Công nghệ nhận dạng biển số tự động (ANPR - Automated Number Plate Recognition) là một hệ thống ghi lại và xác định số lượng lớn các biển số xe trong thời gian thực. Nó được sử dụng rộng rãi bởi cảnh sát trên khắp thế giới, đặc biệt ở châu Âu và Mỹ.
Tuy nhiên, không giống camera bắn tốc độ và giao thông, camera sử dụng cho hệ thống ANPR sở hữu nhiều yếu tố cao cấp hơn. Trong đó, những camera này có chất lượng quang học cao cũng như khả năng quét biển số bằng tia hồng ngoại.
 |
| Công nghệ ANPR cho phép đo tốc độ, truy xuất giấy phép và kiểm tra tính pháp lý của phương tiện. Ảnh: Parking Network. |
Điều này giúp cảnh sát dễ dàng phát hiện các phương tiện vi phạm, bất chấp chủ sở hữu dùng biển giả hoặc cố tình che biển số.
Cách hệ thống ANPR hoạt động
Sau khi chụp ảnh biển số, công nghệ ANPR sẽ chuyển đổi chúng thành văn bản được mã hóa, hay còn biết đến với tên gọi nhận dạng ký tự quang học (OCR). Hiện tại, công nghệ này có thể được sử dụng trên CCTV (camera giám sát), camera giao thông và camera dành riêng cho ANPR.
Đặc biệt, trong một số trường hợp, camera dành riêng cho hệ thống ANPR có thể chiếu tia hồng ngoại để giúp thiết bị chụp hình ảnh rõ nét hơn. Điều này giúp cảnh sát có thể phát hiện chính xác phương tiện ngay cả khi chủ xe đã che hoặc cố tình làm mờ biển số.
 |
| Camera chuyên dụng của hệ thống ANPR sẽ chụp hình ảnh và quét chúng. Ảnh: IFSEC Global. |
Sau đó, hệ thống sẽ tìm kiếm tự động trên cơ sở dữ liệu được chia sẻ từ các cơ quan quản lý. Các camera này cũng thường được lập trình để chụp ảnh từ mọi hướng. Ngoài ra, tốc độ xử lý từ khi chụp đến khi khớp với dữ liệu chỉ được thực hiện trong vài giây.
Ví dụ ở Australia, hệ thống ANPR của cảnh sát bang Victoria có thể chụp một biển số và sau đó tự động truy xuất cơ sở dữ liệu VicRoads để xác định tên chủ sở hữu đã đăng ký, chi tiết giấy phép và địa chỉ đăng ký của phương tiện. Điều này từng làm dấy lên lo ngại về việc lạm dụng quyền hạn, quyền riêng tư cũng như việc truy xuất thông tin trái phép.
Hiện tại, công nghệ ANPR được sử dụng chủ yếu trên những đường cao tốc để kiểm tra tốc độ trung bình của các phương tiện. Bên cạnh đó, cảnh sát ở nhiều quốc gia ứng dụng công nghệ này để phát hiện, ngăn chặn và truy bắt tội phạm.
Điều này có nghĩa là bất cứ vấn đề gì của xe, từ việc phương tiện không có bảo hiểm, không đóng thuế, xe trộm cắp hoặc sai thông tin đăng kiểm đều dễ dàng bị phát hiện. Tại Vương quốc Anh, khoảng 11.000 camera ANPR đang gửi hơn 50 triệu bản ghi mỗi ngày.
Giải pháp và ứng dụng toàn diện
Công nghệ được sử dụng trong hệ thống ANPR dựa trên một loạt các thuật toán giúp xác định biển số xe. Nhìn chung, các thuật toán này có thể được chia thành 4 bước chính, bao gồm chụp ảnh phương tiện, phát hiện biển số, mã hóa và nhận dạng ký tự.
Do có tính chuẩn xác cao, hệ thống ANPR giúp xác định và xử lý hàng triệu vi phạm, từ lỗi đỗ xe sai quy định cho đến thông tin đăng kiểm tại Vương quốc Anh. Nó cũng giúp các cơ quan quản lý thu về hàng triệu bảng Anh tiền phạt từ các chủ phương tiện.
 |
| Công nghệ ANPR có thể giúp cảnh sát phát hiện biển số giả nhờ quét hình ảnh bằng tia hồng ngoại. Tuy nhiên, nó vẫn cần được phát triển thêm. Ảnh: Latest UK News. |
Vào năm 2018, sau 10,1 tỷ lượt quét biển số, cơ quan quản lý tại Vương quốc Anh đã xử phạt 6,96 triệu lượt vi phạm và thu về tổng cộng 472 triệu bảng Anh. Trong số 114 địa phương sử dụng các giải pháp ANPR, London Borough of Barnet là nơi xuất hiện nhiều vi phạm nhất, với gần 550.000 lỗi được ghi nhận cùng tổng số tiền phạt lên tới 38,3 triệu bảng Anh.
Ngoài ra, công nghệ ANPR cũng được sử dụng trong một số mục đích khác nhau, không chỉ riêng trong lĩnh vực phát hiện vi phạm giao thông. Công nghệ này được xem như một giải pháp phân tích tiếp thị để xác định có bao nhiêu người đã xem thông tin trên các biển quảng cáo ngoài đường.
Không chỉ vậy, công nghệ ANPR còn có thể giúp giới hạn tốc độ trong khu đông dân cư, phát hiện các trường hợp trộm cắp và cho phép cá nhân lấy phương tiện khỏi các bãi đỗ xe công cộng vào ban đêm.
Vào năm 2019, thị trường giải pháp ANPR được định giá vào khoảng 1,98 tỷ USD và dự báo đạt 4,12 tỷ USD vào năm 2027. Trong đó, tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) được ước tính đạt 9,58% từ giờ cho đến năm 2027.
