|
|
Các thành viên của phái đoàn do Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị dẫn đầu, tham dự một cuộc họp tại Moscow, ngày 2/12. FT. |
Theo Financial Times, Bộ Tài chính Nga cho biết tổng giá trị phát hành trái phiếu đạt 20 tỷ nhân dân tệ (khoảng 2,8 tỷ USD) chia thành 2 kỳ hạn: 12 tỷ nhân dân tệ (1,7 tỷ USD) đáo hạn năm 2029 với lợi suất 6% và 8 tỷ nhân dân tệ (1,13 tỷ USD) đáo hạn năm 2033 với lợi suất 7%. Quy mô đợt phát hành này vượt xa các thương vụ phát hành trái phiếu bằng đồng nhân dân tệ gần đây của nhiều quốc gia khác như Hungary (5 tỷ nhân tệ - 710 triệu USD) hay tiểu vương quốc Sharjah thuộc UAE (2 tỷ nhân dân tệ - 280 triệu USD).
Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov nhấn mạnh mục tiêu "thiết lập chuẩn lợi suất chủ quyền bằng nhân dân tệ" để làm tham chiếu cho doanh nghiệp nội địa phát hành cho thị trường Trung Quốc nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương.
Hơn một nửa khối lượng trái phiếu được các ngân hàng Nga mua vào. Đây là nhóm tổ chức đã tích lũy vị thế nhân dân tệ lớn trong những năm gần đây thông qua tài trợ thương mại với Trung Quốc.
Với lãi suất trong nước đang trên 16%/năm và lạm phát khoảng 7%, kênh huy động bằng nhân dân tệ giúp Nga tiếp cận chi phí vốn thấp hơn đáng kể so với phát hành bằng đồng rúp.
Động thái này diễn ra trong làn sóng đi vay bằng nhân dân tệ của nhiều chính phủ khi Bắc Kinh thúc đẩy quốc tế hóa đồng nội tệ. Tuy nhiên, chi phí vốn của Nga vẫn cao hơn mặt bằng chung. Chẳng hạn, Ngân hàng Phát triển Kazakhstan phát hành “dim sum bond” với lợi suất khoảng 3,3%, thấp hơn nhiều so với mức 6-7% mà Nga phải trả.
Các chuyên gia đánh giá động thái phát hành trái phiếu của Nga vừa phục vụ tài khóa, vừa mang tín hiệu địa kinh tế. Maximilian Hess, nhà sáng lập Enmetena Advisory, nhận định: “Thương vụ này giúp bù đắp thâm hụt ngân sách và cho thấy Trung Quốc tin rằng Nga đang đi cùng quỹ đạo quốc tế hóa đồng nhân dân tệ”. Ông nói thêm, nhiều khả năng Bắc Kinh “đã gật đầu” trước khi Moscow tiến hành.
Về kỹ thuật thị trường, Nga lựa chọn phát hành “dim sum bond” ở nước ngoài thay vì “panda bond” tại Trung Quốc đại lục do các rào cản về xếp hạng tín nhiệm và chuyển đổi dòng tiền.
Một số nền kinh tế như Indonesia hay Pakistan đang cân nhắc “panda bond” trong năm tới, trong khi các doanh nghiệp Nga đã có tiền lệ. Rusal từng phát hành “panda bond” năm 2017 và tiếp tục đi vay bằng nhân dân tệ tại Nga từ năm 2022, dù đến nay chưa hình thành nhịp phát hành đều đặn.
Sau khi bị phương Tây đóng băng hàng trăm tỷ USD tài sản và cắt đứt khỏi hệ thống tài chính toàn cầu, đồng nhân dân tệ trở thành “đồng tiền dự trữ mới” của Nga. Tính đến cuối năm 2023, phần lớn trong số 50 tỷ USD tài sản lưu động của Quỹ Tài sản Quốc gia Nga đã được chuyển sang nắm giữ bằng đồng nhân dân tệ.
Ở chiều giao thương, Trung Quốc đã trở thành khách hàng năng lượng chủ chốt của Nga. Theo các ước tính nghiên cứu thị trường năng lượng, Bắc Kinh mua gần một nửa lượng dầu xuất khẩu của Moscow kể từ cuối năm 2022, với giá trị riêng tháng 10 lên tới gần 7 tỷ USD.
Dù Nga áp thuế với ôtô Trung Quốc, các tài nguyên như dầu, than và nhiên liệu khác vẫn tiếp tục chảy vào Trung Quốc, qua đó củng cố nền tảng thanh toán song phương bằng đồng nhân dân tệ.
Mở kênh trái phiếu bằng nhân dân tệ cho khu vực doanh nghiệp được định hướng là bước tiếp theo. Với mặt bằng lãi suất rúp cao và chi phí vốn nội địa đắt đỏ, vay nhân dân tệ có thể hấp dẫn hơn đối với các tập đoàn lớn. “Doanh nghiệp Nga đã vay bằng nhân dân tệ một thời gian, nhưng dư địa còn rất lớn. Một ngày nào đó, quy mô vay nhân dân tệ ở Nga có thể sánh với giai đoạn vay bằng USD trước đây”, Hess nhận định.
Tuy nhiên, nhiều rào cản còn tồn tại như chênh lệch lợi suất so với các nhà phát hành khác, yêu cầu pháp lý nếu muốn tiếp cận nhà đầu tư đại lục, thách thức chuyển đổi nguồn vốn ra khỏi Trung Quốc, cũng như rủi ro chế tài thứ cấp có thể cản trở tiến trình này.
Dù vậy, xét tổng thể, thương vụ phát hành trái phiếu chính phủ gần 3 tỷ USD lần này cho thấy Nga đang từng bước “định chế hóa” kênh huy động nhân dân tệ để tài trợ ngân sách và tái cơ cấu nợ công, đồng thời gắn chặt hơn vị thế tài chính với hệ sinh thái vốn và thanh toán của Trung Quốc.
Nền kinh tế với độ mở lớn như Việt Nam không thể tránh khỏi những tác động từ xu hướng kinh tế thế giới. Trong thế giới kinh doanh phức tạp và thay đổi liên tục như hiện nay, việc cập nhật kiến thức và hiểu biết về các xu hướng kinh doanh trên thế giới rất quan trọng. Để độc giả có thể tiếp cận những thông tin kinh tế quốc tế mới nhất, Tri Thức - Znews giới thiệu Tủ sách kinh tế thế giới với những cuốn sách và câu chuyện kinh doanh đáng chú ý. Từ việc nghiên cứu các công ty hàng đầu đến việc khám phá những xu hướng kinh tế mới, Tủ sách sẽ là nơi cập nhật các thông tin mới nhất về hoạt động kinh tế toàn cầu.
