Vào mùa thu năm 2021, máy bay do thám không người lái của Mỹ di chuyển đến phía trên một ngôi nhà ở rìa rừng ô liu, phía tây bắc Syria.
Camera của chiếc máy bay đã ghi lại chớp nhoáng hình ảnh một người đàn ông bị mất một chân sống bên trong tòa nhà.
Sau đó, chiếc máy bay không người lái này đã cố định góc quay ở sân thượng và chờ đợi. Nhiều thiết bị tình báo khác cũng tham gia theo dõi, và cuối cùng nỗ lực đã được đền đáp.
Khuyết tật cơ thể khiến thủ lĩnh IS bị phát hiện
Trong một vài ngày, các thiết bị tình báo ghi lại hình ảnh người đàn ông tập tễnh trên sân thượng, với một chiếc chiếu để cầu nguyện. Thỉnh thoảng, người đàn ông này mạo hiểm ra ngoài đi dạo một đoạn ngắn, hoặc chỉ đứng ở cửa để tận hưởng không khí trong lành.
Nhân vật này bị cụt chân phải. Điều đó khớp chính xác với mô tả về đối tượng của cuộc truy lùng ráo riết do Mỹ thực hiện trong suốt hai năm: Thủ lĩnh IS Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurayshi.
 |
| Ảnh chụp tòa nhà nơi thủ lĩnh IS ẩn náu, từ máy bay do thám của Mỹ trước khi cuộc đột kích diễn ra. Ảnh: Washington Post. |
Sau nhiều ngày theo dõi, các nhân viên tình báo Mỹ đã xác nhận danh tính của al-Qurayshi.
“Đã có những dấu vết”, một quan chức tình báo Mỹ cho biết. Đó là những người đưa tin và mối liên lạc với lực lượng chiến binh thánh chiến.
“Họ (những người theo dõi) đã chắt lọc những thông tin, thu thập càng nhiều dữ liệu càng tốt để xem nhân vật này đang liên lạc với ai”, ông cho biết.
Hình ảnh al-Qurayshi hiện lên theo những gì cơ quan tình báo thu được cho thấy ông là người nắm chắc quyền điều hành. al-Qurayshi tham gia sâu rộng vào việc lập kế hoạch hoạt động, điều khiến ông ta trở nên đặc biệt nguy hiểm. Nhưng theo thời gian, đó cũng là điều khiến nhân vật này dễ bị phát hiện.
Để trốn tránh những kẻ truy đuổi, thủ lĩnh IS đã áp dụng nhiều biện pháp an ninh nghiêm ngặt. al-Qurayshi cấm việc sử dụng điện thoại di động và kết nối Internet, đồng thời dựa vào các thuộc hạ để truyền tin. Ông cho rằng việc sử dụng con người an toàn hơn điện thoại di động và các phương tiện liên lạc điện tử khác.
Nhưng cách thức này khiến nhiều người lạ ra vào Atma, một thị trấn nhỏ ở biên giới giáp với Thổ Nhĩ Kỳ. Do đó, một số người dân địa phương bắt đầu để mắt đến người đàn ông bí ẩn này và những vị khách của hắn.
Các quan chức cũng cho biết al-Qurayshi dễ dàng bị phát hiện hơn vì đôi chân khập khiễng. Nhân viên CIA cho rằng một bên chân của al-Qurayshi đã bị cắt cụt sau khi bị thương trong một cuộc không kích năm 2015.
Một nhóm dân quân, chủ yếu là người Kurd, đã liên kết chặt chẽ với đặc nhiệm Mỹ để thực hiện việc giám sát. Họ theo dõi sự ra vào tòa nhà của những người đàn ông có vũ trang đến gặp al-Qurayshi.
Các tài liệu tiết lộ rằng căn phòng ở tầng hai của tòa nhà được thuê vào tháng 3/2021, bởi Abu Ahmed al-Halabi, một thuộc hạ thân cận của al-Qurayshi. Hai tuần sau, anh ta cũng làm hợp đồng thuê tầng trên cùng, nơi al-Qurayshi đã ẩn náu sau đó.
Tấn công hay chờ đợi?
Sau khi tìm ra al-Qurayshi, các quan chức Mỹ tham gia vào cuộc truy lùng vẫn còn hai câu hỏi: Một là làm thế nào để giết hoặc bắt al-Qurayshi trong khi giảm thiểu rủi ro cho lực lượng Mỹ và những người phụ nữ và trẻ em sống trong tòa nhà. Hai là nên tấn công nhanh chóng hay chờ đợi và cố gắng thu thập thêm thông tin về mạng lưới khủng bố ngầm của tổ chức này.
 |
| Hình ảnh ngôi nhà ở Atma, phía tây bắc Syria sau cuộc đột kích. Ảnh: Reuters. |
Các quan chức cho biết đã có một cuộc tranh luận gay gắt về chiến thuật, giữa việc thực hiện một cuộc không kích có nguy cơ giết chết người vô tội, hay đưa biệt kích Mỹ vào một khu vực hỗn loạn, được kiểm soát bởi các nhóm vũ trang, bao gồm các chiến binh có liên hệ với al-Qaeda.
“Có quá nhiều người vô tội, bao gồm cả một gia đình có trẻ em sống ở tầng một”, một quan chức cho biết.
Do đó, các quan chức này đã lựa chọn đề xuất rủi ro hơn cho lực lượng Mỹ - một cuộc đột kích bằng máy bay trực thăng tầm xa.
“Mục tiêu của nhiệm vụ là bắt thủ lĩnh của IS, thu thập thông tin tình báo và tất nhiên tránh mọi tổn hại dân sự không cần thiết”, vị quan chức này cho biết.
Vào ngày 20/12/2021, Tổng thống Joe Biden đã họp với đội an ninh quốc gia để chính thức phê duyệt chiến dịch tấn công Qurayshi. Ông Biden đã hỏi về khả năng gây thương vong cho dân thường và liệu ngôi nhà có thể sụp đổ nếu kẻ khủng bố kích nổ bom hay không. Tuy nhiên, các kỹ sư quân sự đã nghiên cứu cấu trúc và kết luận là không.
Trong khi đó, việc giám sát liên tục cũng giúp các quan chức tình báo mở rộng kiến thức về mạng lưới ngầm của al-Qurayshi.
Lượng người đưa tin đến tòa nhà nơi thủ lĩnh IS ẩn náu tăng lên đáng kể sau cuộc tấn công lớn vào nhà tù ở al-Hasakah, phía đông bắc Syria. Điều đó giúp các quan chức đưa ra quyết định.
Đến ngày 1/2, các nhà hoạch định quân sự quyết định đây là thời điểm hoàn hảo để tấn công. Sau đó, chiến dịch đột kích được đặc nhiệm Mỹ được tiến hành hôm 2/2.
al-Qurayshi đã không đầu hàng cũng như không cho phép gia đình mình trốn thoát. al-Qurayshi đã kích nổ bom tự sát, khiến cả gia đình thiệt mạng. Thi thể của thủ lĩnh IS được tìm thấy trên mặt đất bên ngoài tòa nhà sau đó.
Cuộc đột kích được coi là đỉnh điểm của cuộc truy lùng kéo dài hai năm, bắt đầu sau cái chết của người tiền nhiệm Abu Bakr al-Baghdadi.
