Bên trong máy bay giả lập triệu USD để đào tạo phi công

Game giả lập máy bay luôn hấp dẫn những người đam mê bầu trời. Trong chuyến đi Dubai tôi đã có một trải nghiệm “thật” gấp nhiều lần game Flight Simulator, khi trực tiếp sử dụng thiết bị lái được dùng đào tạo học viên để cất cánh và bay một vòng trên “bầu trời” thành phố này.

Theo ông Abdulla Al Hammadi, Phó chủ tịch Học viện đào tạo bay của Emirates (EFTA), mỗi học viên thường phải trải qua 2 năm đào tạo, trong đó gồm hơn 250 giờ bay trên cả thiết bị giả lập lẫn máy bay thật. Máy mô phỏng trong quá trình này cũng được thiết kế để có chức năng, cách hoạt động gần như y hệt một chiếc máy bay thật.

Học viện hiện có 6 buồng lái giả lập, mô phỏng lại khoang cabin và cách hoạt động của 2 mẫu máy bay là Cirrus SR22 G6 và Embraer Phenom 100EV. EFTA đã đầu tư khoảng 12 triệu USD vào các buồng lái mô phỏng này. Kích thước một buồng lái tương đương một căn phòng khoảng 3 m2, nhìn từ bên ngoài có thể nhận thấy các dây cáp, chân đỡ để người lái có trải nghiệm nghiêng, lượn như trên máy bay thật.

Thiết bị trong bài giả lập là Cirrus SR22 G6, loại máy bay một động cơ với 4 chỗ ngồi. Khi bước vào khoang cabin, học viên có thể chọn một trong 2 vị trí hành khách ở phía sau, hoặc ngồi lên ghế phi công ở phía trước. Tôi được 2 người bạn nhường cho vị trí phi công, ngồi cạnh giảng viên của học viện. Cả 2 vị trí đều có thể điều khiển máy bay khi di chuyển, nhưng ghế phi công chính có thêm một số màn hình hiển thị, và chìa khóa để nổ máy cũng nằm phía đó.

Là thiết bị giả lập phục vụ cho đào tạo, mọi kích thước, nút bấm lẫn các cần điều khiển đều được mô phỏng buồng lái thật. Học viên khởi động máy bay bằng chìa khóa, kiểm tra các thông số và bắt đầu “nổ máy” khi vào số tiến, bắt đầu cho máy bay lăn bánh. “Cứ coi như anh đang lái xe hơi thôi”, Martin Horta, giảng viên của EFTA trấn an khi tôi nhìn quanh buồng lái, cố gắng hiểu được chức năng của các cụm điều khiển.

Học viên phi công đã phải nắm rõ máy bay trong quá trình đào tạo lý thuyết, nhưng khi bay mô phỏng vẫn phải có giảng viên ngồi cạnh thời gian đầu. Horta giúp tôi bay lên khá êm khi cất cánh, chỉnh công suất máy phù hợp với đoạn bay và điều chỉnh bằng cần lái mỗi khi máy bay bị chệch hướng.

Xung quanh buồng lái là một màn hình toàn cảnh, cho phép học viên quan sát như nhìn ra cửa sổ của máy bay thật. Hệ thống giả lập được trang bị nhiều khu vực sân bay nổi tiếng như Dubai (UAE), Heathrow (London, Anh) hay Charles de Gaulle (Paris, Pháp). Ngoài ra, các hình thái thời tiết như mưa, gió cũng có thể được lựa chọn để học viên học cách đối phó. Mọi dao động, rung lắc khi bay cũng được tái hiện. Trong hình là khi máy bay đi qua Quần đảo Cọ (Palm Jumeirah) trước khi quay về sân bay riêng của học viện, nằm phía Nam thành phố Dubai.

Thời gian đầu, học viên chỉ học cách đưa máy bay lăn bánh ra đường băng, cất và hạ cánh trong vài phút. Sau chuyến bay ngắn ngủi, những người bạn tôi ngồi ghế hành khách đều nhận xét pha hạ cánh khá xóc, gây khó chịu. Các học viên phi công sẽ còn được làm quen với máy bay hai động cơ Embraer Phenom 100EV. Chỉ khi đạt được một số giờ nhất định trên thiết bị giả lập, họ mới được lên lái máy bay thật, và sau đó vẫn tiếp tục hoàn thiện kỹ năng cả trên máy mô phỏng và máy bay.

“Thời gian học lý thuyết ban đầu là 53 tuần, sau đó họ mới có cơ hội ngồi lên máy bay, do vậy chúng tôi cũng phải tìm cách để cho việc học sinh động nhất có thể”, ông Ian Harrington, Phó trưởng phòng hướng dẫn lý thuyết của EFTA chia sẻ. Học viên ban đầu được làm quen với các thiết bị qua những hệ thống AR, VR. Họ cũng liên tục phải trải qua các bài thi trong quá trình học lý thuyết.

Khóa đào tạo của Emirates kéo dài 2 năm có mức phí 181.000 USD, đã bao gồm chi phí ăn ở. Sau khi đã “tốt nghiệp” khóa đào tạo ở các loại máy bay nói trên, học viên muốn lái những máy bay thương mại như Boeing 777 sẽ phải học thêm khoảng 8 tháng nữa. Học viên tốt nghiệp có thể lựa chọn thi vào Emirates hoặc các hãng hàng không khác.