Tòa nhà chung cư ở Hong Kong với các căn hộ được liên kết bằng đường ống. Cửa hàng bách hóa ở thành phố Thiên Tân phía đông Trung Quốc, nơi có hơn 11.000 người mua sắm và nhân viên chen lấn. Một nhà gỗ trượt tuyết ở Pháp, nơi nhóm công dân Anh lưu trú trong kỳ nghỉ.
Theo New York Times, những địa điểm này, nằm rải rác trên khắp thế giới, được kết nối bởi một điểm chung nghiệt ngã: chúng là nơi có những ca nhiễm virus corona mới xuất hiện trong những ngày gần đây, làm dấy lên lo ngại về khả năng virus lan truyền nhanh chóng và vượt xa nguồn gốc của nó ở miền Trung Trung Quốc.
 |
| Những người mặc đồ bảo hộ và đeo khẩu trang bên ngoài tòa nhà ở Hong Kong hôm 11/2, nơi hai cư dân được phát hiện bị nhiễm virus corona. Ảnh: New York Times. |
Kể từ khi dịch bệnh nguy hiểm xuất hiện vào cuối tháng 12/2019, phần lớn trường hợp tập trung ở Vũ Hán, thành phố nơi virus corona mới được phát hiện đầu tiên. Chính quyền ở đó và trong tỉnh Hồ Bắc đã phong tỏa hàng chục triệu người trong nỗ lực ngăn dịch.
Nhưng khi dịch bệnh bùng phát, nó đã cướp đi hơn 1.100 mạng sống ở Trung Quốc và làm cho hơn 44.000 người mắc bệnh, cho thấy virus có thể lây truyền dễ dàng và khó kiểm soát thế nào, ngay cả trong các cộng đồng trên thế giới cách xa Vũ Hán. Nhiều người bị nhiễm thậm chí không có mặt ở đó.
Đe dọa phần còn lại của thế giới
Tại Thiên Tân, chính quyền đã ra lệnh cách ly hơn 10.000 người, sau khi họ truy vết một phần ba trường hợp trong thành phố đến từ một cửa hàng bách hóa duy nhất.
Tại Hong Kong hôm 11/2, hàng chục cư dân đã được sơ tán khỏi tòa nhà chung cư của họ qua đêm, vì hai người sống cách nhau 10 tầng được phát hiện nhiễm virus corona. Các quan chức cho biết một đường ống có thể là nguyên nhân.
Tại Anh hôm 11/2, một doanh nhân được cho là nguồn gốc của 10 trường hợp khác ở Anh và Pháp nói ông không có triệu chứng nào trước khi xét nghiệm dương tính với virus corona.
 |
| Các sĩ quan cảnh sát và nhân viên y tế bên ngoài tòa nhà ở Hong Kong nơi hàng chục người đã được sơ tán. Ảnh: New York Times. |
Tại diễn đàn ở Geneva hôm 11/2, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới, cho biết virus corona mới, mặc dù nghiêm trọng nhất ở Trung Quốc, nhưng cũng có mối đe dọa rất lớn đối với phần còn lại của thế giới.
Tuần này, chính quyền Trung Quốc kêu gọi công nhân nhà máy và nông dân quay trở lại làm việc. Nhưng đồng thời, các quan chức khác cảnh báo rằng có thể có những đợt bùng phát mới trong những tuần tới - đặc biệt ở ba tỉnh đông dân là Chiết Giang, Quảng Đông và Hà Nam - khi những người lao động nhập cư trở lại làm việc sau khi nghỉ Tết Nguyên đán.
Họ cũng nhấn mạnh vai trò của các cụm lây nhiễm, với hai hoặc nhiều ca bệnh trong khu vực tương đối nhỏ, trong việc đẩy nhanh sự lây lan của bệnh.
Wu Zunyou, Trưởng khoa dịch tễ học của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc, cho biết tại họp báo hôm 11/2 rằng có gần 1.000 cụm lây nhiễm ở Trung Quốc, với 83% xảy ra trong các gia đình. Nhưng trường học, nhà máy, trung tâm mua sắm và các cơ sở y tế cũng góp phần vào sự lây lan.
Kiểm soát các cụm lây nhiễm
Tại Thiên Tân, cách Vũ Hán hơn 960 km, các quan chức đã tiến hành các bước quyết liệt để kiểm soát cụm lây nhiễm liên quan đến cửa hàng bách hóa ở huyện Bảo Trì. Dịch bệnh ở thành phố đó có thể gây rắc rối đặc biệt cho chính quyền trung ương: Nó chỉ cách Bắc Kinh nửa giờ tàu cao tốc.
Theo các cơ quan y tế địa phương, ít nhất 33 người trong số 102 bệnh nhân được xác nhận của thành phố làm việc hoặc mua sắm tại cửa hàng bách hóa hoặc có liên hệ chặt chẽ với nhân viên hoặc khách hàng. Trong số đó, nhiều người - bao gồm cả bệnh nhân mới nhất, một phụ nữ 31 tuổi được thông báo hôm 11/2 - chưa từng đến Vũ Hán.
 |
| Một thiết bị phun thuốc khử trùng ở Thiên Tân, Trung Quốc. Ảnh: Reuters. |
Các quan chức yêu cầu những người đã ghé thăm cửa hàng vào cuối tháng 1 cách ly tại nhà. Họ nói rằng họ đã theo dõi khoảng 11.700 nhân viên và người mua sắm nhưng dự kiến con số này sẽ tăng lên.
Các quan chức y tế trong thành phố đã sử dụng loa phóng thanh dọc các đường phố và trong cộng đồng để kêu gọi cư dân liên hệ với chính phủ nếu họ đã đến cửa hàng gần đây. Họ cũng gửi các nhóm quan chức vào các làng và đưa ra cảnh báo trên mạng xã hội.
Chính quyền đã triển khai các nhân viên bảo vệ suốt ngày đêm ở các khu vực của Bảo Trì và cho biết họ sẽ cho phép cư dân ở một số khu vực chỉ rời khỏi nhà hai ngày một lần.
Tại Hong Kong, chính quyền đã ra lệnh sơ tán một số cư dân tòa nhà chung cư sau khi phát hiện một phụ nữ 62 tuổi, người mới được xác nhận nhiễm bệnh, có đường ống hở trong phòng tắm. Người phụ nữ sống bên dưới 10 tầng trước đó đã bị phát hiện nhiễm bệnh.
 |
| Ga tàu điện ngầm ở Hong Kong hôm 11/2. Ảnh: New York Times. |
Bốn người sống trong ba căn hộ khác cũng có các triệu chứng của virus corona. Hôm 11/2, cơ quan y tế thành phố thông báo rằng ba người thân của người phụ nữ 62 tuổi cũng đã bị nhiễm bệnh.
Tin tức tiếp tục làm náo loạn một thành phố vốn đã lo lắng và vẫn còn đau đớn bởi ký ức về dịch SARS năm 2003. Khi đó, 329 cư dân của một khu nhà ở đông đúc đã bị nhiễm virus mới, mà một số chuyên gia tin rằng đã lây lan qua đường ống bị lỗi. 42 trong số các cư dân bị nhiễm bệnh đã chết.
Chiều 11/2, cảnh sát đã phong tỏa tòa nhà, chỉ cho phép những người dân có giấy tờ tùy thân đi vào. Một xe làm sạch đường phố phun thuốc xuống con đường bên ngoài, ngay cả khi trời mưa nhỏ.
Những tình huống khó tránh khỏi
Andrew Easton, giáo sư tại đại học Warwick, chuyên ngành sinh học phân tử của virus, cho biết hầu như không thể tránh khỏi virus corona mới sẽ lây lan nhanh chóng trong cộng đồng, ngay cả với sự cảnh giác cao độ của cả các quan chức y tế và người dân.
"Bất kỳ tình huống nào đưa một nhóm các cá nhân lại gần nhau hoặc thường xuyên trong thời gian dài sẽ cung cấp các cơ hội tốt hơn cho virus lây lan. Tất nhiên virus có thể lây truyền trước khi các triệu chứng xuất hiện ở một người bị nhiễm bệnh, vì vậy không thể luôn luôn tránh những tình huống như vậy", ông cho biết.
Trường hợp của nhà gỗ Pháp cho thấy rõ virus có thể nhảy từ người này sang người khác nhanh như thế nào, ngay cả sau khi nhận thức toàn cầu về sự bùng phát đã lan rộng.
 |
| Ngôi làng Les Contamines-Montjoie của Pháp, nơi nhóm người Anh lưu trú và bị nhiễm virus corona. Ảnh: AFP/Getty. |
Theo các nhà chức trách Pháp, các ca nhiễm bệnh ở đó được cho là bắt nguồn từ một cuộc hội thảo ở Singapore vào tháng trước, mà Steve Walsh, công dân Anh, đã tham dự trước khi bay tới Geneva.
Từ Singapore, ông Walsh đi đến căn nhà gỗ ở làng Les Contamines-Montjoie của Pháp, nơi ông ở cùng nhóm người Anh khác. Sau đó, ông về nhà ở miền Nam nước Anh.
Ngay sau khi trở về, ông được chẩn đoán nhiễm virus. Sau đó, năm trong số những người Anh khác tại khu nghỉ mát trượt tuyết, vẫn còn ở Pháp, đã thử nghiệm dương tính với virus.
Hôm 10/2, chính quyền Anh thông báo có thêm bốn người ở Anh - bao gồm hai nhân viên chăm sóc sức khỏe - đã được chẩn đoán nhiễm virus, tăng gấp đôi số ca mắc bệnh ở nước này. Các quan chức cho biết tất cả trường hợp mới đều liên hệ với cụm nhà gỗ.
Hôm 11/2, ông Walsh, người đã tự công khai danh tính của mình trong tuyên bố từ bệnh viện nơi ông bị cách ly, bày tỏ sự cảm thông của mình đến những người bị lây nhiễm.
"Trong khi tôi đã bình phục hoàn toàn, tôi luôn nghĩ về những người khác đã bị nhiễm virus corona", ông nói.
