du lịch tại Barcelona và những thành phố khác. Với việc những khách sạn và chỗ ở đã kín phòng trong tháng 7 và 8, bà Mateu nhận định mùa hè này sẽ có rất nhiều vấn đề.
''Tuy mới chỉ là tháng 6, tình trạng bây giờ đã tồi tệ hơn bao giờ hết. Mùa hè này sẽ là một thảm họa", bà Mateu cho biết.
