Ông Ted Cruz trong một bài phát biểu ở New Hampshire. Ảnh: Getty |
Cuộc bỏ phiếu sơ bộ đầu tiên diễn ra lúc 19h ngày 1/2 giờ địa phương (khoảng 8h sáng 2/2 giờ Hà Nội) tại bang Iowa, Mỹ. Chiến thắng ở bang này sẽ tạo tiền đề cho các ứng viên để tiếp tục cuộc đua ở bang New Hampshire vào ngày 9/2.
Ở thời điểm hiện tại, mọi con mắt đang đổ dồn về ứng viên tạm dẫn đầu của đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng viên số 1 của đảng Dân chủ, bà Hillary Clinton. Tuy nhiên, mọi thứ có thể thay đổi mạnh mẽ sau cuộc bầu cử sắp diễn ra.
Bám đuổi sát nút
CNN vừa công bố thống kê mới nhất, cho thấy tỷ phú Donald Trump đã tụt khá xa khỏi vị trí dẫn đầu. Cụ thể, với 25% số phiếu được kiểm, Ted Cruz nhận 30% phiếu bầu trong khi Donald Trump xếp ở vị trí số 2 với 3%. Marco Rubio đang bám đuổi hai người dẫn đầu với 19% số phiếu.
Về phía đảng Dân chủ, với 51% số phiếu được kiểm, bà Clinton đang được 50% phiếu bầu, nhiều hơn 2% so với ông Bernie Sanders. Ông Martin O'Malley vẫn chỉ nhận được 1% sự ủng hộ.
Đến khoảng 23h đêm 1/2, với tỷ lệ cử tri ủng hộ rất thấp ở bang Iowa, ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Martin O'Malley đã tuyên bố rút khỏi các hoạt động tranh cử vị trí quyền lực nhất nước Mỹ, CNN đưa tin.
Trước đó, theo kết quả đánh giá sơ bộ của phóng viên CNN tại các điểm bỏ phiếu, về phía đảng Dân chủ, bà Hillary Clinton được 50% số cử tri ủng hộ. Ông Bernie Sanders được 44% trong khi Martin O’Malley chỉ được 3%. Tuy nhiên, kết quả này có thể biến động, nhất là khi các cử tri có thể thay đổi quyết định trong khuôn khổ sự kiện.
Về phía đảng Cộng hòa, các thăm dò cho thấy 27% cử tri ủng hộ ông Donald Trump, 22% người ủng hộ Ted Cruz, 21% ủng hộ Marco Rubio và 9% ủng hộ Ben Carson.
Cuộc bỏ phiếu sơ bộ đầu tiên diễn ra lúc 19h ngày 1/2 giờ địa phương (khoảng 8h sáng 2/2 giờ Hà Nội) tại bang Iowa, Mỹ. Chiến thắng ở bang này sẽ tạo tiền đề cho các ứng viên để tiếp tục cuộc đua ở bang New Hampshire vào ngày 9/2.
Ở thời điểm hiện tại, mọi con mắt đang đổ dồn về ứng viên tạm dẫn đầu của đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng viên số 1 của đảng Dân chủ, bà Hillary Clinton. Tuy nhiên, mọi thứ có thể thay đổi mạnh mẽ sau cuộc bầu cử sắp diễn ra.
CNN công bố thống kê cho thấy tỷ phú Donald Trump đã tụt khá xa khỏi vị trí dẫn đầu. Cụ thể, với 25% số phiếu được kiểm, Ted Cruz nhận 30% phiếu bầu trong khi Donald Trump xếp ở vị trí số 2 với 3%. Marco Rubio đang bám đuổi hai người dẫn đầu với 19% số phiếu.
Về phía đảng Dân chủ, với 51% số phiếu được kiểm, bà Clinton đang được 50% phiếu bầu, nhiều hơn 2% so với ông Bernie Sanders. Ông Martin O'Malley vẫn chỉ nhận được 1% sự ủng hộ.
Trước đó, theo kết quả đánh giá sơ bộ của phóng viên CNN tại các điểm bỏ phiếu, về phía đảng Dân chủ, bà Hillary Clinton được 50% số cử tri ủng hộ. Ông Bernie Sanders được 44% trong khi Martin O’Malley chỉ được 3%. Tuy nhiên, kết quả này có thể biến động, nhất là khi các cử tri có thể thay đổi quyết định trong khuôn khổ sự kiện.
Về phía đảng Cộng hòa, các thăm dò cho thấy 27% cử tri ủng hộ ông Donald Trump, 22% người ủng hộ Ted Cruz, 21% ủng hộ Marco Rubio và 9% ủng hộ Ben Carson.
Bà Hillary Clinton đang dẫn đầu các ứng viên đảng Dân chủ trong khi ông Ted Cruz nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ nhất từ đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử sơ bộ ở bang Iowa. Ảnh: Washington Post |
Không khí tại các điểm bỏ phiếu ở Iowa cũng rất tấp nập, với đông đảo cử tri tham gia bỏ phiếu. Một người ủng hộ bà Hillary hét lên: "Tôi sẽ tặng các bạn hai chai rượu vang". Đáp lại, một người ủng hộ ông Bernie phản pháo: "Hillary không phải con chim họa mi. Chúng tôi sẽ không đòi tới 600.000 USD khi nói chuyện với các bạn".
Iowa không phải là bang đông dân, nhưng chiến thắng ở bang này sẽ tạo tiền đề cho các ứng viên để tiếp tục cuộc đua ở bang New Hampshire vào ngày 9/2.
Thống kê những kỳ bầu cử gần đây cho thấy, người trở thành tổng thống Mỹ thường là một trong hai người dẫn đầu trong cuộc đua nội bộ đảng ở Iowa. Năm 2008, ông Barack Obama dẫn đầu các ứng viên dân chủ được ủng hộ ở Iowa với 38% cử tri ủng hộ. Sau đó, ông đắc cử tổng thống Mỹ nhiệm kỳ đầu tiên. Năm 2000, ông George W. Bush dẫn đầu các ứng viên Cộng hòa ở Iowa với 41% và sau đó trở thành ông chủ Nhà Trắng.
Iowa lần đầu tổ chức cuộc bầu cử kín từ những năm 1970. Các điểm bầu cử đặt tại 1.100 trường học, nhà thờ và các điểm công cộng khác trên toàn bang thuộc miền Trung Tây nước Mỹ. Cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 diễn ra trong bối cảnh các cử tri Mỹ không hài lòng trước hàng loạt vấn đề như nhập cư, khủng bố, bất bình đẳng trong thu nhập và chăm sóc sức khỏe. Đây cũng là những vấn đề được các ứng viên Trump, Sanders và Cruz để cập trong chiến dịch tranh cử của họ cho tới nay.
Trong những ngày gần sát cuộc bỏ phiếu, ứng viên Sanders quyết liệt tranh cử và nhằm vào những cử tri trẻ của đảng Dân chủ. Ông Sanders chủ yếu tố cáo những mặt trái của "tầng lớp tỷ phú" và kêu gọi một cuộc cách mạng chính trị.
Ở những ngày vận động cử tri cuối cùng, bà Clinton đi cùng con gái Chelsea và bà Gabby Giffords, cựu nghị sĩ từng là nạn nhân của một vụ xả súng.
"Hillary rất mạnh mẽ, bà ấy sẽ đối đầu với các nhóm vận động hành lang về mua bán súng", bà Giffords nói. Ở bang Iowa, cả ông Trump và ông Cruz đều cố gắng lấy lòng những người theo phái Phúc âm vốn chiếm tới 57% cử tri tham gia bầu cử sơ bộ hồi năm 2012.
Khốc liệt ngay từ vòng sơ bộ
Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ được tổ chức 4 năm một lần. Ứng viên tổng thống phải có tuổi từ 35 trở lên, sinh ra trên đất Mỹ và phải sống ở Mỹ tối thiểu 14 năm. Nếu một công dân Mỹ suy nghĩ một cách nghiêm túc về việc chạy đua vào Nhà Trắng, thành lập ủy ban thăm dò ý kiến công chúng là việc đầu tiên họ phải thực hiện. Nếu kết quả thăm dò ý kiến công chúng cho thấy cơ hội trở thành tổng thống khá lớn, họ sẽ thông báo chính thức về việc tranh cử.
Tình nguyện viên ủng hộ ông Ted Cruz phụ trách nghe điện thoại của các cử tri trước giờ bầu cử. Ảnh: Getty |
Sau đó, họ hoặc người đại diện phải nộp đơn đăng ký lên Ủy ban Bầu cử Liên bang, cơ quan phụ trách hoạt động bầu cử. Các ứng cử viên thường tuyên bố tranh cử trước ngày bầu cử ít nhất một năm để cử tri có đủ thời gian hiểu rõ về họ. Diễn thuyết, gặp quan chức từ nước ngoài, thăm các địa danh là ba trong số những cách mà ứng cử viên thực hiện để duy trì hình ảnh trong tâm trí công chúng.
Để được đảng tiến cử trong nội bộ và trở thành đại diện của đảng Dân chủ hay Cộng hòa, ứng viên phải cạnh tranh mạnh mẽ với các đối thủ khác trong nội bộ đảng suốt khoảng thời gian từ tháng 1 tới tháng 6 của năm bầu cử.
Bầu cử sơ bộ, quy trình chọn người dự đại hội của đảng Dân chủ và Cộng hòa, khá giống tổng tuyển cử. Cử tri nhận lá phiếu với tên của những ứng cử viên rồi tới điểm bỏ phiếu. Một hình thức chọn lựa khác là "caucus", theo đó cử tri thảo luận về các vấn đề mà họ quan tâm rồi chọn đại biểu.
Vài tháng trước ngày bầu cử, các đảng tổ chức đại hội để chọn người tranh cử tổng thống. Mặc dù vậy, từ kết quả bầu cử sơ bộ và "causus" tại các bang, giới quan sát có thể biết trước người sẽ trở thành ứng viên của đảng.
Tới thời điểm nước rút khi bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào thứ ba sau thứ hai đầu tiên của tháng 11. Cử tri Mỹ không trực tiếp bầu tổng thống mà họ dùng phiếu phổ thông để chọn các "đại cử tri" trong bang, những người ủng hộ ứng cử viên mà họ muốn trở thành tổng thống. Đây là quy trình bầu cử tri đoàn. Đại cử tri sẽ tập trung vào ngày 17/12 tại bang để bỏ phiếu bầu tổng thống và phó tổng thống. Sau đó Quốc hội Mỹ sẽ họp vào ngày 3/1 trong năm tiếp theo để kiểm phiếu.