 |
Croatia vẫn tiến những bước vững chãi gây không ít bất ngờ trong kỳ World Cup lần này, dù cho cách đây 4 năm họ từng đi tới trận chung kết như một câu chuyện thành công thăng hoa nhất của một đội bóng được ít người để mắt tới trong lịch sử môn thể thao vua.
Tuy vậy, hẳn là ở đâu đó vẫn có chút ngờ vực khi nói về một chiến thắng cuối cùng cho “Vatreni” (Đội bóng rực lửa - biệt danh của tuyển Croatia). Bởi sau tất cả, đây là bóng đá, môn thể thao số 1 toàn cầu, chứ không phải bóng ném hay bóng nước, hai môn thể thao đồng đội khác mà Croatia đều giỏi nổi trội.
Trong hai môn thể thao đó, sự cạnh tranh ít khốc liệt hơn và người chơi cũng có cơ hội giành chức vô địch thế giới hàng năm. Đó cũng không phải là Davis Cup, giải tennis mà Croatia đã hai lần vô địch trong 17 năm qua, với hai thế hệ tay vợt khác nhau.
Muốn ở lại cho đến cùng
Với một quốc gia nhỏ, hy vọng lớn nhất thường là cơ hội một lần trong đời vào tới bán kết hoặc chung kết World Cup. Nhiều đội tuyển đến từ các quốc gia lớn hơn nhiều còn chưa bao giờ có được cơ hội đó, nhưng Croatia đang chuẩn bị tranh tài trong trận bán kết thứ ba sau chưa đầy một phần tư thế kỷ. Hơn nữa, họ vẫn chưa hài lòng, theo Guardian.
“Năm 2018, chúng tôi đã viết nên lịch sử, nhưng giờ chúng tôi muốn lặp lại điều đó”, đội trưởng Luka Modric nói với trang Marca sau khi anh cùng đồng đội Croatia đánh bại Brazil trên chấm luân lưu ở tứ kết World Cup 2022.
“Tôi hy vọng lần này chúng tôi có thể tiến thêm một bước nữa”, tiền vệ Mateo Kovacic tự tin. “Chúng tôi đến đây muốn ở lại cho đến cùng”, anh nói với HRT, đài truyền hình quốc gia Croatia. “Đó là mục tiêu của chúng tôi ngay từ đầu và vẫn chưa hoàn thành. Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức để đạt được những điều lớn lao hơn nữa”.
Toàn bộ đội tuyển đều đang hướng tới điều đó. HLV Zlatko Dalic chưa bao giờ nguôi ngoai thất bại trước tuyển Pháp ở chung kết 2018. Ông luôn tin các học trò của mình có thể đạt được nhiệm vụ bất khả thi và thuyết phục các cầu thủ chia sẻ niềm tin đó. Và bây giờ, khi đã tiến xa đến mức này, họ sẵn sàng nói lên suy nghĩ của mình: Chúng tôi đến đây để vô địch World Cup.
Tuy nhiên, giải vô địch bóng đã lớn nhất hành tinh thường không vận hành theo cách như vậy, khi những trận chung kết vẫn luôn là sân chơi riêng cho các siêu cường bóng đá. Song, Croatia - một quốc gia với chưa đầy 4 triệu dân - đang chỉ cách cột mốc đó một bước chân.
Câu hỏi đặt ra là siêu cường bóng đá ngày nay là ai? Có phải Argentina, đội đã thua Croatia 0-3 ở Nga bốn năm trước? Đó có phải là Pháp, đội mà Croatia đã đánh bại 1-0 ở Saint-Denis chỉ 6 tháng trước để đứng đầu bảng UEFA Nations League? Brazil? - đã về nước. Hay Đức? - cũng chung số phận với Brazil. Với những kết quả đạt được trong những năm gần đây của tuyển Croatia, liệu đội bóng mang biệt danh Vatreni đã được kể tên vào hàng ngũ này, viết lại định nghĩa về siêu cường bóng đá?
Nếu như vậy, họ hẳn là một trường hợp rất đặc biệt.
Trong hai kỳ World Cup liên tiếp, tuyển Croatia đã 4 lần phải phân định bằng các loạt luân lưu cân não, nhưng không một lần nào thần chiến thắng quay lưng với đội bóng Nam Âu.
Croatia đã đánh bại tuyển Brazil trong một trận đấu mà giới quan sát nhận định đôi chân của nhiều ngôi sao lớn của đại diện châu Âu đã vượt quá giới hạn khi bước sang hiệp phụ.
Vào giờ nghỉ, huấn luyện viên Zlatko Dalic gọi thủ quân 37 tuổi Luka Modric và trao đổi về việc thay đổi tiền vệ, với những cầu thủ mới sung mãn hơn, nhưng đánh đổi lại đẳng cấp sẽ khó sánh ngang như cái tên kỳ cựu trên sân.
Sau cùng, đội trưởng của Croatia là người duy nhất trong bộ 3 tiền vệ (gồm Marcelo Brozovic và Mateo Kovacic) vẫn ở lại trên sân, nơi anh chứng kiến Bruno Petkovic ghi bàn gỡ hòa để đưa trận đấu vào loạt luân lưu. Luka Modric sau đó cũng đã góp phần giúp người hâm mộ Croatia có một bữa tiệc ăn mừng đội bóng lần thứ hai liên tiếp lọt vào bán kết World Cup.
“Đó là người Croatia”, ông Dalic nói. “Họ đã thể hiện mình ngay ở những thời khắc khó khăn nhất”.
Sự không biết mệt mỏi, không chịu khuất phục đó đã trở thành kim chỉ nam để tuyển Croatia lần thứ 2 góp mặt trong 4 đội mạnh nhất World Cup.
Tính cả World Cup 2018 và trước trận gặp Argentina tại sân Lusail, ở các vòng loại trực tiếp, các cầu thủ Croatia đều phải chơi 5 trận 120 phút, trong đó có 4 trận phải phân định nhờ loạt luân lưu. Ở các trận đấu đó, chiến thắng đều gọi tên “Vatreni”.
“Chúng tôi biết không ai muốn đối đầu với chúng tôi”, hậu vệ tuyển Croatia Borna Sosa nói sau chiến thắng trước tuyển Brazil. “Chúng tôi có những cầu thủ tốt cùng tinh thần tốt. Chúng tôi sẵn sàng đi đến trận cuối cùng”.
 |
| Thủ quân tuyển Croatia Luka Modric cùng gia đình ăn mừng sau chiến thắng trước tuyển Brazil trên chấm luân lưu. Ảnh: Reuters. |
Không chịu khuất phục
Có nhiều cầu thủ đã lý giải về nguồn gốc cho tinh thần bất khuất của đội bóng Nam Âu. Luka Modric và thủ thành Dominik Livakovic thường nhắc đến việc họ kế thừa tinh thần đó từ lịch sử giành độc lập của đất nước, khi nhiều cầu thủ trong đội sinh ra trong giai đoạn Croatia vẫn chìm trong xung đột, theo New York Times.
“Chúng tôi đã chiến đấu rất nhiều để giành được độc lập với tư cách là một quốc gia, và chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu đến cùng”, thủ quân của tuyển Croatia nói.
Gia đình Luka Modric rời khỏi Croatia khi anh 6 tuổi để tránh bom đạn, ông của Modric thiệt mạng trong xung đột, trong khi những người đồng đội nhỏ tuổi tại tuyển Croatia có tuổi thơ gắn với bóng ma chiến sự. “Đó là cách chúng tôi lớn lên”, Livakovic nói.
Croatia có lần đầu dự World Cup với tư cách quốc gia độc lập là vào năm 1998. Ngay ở giải đấu cấp thế giới đầu tiên đội tuyển ở Nam Âu, họ đã làm nên kỳ tích khi đã giành hạng 3 chung cuộc, với thế hệ của những danh thủ như Davor Suker, Zvonimir Boban hay Slaven Bilic
Thành tích 1998, cựu danh thủ Croatia Boban nói đó không chỉ là màn thể hiện đầu tiên của Croatia trước cộng đồng quốc tế, “nó giúp mọi người trên thế giới biết rằng chúng tôi có thể mang giá trị to lớn”.
“Croatia gắn chặt với bóng đá. Nó ăn sâu vào văn hóa của chúng tôi, và là điều chính yếu trong xã hội Croatia”, ông Boban nói thêm.
Trong khi đó, ông Slaven Bilic chia sẻ rằng sau chiến tích 1998, không ai nghĩ Croatia có thể lặp lại điều tương tự.
 |
| Cổ động viên Croatia ăn mừng đội nhà lần thứ hai liên tiếp vào bán kết. Ảnh: Reuters. |
"Rồi đến năm 2018 tại Nga, đội bóng làm tốt lứa '98 của tôi hơn khi lọt vào đến chung kết. Và những người đó lại nói tiếp: 'Đến đây thôi'", ông Bilic viết trên Athletic.
Tuyển Croatia chỉ lỡ hẹn với một trong 7 kỳ World Cup gần nhất (năm 2010). Tại các kỳ World Cup, 3 lần họ vượt qua vòng bảng đều tiến đến bán kết. “Vatreni” thường xuyên là cái tên quen thuộc ở sân chơi World Cup hay EURO, điều giúp đội bóng này vượt hơn nhiều quốc gia châu Âu với quy mô tương đương.
Tính gắn kết
"Chúng tôi rất tốt ở những môn thể thao đồng đội. Với môn bóng rổ, bóng ném hay bóng nước, chúng tôi cũng thuộc nhóm tốt nhất thế giới. Với những môn thể thao này, nó là về tính đồng đội, giúp đỡ lẫn nhau. Chúng tôi có sự gắn kết và tính đoàn kết đó", ông Slaven Bilic nhấn mạnh.
Không có sự phân chia cấp bậc rõ rệt trong đội tuyển Croatia, theo New York Times. Cả những tân binh mới lên tuyển cũng được đưa ra ý kiến. Huấn luyện viên Dalic áp dụng sự kỷ luật có kiểm soát, như tin tưởng những “công thần” như Luka Modric và các cầu thủ dày dạn kinh nghiệm khác để truyền đạt tính tập thể trong đội.
Tuyển Croatia luôn đặt kỳ vọng cao trong nội bộ đội bóng, và hậu vệ Sosa nói rằng các cầu thủ đã thấm nhuần tư tưởng “không ăn mừng bàn thắng, chỉ ăn mừng chiến thắng”. Công thức cuối cùng cho thành công của Croatia là việc các cầu thủ mang tâm thế tự tin, kể cả khi bị coi là đội yếu hơn. Bên ngoài, nhiều người coi đội bóng đến từ quốc gia ven biển Adriatic ở thế yếu, nhưng đó không phải điều Croatia tự nhìn nhận chính mình.
Zvonimir Boban kể lại người Croatia ở các thế hệ luôn tự tin mỗi khi gặp các đại diện lớn: "Khi chúng tôi đấu với tuyển Brazil? Chúng tôi nghĩ Brazil mạnh, nhưng chúng tôi mạnh hơn. Đối đầu với tuyển Italy? Italy không tài năng đến thế", hay "Chúng ta sẽ đánh bại tuyển Đức", là những ý nghĩ mà người Croatia mang đến ở mỗi trận đấu, với niềm tin đội nhà sẽ giành chiến thắng.
 |
| Cầu thủ Croatia ăn mừng sau chiến thắng trước tuyển Brazil. Ảnh: Reuters. |
Hầu như mọi cầu thủ trẻ tại Croatia đều trải qua giai đoạn ăn tập tại hai câu lạc bộ lớn nhất nước - Dinamo Zagreb và Hajduk Split. Điều đó giúp những cái tên trên đội tuyển là đồng đội hay những người bạn. "Gia đình" là khẩu hiệu mà tuyển Croatia mang tới giải đấu lần này. "Đất nước của chúng tôi nhỏ, do đó nhiều cầu thủ Croatia đã là những người bạn khi chơi cùng nhau lúc 10-11 tuổi", ông Slaven Bilic nói.
Lịch sử còn cách Croatia một trận đấu nữa. Chiến thắng trước Argentina sẽ giúp thầy trò huấn luyện viên Zlatko Dalic lần thứ hai liên tiếp có mặt tại chung kết kỳ World Cup.
"Họ (Argentina) nên chuẩn bị cho hiệp phụ, và cả loạt luân lưu nữa", ông Bilic gửi đi thông điệp trước đại chiến tại bán kết.
