Cha của một người lính Ấn Độ cho biết con trai ông bị cứa đinh vào cổ trong đêm tối. Ông nghe kể lại từ một người lính Ấn Độ khác đã ở đó.
Một số khác rơi xuống dòng sông Galwan lạnh như băng ở phía tây dãy Himalaya, người thân kể lại với Reuters, sau khi nghe được từ các nhân chứng.
Không có nổ súng, nhưng 20 lính Ấn Độ thiệt mạng trong 6 giờ đụng độ trong đêm, vào ngày 15/6 tại ranh giới Trung Quốc - Ấn Độ, ở độ cao 4.267 m và địa hình hiểm trở. Đây là vụ việc tồi tệ nhất giữa hai bên kể khi giao tranh lần đầu tiên năm 1967.
 |
| Tâm điểm căng thẳng tranh chấp lãnh thổ giữa Ấn Độ và Trung Quốc (đường viền màu đỏ). Đồ họa: New York Times. |
Giấy chứng tử, người thân kể lại những gì?
Reuters phỏng vấn người thân của 13 người lính thiệt mạng, và người thân của 5 trường hợp đưa ra giấy chứng tử có những nguyên nhân tử vong ghê rợn.
Ba người lính tử nạn “bị đứt động mạch ở cổ” và hai người bị chấn thương đầu do “vật thể sắc nhọn”, theo các giấy chứng tử.
Cả 5 giấy chứng tử đều ghi có dấu vết rõ ràng ở cổ và trán.
“Đánh được bằng gì là họ đánh, họ dùng bất cứ vật gì có thể kiếm được - gậy, que, thậm chí là tay không”, một quan chức chính phủ ở Delhi được báo cáo về vụ việc nói với Reuters.
Chính phủ Ấn Độ cho biết quân đội Trung Quốc đã hành động một cách có tính toán trước, nhưng phía Ấn Độ chưa tường trình chi tiết toàn bộ vụ việc vốn đã làm người dân nước này bị sốc và làm dấy lên làn sóng phẫn nộ với Trung Quốc.
Các quan chức Ấn Độ đã nói vụ đụng độ bắt đầu khi một sĩ quan chỉ huy của trung đoàn Bihar dẫn một nhóm nhỏ đi tuần tra để xem phía Trung Quốc có giữ lời hứa rút khỏi một điểm tranh chấp và gỡ bỏ các cấu trúc đã xây hay không.
Nhưng nhóm tuần tra này bị lính Trung Quốc tấn công bằng gậy sắt và dùi cui gỗ có gắn đinh, trên các mỏm đá chỉ rộng 4 m nhìn xuống sông Galwan.
Người thân của một lính đi theo nhóm tuần tra cho biết các lính Ấn Độ không mang vũ khí. Họ chạm trán với một nhóm nhỏ lính Trung Quốc, và tranh cãi nổ ra về các lều và một trạm quan sát, người thân này cho biết, dựa vào lời kể của hai lính khác.
 |
| Binh sĩ Trung Quốc và Ấn Độ đối đầu tại khu vực biên giới ở thung lũng Galwan. Ảnh: Tribune India. |
Reuters không thể kiểm chứng toàn bộ chi tiết sự việc, nhưng các quan chức chính phủ ở New Delhi được báo cáo về vụ việc cho biết có thời điểm, lính Ấn Độ phá dỡ trạm quan sát và các lều, vì chúng nằm ở bên phần ranh giới kiểm soát của Ấn Độ.
Không lâu sau, lính Ấn Độ bị số lượng áp đảo lính Trung Quốc tấn công, ném gạch đá và dùng vũ khí sắc nhọn, người thân của ba lính Ấn Độ tử nạn cho biết, sau khi hỏi chuyện những người sống sót.
Một số rút lui về hẻm núi trong bóng đêm, nhưng khi không tìm được sĩ quan chỉ huy, họ quay lại, và lại bị tấn công, người thân của bốn lính cho biết.
Thêm một người lính Ấn Độ khác trong khu vực cho biết nhóm tuần tra của Ấn Độ bị áp đảo bởi quân số của Trung Quốc, theo Reuters.
“Phía Trung Quốc áp đảo người chúng tôi về số lượng”, người lính này cho biết, sau khi nghe lén được các thông điệp báo về trụ sở qua radio, yêu cầu chi viện.
Ba gia đình của lính Ấn Độ, nghe chuyện từ những người lính được cử tới đưa thi thể về, nói rằng một số lính Ấn Độ bị đẩy xuống dòng sông Galwan chảy xiết.
Quan chức chính phủ ở Delhi cho biết một số thi thể được vớt lên từ sông vào hôm sau. Một số người bị hạ thân nhiệt.
 |
| Biểu tình tại Ấn Độ sau vụ đụng độ biên giới chết người với Trung Quốc khiến ít nhất 20 binh lính Ấn Độ thiệt mạng. Ảnh: AP. |
Nguy cơ leo thang xung đột
Trong những tuần qua, hai cường quốc hạt nhân láng giềng đã điều động lực lượng dọc theo 3.488 km đường ranh giới kiểm soát (Line of Actual Control), và thù địch mới đây đang dẫn đến xung đột về ngoại giao và thương mại, và có nguy cơ leo thang, theo Reuters.
Những lời kể nói trên về việc lính Ấn Độ không mang vũ khí bị lính Trung Quốc áp đảo có thể càng làm dấy lên thù địch với Trung Quốc, và đặt ra dấu hỏi vì sao lính Ấn Độ lại được cử ra tiền tuyến căng thẳng như vậy mà không có vũ trang.
“Tại sao Trung Quốc dám giết những người lính không tấc sắt của chúng ta? Vì sao lính của chúng ta lại phải hy sinh không vũ khí như vậy?”, Rahul Gandhi, lãnh đạo đảng Quốc đại đối lập viết trên Twitter, đòi hỏi chính phủ cung cấp tường trình chi tiết về vụ việc.
 |
| Lính Trung Quốc gần một căn cứ trên xa lộ Tezpur-Tawang tại bang Arunachal Pradesh, gần biên giới với Trung Quốc. Ảnh: Reuters. |
Reuters cũng liên hệ với bệnh viện quân đội ở vùng Ladakh, Ấn Độ nơi các thi thể được đưa tới, nhưng bệnh viện không bình luận về nguyên nhân cái chết, mà chỉ cho biết thi thể đã được trả về cho gia đình kèm giấy chứng tử.
Bộ Quốc phòng Ấn Độ không phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc chỉ nhắc lại các tuyên bố trước đó, đổ lỗi cho phía Ấn Độ. Nhưng Trung Quốc chưa cung cấp bằng chứng cho thấy phía Ấn Độ gây hấn. Bộ Quốc phòng Trung Quốc không phản hồi yêu cầu bình luận.
 |
| Xe quân sự Ấn Độ được triển khai đến khu vực biên giới ở Kashmir. Ảnh: Reuters. |
Trung Quốc cũng phủ nhận tuyên bố của một bộ trưởng Ấn Độ rằng Trung Quốc đã mất 40 lính ở Galwan.
Nhưng đặc phái viên của nước này ở Delhi trong bình luận với truyền thông Ấn Độ, được đăng lại trên website của đại sứ quán Trung Quốc, ám chỉ rằng có thương vong ở cả hai bên.
“Quân đội Ấn Độ đột ngột tấn công bạo lực vào sĩ quan và lính Trung Quốc đã tới để đàm phán, gây đụng độ ác liệt và thương vong giữa hai bên”, Sun Weidong nói.
