“Không dám” là một chuyện, “không thể” lại là chuyện khác. Không phải ai cũng giàu được, nhưng ai cũng có thể dám làm giàu. Một số thì buộc phải làm giàu. Chúng ta hãy cùng xem xét một vài con số liên quan đến cơ hội trở thành người giàu nhé.

Xét theo định nghĩa như tôi đã nói thì chỉ có 0,000016% trong số 60 triệu dân Anh là người giàu, tương đương với 1% của 1% của 1% của 1% của 1% dân số thế giới. Nếu người bạn thân chí cốt của quý vị được thừa kế 1 triệu bảng Anh, và chia cho quý vị 0,000016 số tài sản trời cho đó thì quý vị sẽ nhận được một món hời trị giá 16 bảng. ‘Ái chà, cảm ơn nhé thằng bạn!’.

Nếu tài sản chỉ kiếm được là từ kết quả xổ số thì cơ hội để quý vị xoay sở được cho mình một chân trong danh sách 1.000 người giàu nhất nước Anh là 16 phần triệu. Muốn leo tiếp lên danh sách 50 người giàu nhất, quý vị sẽ phải phấn đấu hơn nữa, vì cơ hội khi đó sẽ là 1 phần triệu, mà trong những tập thể này còn phải chừa lại kha khá chỗ cho những tay giàu lên hoàn toàn hoặc một phần nhờ của thừa kế.

Những cơ hội như thế nghe chừng còn lâu mới tới lượt ta!

May thay, chuyện của cải được định đoạt bằng trò may rủi thừa kế đang ngày càng ít dần. Chỉ có một phần tư số người lọt vào Danh sách Người giàu của tờ The Sunday Times của Anh hoàn toàn nhờ tài sản thừa kế - con số này thực tế đúng là nhiều như vậy.

Cơ hội trở thành người giàu hoặc siêu giàu không lớn. Ảnh: Tima Miroshnichenko /Pexels.

Cách đây 25 năm, câu chuyện lại khác hẳn. Hồi đó gần 3/4 trong số người giàu phất lên là do sinh ra đã giàu. (Tuy nhiên thuở đó danh sách kia chỉ có 200 người.) Đám quyền thế ấy đã thành ra thất thế! Và vị thế của họ sẽ còn tiếp tục rơi rụng nữa khi một người giàu mới nổi như quý vị xuất hiện, đẩy họ sang một bên để tiến vào lãnh địa vàng đó, độc giả thân mến ạ.

Đó sẽ là kịch bản có thật nếu quý vị đủ khả năng, bởi vì đâu phải ai cũng đủ tài sức làm được điều đó. Hãy cùng xét liệu những yếu tố nào khiến người ta không giàu được, từ đó chúng ta sẽ gạn lọc được sói khỏi đám hươu nai, kẻ săn mồi khỏi bầy mồi, và tách quý vị ra khỏi cuộc đời làm nô lệ cho lương bổng.

Yếu tố trước nhất là sức khỏe. Người ốm yếu dù có thông minh đến đâu cũng khó đủ sức cho công cuộc làm giàu. Bất luận ra sao thì sức khỏe xập xệ cũng sẽ khiến cho hào quang của tài sản nhanh mờ nhạt-trừ khi được chăm sóc sức khỏe ở mức tối đa. (Tôi có thể chứng thực nhận định này bằng kinh nghiệm của riêng mình. Cho đến nay tôi đã có hai lần ốm thập tử nhất sinh, và vào những lúc đó kiếm tiền không còn là ưu tiên hàng đầu của tôi nữa. Thực ra đã có lúc sức khỏe tôi sa sút đến mức quên cả việc truy cứu trách nhiệm những kẻ khốn nạn. “Ngẫm lại mới hiểu rằng lúc đó sức khỏe mình đã kiệt quệ lắm rồi!”

Nhưng lúc nào cũng vậy, luôn có ngoại lệ. Nhà vật lý Stephen Hawking phải gắn chặt với xe lăn suốt nhiều năm trời vì một chứng nan y đáng sợ, vậy mà vẫn kiếm được bộn tiền nhờ một cuốn sách hiếm ai đọc được một mạch từ đầu đến cuối. Cuốn sách đã bán được hàng triệu bản này mang tên A Short History of Time (Lược sử thời gian). (Quý vị biết không, ông còn đóng một vai trong chương trình The Simpsons nữa đấy!) Xin ngả mũ trước ngài, thưa giáo sư!

Hai điều nữa chúng ta cần tính đến là tuổi tác và những yếu tố đẩy ta vào thế bất lợi. Đó không phải là màu da, chủng tộc, tôn giáo, hoàn cảnh gia đình hay sự thiếu giáo dục - tất cả những thứ đó không phải là khó khăn không thể vượt qua trong nền dân chủ phương Tây - mà là sự sa sút ngày một trầm trọng cả về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của tuổi già. Yếu tố này tuy xét trong ngắn hạn thì chưa nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại thực sự là cản trở lớn đối với bất kỳ nỗ lực tích lũy của cải nghiêm túc nào, trừ trường hợp thừa kế hoặc thắng xổ số.

Như vậy chúng ta còn lại những người tương đối khỏe mạnh và những người chưa hẳn nhiều tuổi để tự nhận mình già. Có gần 40% dân số Anh hoặc là đã già đến độ không còn mấy hy vọng kiếm được nhiều tiền, hoặc là còn quá trẻ để có thể kiếm tiền chóng vánh, trừ khi họ được thừa kế. Nếu quý vị không thuộc nhóm nào trong các nhóm vừa kể trên thì hiện nay quý vị chỉ cần phải vượt qua 35.999.000 đối thủ nữa thôi.

Thế nghĩa là cơ hội chen chân vào nhóm 1.000 người giàu nhất nước Anh của quý vị là 25 phần triệu. Nghe chừng quá đỗi gian nan!