 |
Với tư cách một ngôi sao truyền hình thực tế, ông trùm kinh doanh, chính trị gia và cựu tổng thống, ông Donald Trump luôn dựa vào các phương tiện truyền thông đại chúng trong quá trình tranh cử và nhận được những gì mong muốn.
Theo cây bút Margaret Sullivan của Guardian, trong nhiều thập kỷ, ông Trump giành được sự chú ý mà bản thân luôn khao khát nhờ những bài báo lá cải về hôn nhân và sự nghiệp của mình, hay các cuộc vận động quá khích.
Song giờ đây, sự thao túng đó đang quay lại tấn công cựu tổng thống.
Bản cáo trạng từ văn phòng công tố viên quận Manhattan Alvin Bragg, với 34 trọng tội liên quan đến khoản tiền bịt miệng ngôi sao phim khiêu dâm Stormy Daniels, có thể sẽ không khiến ông Trump phải ngồi tù, nhưng sẽ khiến ông mang danh một bị cáo hình sự.
“Đó là điều đáng xấu hổ đầu tiên đối với một cựu tổng thống Mỹ, mặc dù ông Trump đang coi nó như một huy hiệu danh dự và một cơ hội huy động hàng triệu USD”, bà Sullivan viết.
Chiến thuật "tóm và diệt"
Tâm điểm của vụ truy tố là chiến thuật “tóm và diệt” (catch and kill) của giới truyền thông.
Thuật ngữ "tóm và diệt" thường được sử dụng trong lĩnh vực truyền thông ở Mỹ, ám chỉ một tờ báo hay tạp chí thỏa thuận khai thác độc quyền một câu chuyện. Tuy nhiên, sau đó họ quyết định không xuất bản vì không muốn đưa thông tin bất lợi ra ánh sáng.
Với cáo buộc chống lại ông Trump, công tố viên Bragg nêu rõ “từ tháng 8/2015 đến tháng 12/2017, bị cáo đã cùng những người khác sắp xếp kế hoạch gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 bằng cách xác định, mua chuộc và ngăn chặn công khai thông tin tiêu cực nhằm tăng triển vọng bầu cử”.
Ông cáo buộc những người tham gia đã vi phạm luật bầu cử và làm sai lệch hồ sơ kinh doanh để che giấu khoản tiền bịt miệng bà Daniels.
 |
| Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump chào đón người ủng hộ ở Palm Beach, Florida, trước khi ra hầu tòa ở New York. Ảnh: Reuters. |
Nhận định về mức độ nghiêm trọng của vụ việc, Ronan Farrow - cây bút của tờ New Yorker và là tác giả cuốn sách “Catch and kill” - cho biết lập luận pháp lý của ông Bragg có thể chưa được kiểm chứng, và các hình phạt có thể bị hạn chế ngay cả khi ông thắng thế, nhưng cáo buộc lần này vẫn rất quan trọng.
“Việc công tố viên đang tìm cách buộc (ông Trump) chịu trách nhiệm cho thấy hệ thống tư pháp hình sự ngày càng nghiêm khắc hơn với các chiến thuật được các tờ báo lá cải như Enquirer sử dụng từ lâu”, ông Farrow nói.
Farrow coi đây là "một kế hoạch phối hợp nhằm che giấu những sự thật xung quanh ông Donald Trump, với mục đích cụ thể là gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử".
David Corn, cây bút của tờ Mother Jones, cũng nhấn mạnh: “Vấn đề lớn là ông Trump bị cáo buộc âm mưu vi phạm luật bầu cử khi sử dụng chiến thuật ‘tóm và diệt’ trong 3 vụ việc với người gác cửa, người mẫu Playboy Karen McDougal và bà Stormy Daniels”.
Vụ việc đầu tiên liên quan đến câu chuyện của một người gác cửa ở Tháp Trump và một đứa con ngoài giá thú của ông Trump. Vụ việc thứ hai là mối tình giữa ông Trump và người mẫu McDougal. Cuối cùng là vụ ngoại tình của cựu tổng thống với ngôi sao phim khiêu dâm Daniels.
Để che giấu triệt để những câu chuyện này, ông Trump cần có sự hợp tác của AMI - công ty mẹ của tờ National Enquirer, cũng như cựu luật sư Michael Cohen. Giám đốc của National Enquirer, David Pecker, đã đồng ý săn lùng những câu chuyện tiêu cực về ông Trump và báo cho ông Cohen trước khi công bố. Sau đó, cố vấn của cựu tổng thống sẽ mua chuộc nguồn tin.
“Điều đó thật xấu xí. Đó không phải là cách báo chí nên hoạt động”, bà Sullivan nói.
Trả giá
Tuy nhiên, những hành động này rất phù hợp với quan điểm của ông Trump rằng báo chí chỉ là công cụ giúp cựu tổng thống thu hút sự chú ý và yêu mến mà ông hằng khao khát.
Thậm chí, ông Trump còn có thái độ coi thường sức mạnh dư luận. Ông được cho là từng nói với cựu luật sư Cohen rằng nếu có thể trì hoãn khoản thanh toán 130.000 USD cho bà Daniels đến sau cuộc bầu cử, “họ sẽ tránh phải trả toàn bộ vì vào thời điểm đó, dù câu chuyện được công bố cũng sẽ chẳng có vấn đề gì”.
 |
| Tờ New York Times đưa tin về vụ việc của cựu Tổng thống Trump. Ảnh: Reuters. |
Trong khi đó, các cáo buộc từ ông Bragg phải nhận nhiều chỉ trích, bao gồm cả những gương mặt lớn trong giới truyền thông, từ nhà bình luận Ruth Marcus của tờ Washington Post hay một loạt chuyên gia của Fox News. Họ đều cho rằng bản cáo trạng có động cơ chính trị hoặc không rõ ràng về mặt pháp lý.
Bà Sullivan nhận định có thể nỗ lực truy tố sẽ không đạt được nhiều kết quả, song bà đặt niềm tin vào tuyên bố công khai của ông Bragg: “Chúng tôi không thể và sẽ không bình thường hóa hành vi phạm tội nghiêm trọng”.
Sau một thời gian dài theo dõi cách ông Trump sử dụng phương tiện truyền thông cho những mục đích sai trái riêng, "tuyên bố của công tố viên và bản cáo trạng cho thấy chút hy vọng rằng những người như cựu tổng thống cuối cùng sẽ phải trả giá", bà Sullivan viết.
Trong thời gian tới, ông Trump sẽ phải tham gia một cuộc chiến pháp lý trên nhiều mặt trận. Công tố viên quận Fulton Fani Willis được cho là đang chuẩn bị truy tố vụ việc ông Trump và đồng minh cố lật ngược kết quả bầu cử 2020 tại bang Georgia.
Cuối tuần qua, tờ Washington Post cũng đưa tin Bộ Tư pháp Mỹ đang theo đuổi các cáo buộc “cản trở công lý” chống lại ông Trump, liên quan đến việc lưu trữ tài liệu mật tại dinh thự Mar-a-Lago. Và tất nhiên, cuộc bạo loạn ở Điện Capiton hôm 6/1/2021 cũng sẽ là vấn đề lớn.
Theo cây bút Walter Shapiro từ Guardian, cựu tổng thống thường trông chờ vào luật sư Roy Cohn - người từng dạy ông Trump "khinh thường" luật pháp vào những năm 1970. Tuy nhiên, ngay cả một nhóm luật sư như ông Cohn có lẽ cũng không thể ngăn cựu tổng thống dành phần lớn thời gian của chiến dịch tranh cử năm 2024 trong các phòng xử án và cuộc thảo luận với đội ngũ pháp lý.
Tiết lộ về tổng thống Mỹ
Mục Thế giới xin giới thiệu tủ sách về tổng thống Mỹ, cung cấp cho độc giả thông tin về các đời tổng thống Mỹ cùng những người thân của họ, qua đó cho phép chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn không chỉ vào cuộc đời của những nhà lãnh đạo xứ cờ hoa mà còn là vào nền chính trị Mỹ.
