Biên lãi thuần của các ngân hàng Trung Quốc giảm mạnh

Biên lãi thuần của 39 ngân hàng thương mại Trung Quốc (chiếm 67%) đang thấp hơn mức cảnh báo 1,8%. Ảnh: Xu Jinbai/China Daily.

Theo Nikkei, biên lãi thuần từ hoạt động cho vay (NIM) của các ngân hàng niêm yết tại Trung Quốc đang tiếp tục giảm, với gần 70% ngân hàng ghi nhận NIM giảm xuống dưới mức cảnh báo của ngành. Điều này diễn ra trong bối cảnh lãi suất cho vay tại Trung Quốc liên tiếp giảm do nhu cầu tín dụng trì trệ và bất ổn tín dụng làm tăng chi phí huy động vốn.

Kết quả khảo sát 58 ngân hàng thương mại niêm yết tại Trung Quốc và Khu hành chính đặc biệt Hong Kong (Trung Quốc) của Nikkei cho thấy biên lãi thuần của 39 ngân hàng (chiếm 67%) đang thấp hơn mức cảnh báo 1,8%.

Một hiệp hội trong ngành ngân hàng đã đặt ra mức 1,8% là ngưỡng cảnh báo đối với hệ số NIM của ngành ngân hàng. Hiệp hội này sử dụng biên lãi thuần và các tiêu chí khác để đánh giá tình hình sức khoẻ tài chính của các ngân hàng và hạ xếp hạng một ngân hàng nếu NIM ngân hàng đó giảm xuống dưới mức này.

Sự thu hẹp NIM của các ngân hàng Trung Quốc tới từ việc lãi suất cho vay giảm và chi phí huy động vốn tăng. Một số ngân hàng vừa và nhỏ đang phải đối mặt với tình trạng bất ổn tín dụng ngày càng tăng, đẩy chi phí huy động vốn lên cao.

Shengjing Bank, một ngân hàng địa phương ở Thẩm Dương, tỉnh Liêu Ninh, là một ví dụ. Biên lãi thuần của ngân hàng này trong năm 2023 ĐÃ giảm 0,38 điểm % so với năm trước, xuống còn 0,96%. Đây là ngân hàng niêm yết duy nhất có NIM giảm xuống dưới mức 1%.

China Evergrande Group, một doanh nghiệp bất động sản lớn đang gặp khó khăn, nắm giữ 34,5% cổ phần của ngân hàng này với tư cách là cổ đông lớn nhất cho đến tháng 9/2021.

Những khó khăn tài chính của Evergrande khiến chính quyền tỉnh Liêu Ninh lo ngại về khả năng bất ổn tín dụng lan rộng. Dù đã nhận được hỗ trợ từ chính quyền địa phương, nhưng những lo ngại về tình hình tài chính của Shengjing Bank vẫn tiếp diễn và chi phí huy động vốn của ngân hàng này vẫn ở mức cao.

Bohai Bank tại Thiên Tân thì có biên lãi thuần ở mức 1,14% trong năm 2023, giảm 0,36 điểm % so với năm trước đó. Chi phí tài chính và các chi phí lãi vay khác tăng gần 10%.

Ngân hàng này đã cung cấp khoản tín dụng trị giá 8,4 tỷ nhân dân tệ cho China Oceanwide Holdings, một công ty đầu tư bất động sản phải nhận lệnh giải thể từ tòa án ở Bermuda vào tháng 9/2023. Những khó khăn của China Oceanwide khiến tương lai của Bohai Bank ngày càng trở nên bất định.

Theo Cơ quan Quản lý Tài chính Quốc gia Trung Quốc, tính đến tháng 12/2023, NIM toàn ngành ngân hàng thương mại của Trung Quốc chỉ đạt 1,69%. Con số này đã giảm liên tục từ mức đỉnh 2,77% của tháng 9/2012.

Đáng chú ý, biên lãi thuần của cả 4 ngân hàng có vốn Nhà nước, hay còn gọi là Big 4 của Trung Quốc đều đã giảm xuống dưới mức 1,8%. Trong đó Ngân hàng Công thương Trung Quốc ghi nhận NIM ở mức 1,61% trong năm ngoái.

Ở Trung Quốc, kỳ vọng tăng trưởng lãi suất dài hạn đã giảm và nhu cầu về vốn cũng giảm theo. Kết quả là lãi suất trái phiếu chính phủ, dùng làm tham chiếu cho lãi suất thị trường đang giảm trong đó trái phiếu dài hạn giảm mạnh hơn.

Chênh lệch lãi suất ngắn hạn, trung dài hạn ngày càng được thu hẹp khiến NIM của các ngân hàng đối mặt với khủng hoảng.

Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBC) vẫn đang tìm cách hạ thấp lãi suất chính sách để củng cố nền kinh tế. Nhưng làm như vậy đồng nghĩa với lãi suất cho vay sẽ giảm, và tiếp tục siết chặt biên lợi nhuận của các ngân hàng. Điều này khiến ngân hàng trung ương nước này vẫn đang lưỡng lự để cho ra chính sách cắt giảm đáng kể.