Tất cả những gì thành phố lớn thứ hai của Australia cần để quay lại phong tỏa lần 2 trong vòng 4 tháng là sai lầm trong việc xử lý du khách trở về từ nước ngoài và sự tự mãn của một số khu phố.
Từ 12h đêm 8/7, 5 triệu cư dân Melbourne, bang Victoria, phải quay lại tình trạng phong tỏa. Bang Victoria là nơi ghi nhận phần lớn ca nhiễm Covid-19 mới của Australia trong tháng vừa qua và nơi đây có tốc độ lây nhiễm cộng đồng cao chưa từng thấy ở đất nước này, theo South China Morning Post.
Lần phong tỏa kéo dài sáu tuần này sẽ “gây thiệt hại rất lớn” cho nền kinh tế và phúc lợi của người dân, Thủ hiến bang Daniel Andrews thừa nhận khi ông tuyên bố hôm 7/7 rằng cư dân sẽ bị buộc phải ở nhà ngoại trừ những lúc thực sự cần thiết.
 |
| Thủ hiến bang Victoria Daniel Andrew họp báo về việc đóng cửa biên giới. Ảnh: AP. |
“Dịch bệnh vẫn chưa kết thúc ở nhiều nơi trên thế giới”, ông Andrews phát biểu. “Và nó cũng chưa kết thúc ở Melbourne”.
Thành phố đã yêu cầu khoảng 3.000 cư dân không được rời khỏi căn hộ của họ, ngay cả khi mua thức ăn. Điều này gợi nhớ đến các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt được áp dụng tại Vũ Hán, Trung Quốc. Lần phong tỏa này cũng khiến Australia trở thành một trong những quốc gia dân chủ phương Tây duy nhất yêu cầu người dân không rời khỏi nhà.
Động thái quyết liệt này cho thấy cách tiếp cận để giảm thiểu virus đã chuyển hướng. Trong khi đó, một số thành phố của Mỹ cho phép các doanh nghiệp và hoạt động xã hội tiếp tục ngay cả khi số ca nhiễm mới hàng ngày cao gấp nhiều lần Melbourne.
Nó cũng cho thấy sự mong manh của thành công ban đầu trong việc chống dịch. Hai tháng trước, Thủ tướng Australia Scott Morrison đã vạch ra một kế hoạch ba giai đoạn để dỡ bỏ hầu hết hạn chế trên toàn quốc vào cuối tháng 7. Nhưng giờ đây, kế hoạch này đã bị phá hủy.
Cáo buộc quan hệ tình dục với người bị cách ly
Những gì xảy ra ở Victoria - bang đông dân thứ hai và là động lực của nền kinh tế Australia - có thể được quy cho các quyết định chính sách vội vã, thất bại trong việc thực thi chúng và sự tự mãn.
Như các bang và vùng lãnh thổ khác, bang Victoria đã ra lệnh cho tất cả công dân và thường trú nhân từ nước ngoài về cách ly 14 ngày tại các khách sạn được chính phủ cho thuê.
Nhưng thay để cảnh sát giám sát hoạt động chống dịch như những bang khác, bang Victoria đã giao nhiệm vụ này cho các công ty an ninh mà không hề mời thầu cho hợp đồng, theo truyền thông địa phương.
Theo CNN, quan chức Australia đã mở một cuộc điều tra về các cáo buộc virus lây lan do các nhân viên hợp đồng không thực hiện đúng quy trình an toàn tại khách sạn nơi khách trở về từ nước ngoài được cách ly - bao gồm cáo buộc các nhân viên này quan hệ tình dục với người bị cách ly.
Các quan chức chưa kết luận về cáo buộc này. Trong cuộc phỏng vấn tuần trước, Bộ trưởng Y tế Australia Greg Hunt nói rằng "có hai trường hợp rõ ràng là có sự vi phạm, gây ra hậu quả nghiêm trọng".
Một nhân viên an ninh hợp đồng nói với kênh Today rằng anh ta chỉ nhận được 5 phút huấn luyện trước khi bắt đầu công việc.
 |
Người dân cầm biển kêu gọi nới lỏng các biện pháp hạn chế bên ngoài một khu nhà ở Melbourne vào ngày 6/7. Ảnh: AP. |
Theo báo cáo, virus lây lan giữa những người đi chung xe hoặc dùng chung bật lửa. Sau đó, họ vô tình lây virus corona cho cộng đồng của chính họ ở vùng ngoại ô nghèo hơn của Melbourne. Tại đây, Covid-19 được lan truyền qua các cuộc họp mặt gia đình lớn vi phạm các quy tắc giãn cách xã hội.
Các nhà vận động phúc lợi xã hội cũng nói rằng chính phủ đã thất bại trong việc truyền đạt đúng hướng dẫn về sức khỏe cho các cộng đồng đa văn hóa vì các tờ rơi không được dịch sang đủ ngôn ngữ.
“Mở cửa trở lại là điều tự nhiên nên làm khi bạn có thể kiểm soát thành công tình hình”, Linfa Wang, giám đốc chương trình về các bệnh truyền nhiễm mới tại Trường Y khoa Duke-NUS ở Singapore, cho biết. “Tuy nhiên, xã hội và người dân có sẵn sàng và được giáo dục đủ để đối phó với chuẩn mực mới trong dịch Covid-19 là một vấn đề khác”.
Với tình hình này, ông Andrews tuyên bố sẽ xem xét lại hình phạt với những người vi phạm việc cách ly trong khách sạn. Và sau khi thành phố Melbourne có số ca nhiễm mới mỗi ngày là 2 chữ số trong vòng 2 tuần, ông Andrews đã ra lệnh phong tỏa 12 vùng ngoại ô ở rìa phía bắc và phía tây Melbourne.
Nhưng vậy vẫn chưa đủ. Hôm 6/7, bang New South Wales tuyên bố sẽ đóng cửa ranh giới chung với bang Victoria, lần đầu tiên kể từ đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1919. Cư dân của Victoria cũng bị cấm vào các vùng khác của Australia.
Đến hôm 7/7, khi số ca nhiễm hàng ngày đạt kỷ lục mới là 191 trường hợp, ông Andrews đã ra lệnh mở rộng phong tỏa cho toàn bộ khu vực đô thị.
Thành công ban đầu rất mong manh
Việc phong tỏa trở lại đã gây ra một đợt hoảng loạn khi người dân đến gom hàng hóa tại các siêu thị. Woolworths, chuỗi siêu thị lớn nhất Australia, cho biết họ đã đặt lại giới hạn mua với các mặt hàng như mì ống, rau và đường sau khi người mua sắm đổ xô đến các cửa hàng trên khắp bang Victoria.
Giáo sư Michael Kyrios, một nhà tâm lý học lâm sàng tại Đại học Flinders, cảnh báo rằng Victoria cần phải chuẩn bị cho “một cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần sắp tới” do lần phong tỏa này.
“Điều này có thể sẽ đặt hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần vào tình huống bấp bênh với khả năng huy động các nguồn lực rất hạn chế, nhằm đáp ứng với tỷ lệ mắc bệnh tâm thần gia tăng từ cuộc khủng hoảng Covid-19”, ông nói.
Australia là một trong những quốc gia nổi bật trên thế giới trong việc hạn chế sự lây lan của Covid-19. Quốc gia này làm được điều đó bằng cách đóng cửa biên giới quốc tế và giữa các bang với nhau, đồng thời, cách ly người về từ nước ngoài, thực hiện các biện pháp giãn các xã hội và xét nghiệm trên diện rộng.
 |
| Cảnh sát ở New South Wales kiểm tra ôtô qua biên giới từ bang Victoria sau khi chính quyền đóng cửa biên giới do sự bùng phát của Covid-19 ở Victoria. Ảnh: AFP. |
Tính đến ngày 7/7, Australia đã ghi nhận 8.755 ca nhiễm và 106 trường hợp tử vong. Đây là số tử vong bằng với bang Maine, một trong những bang ít bị ảnh hưởng nhất của Mỹ.
Ở bang Queensland, nơi chỉ còn 2 ca dương tính Covid-19 vào hôm 7/7, người dân đã có thể đến quán rượu và xem thể thao trực tiếp với số người hạn chế. Trong khi đó, Lãnh thổ Bắc Australia, nơi chỉ còn một ca dương tính, đã dỡ bỏ gần như tất cả biện pháp hạn chế vào tháng trước nhưng vẫn khuyến khích người dân giãn cách xã hội.
“Chuyện này cho chúng tôi thấy tình hình có thể thay đổi nhanh thế nào”, ông Michael Kidd, phó giám đốc cơ quan y tế Australia, cho biết trong tuần này. “Tình hình ở Melbourne là một cú sốc. Không chỉ người dân Melbourne mà cả người dân khắp Australia nghĩ rằng chúng ta đã vượt qua đại dịch. Sự thật là không phải vậy".
