“Sáng kiến này sẽ làm thay đổi năng lực của các đối tác tại vùng Quần đảo Thái Bình Dương, Đông Nam Á và Ấn Độ Dương, giúp họ giám sát đầy đủ vùng biển ngoài khơi, từ đó ủng hộ một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, Bloomberg dẫn tuyên bố chung ngày 24/5 của nhóm Bộ Tứ.
Sáng kiến kéo dài 5 năm có mục đích hỗ trợ việc theo dõi các tàu thuyền tắt thiết bị giám sát khi đánh cá hoặc vận chuyển ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Nó sẽ “cung cấp bức tranh gần như tức thì, tích hợp và hiệu quả chi phí về vấn đề nhận thức lãnh thổ trên biển”, tuyên bố chung cho biết.
Tuyên bố chung được đưa ra cùng thời điểm lãnh đạo các nước nhóm Bộ Tứ (QUAD) - bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Australia và Ấn Độ - có cuộc gặp thượng đỉnh vào ngày cuối cùng trong chuyến công du châu Á của Tổng thống Joe Biden.
Bên trong phòng họp của lãnh đạo cùng quan chức 4 nước Bộ Tứ ngày 24/5. Ảnh: Reuters. |
Vấn đề đánh cá trái phép tràn lan ngày càng trở nên đáng lo ngại trong những năm qua trong bối cảnh các đoàn thuyền Trung Quốc xuất hiện thường xuyên hơn ở những vùng biển xa xôi và góp phần gây ra tình trạng ô nhiễm và đánh bắt quá mức.
Sử dụng tần số radio và các công nghệ khác, chương trình của QUAD sẽ thu thập các dữ liệu không thuộc diện dữ liệu mật để chia sẻ với “một loạt các đối tác muốn sử dụng”, theo tuyên bố chung ngày 24/5.
Theo Financial Times, quan chức Mỹ cho hay sáng kiến này sẽ sử dụng vệ tinh để kết nối với các trung tâm giám sát hiện có tại Singapore, Ấn Độ và Thái Bình Dương nhằm tạo ra hệ thống theo dõi đánh bắt thủy sản trái phép tại Ấn Độ Dương, Đông Nam Á và Nam Thái Bình Dương,
Quan chức này cáo buộc Trung Quốc chịu trách nhiệm cho 95% các vụ đánh bắt trái phép tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, và động thái của nhóm Bộ Tứ nhằm chống lại hoạt động của Bắc Kinh trong khu vực.
Bên cạnh việc kiềm chế hoạt động đánh cá trái phép, chương trình mới của QUAD sẽ giúp bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và trợ giúp các nhiệm vụ giải cứu trên biển, một quan chức cấp cao trong chính quyền ông Biden nói trước thời điểm sáng kiến được tuyên bố chính thức.
QUAD là đối thoại phi chính thức giữa 4 nước Mỹ, Ấn Độ, Australia và Nhật Bản. Từ chỗ tập trung vào an ninh, các phương diện hợp tác giữa các nước QUAD gần đây mở rộng ra nhiều vấn đề trong khu vực như Covid-19, bền vững chuỗi cung ứng, chống biến đổi khí hậu…